ประสิทธิผลของโปรแกรมการสร้างเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพจิต ต่อความตระหนักรู้ในการป้องกันปัจจัยเสี่ยงของความเครียด และภาวะซึมเศร้าของวัยรุ่นในเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของการสร้างเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพจิตต่อความตระหนักรู้ในการป้องกันปัจจัยเสี่ยงของความเครียดและภาวะซึมเศร้าของนักเรียนในเขตเมือง กรุงเทพมหานคร โดยประยุกต์ใช้แนวคิดความรอบรู้ทางสุขภาพจิต และความตระหนักรู้มาพัฒนาโปรแกรมฯ ในการศึกษาครั้งนี้ รูปแบบการวิจัยเป็นวิจัยกึ่งทดลอง ชนิด 2 กลุ่ม วัดก่อน และหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ในเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร จำนวน 70 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 35 คน ระยะเวลาศึกษา 4 สัปดาห์ เก็บรวบรวมข้อมูลในสัปดาห์ที่ 1 และ 4 โดยเครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามความรอบรู้ทางสุขภาพจิต และความตระหนักรู้การป้องกันปัจจัยเสี่ยงของความเครียดและภาวะซึมเศร้า วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การทดสอบค่าทีแบบจับคู่ และการทดสอบค่าทีแบบอิสระ ผลการวิจัย พบว่า 1) ภายหลังการทดลองกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ทางสุขภาพจิตฯ และความตระหนักโดยรวมสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<.05) และ 2) ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ทางสุขภาพจิตฯ และความตระหนักโดยรวมสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ แต่มีคะแนนเฉลี่ยไม่แตกต่างจากกลุ่มเปรียบเทียบ ดังนั้นโปรแกรมการสร้างเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพจิต สามารถทำให้นักเรียนมีแนวโน้มของความรอบรู้และความตระหนักรู้ในการป้องกันปัจจัยเสี่ยงของความเครียดและภาวะซึมเศร้าเพิ่มขึ้นได้มากกว่าการเรียนรู้ด้วยตนเองจากแผ่นพับร่วมกับการได้รับคำแนะนำในการส่งเสริมสุขภาพจิต