ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนายมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตและปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียม ที่มารับบริการที่งานพยาบาลออสโตมีและแผล โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี ระหว่างเดือนตุลาคม 2565 ถึง กันยายน 2566 จำนวน 96 ราย คัดเลือก กลุ่มตัวอย่างโดยวิธีสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามคุณภาพชีวิตของ Padilla and Grant แบบประเมินความรู้เรื่องโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียมและแบบสอบถามความสามารถในการดูแลตนเอง มีค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.93, 0.88, 0.94 และ 0.86 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบเป็นขั้นตอน
ผลการวิจัย พบว่า ระดับคุณภาพชีวิตโดยรวมของผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียมอยู่ในระดับปานกลาง (x̄=54.34, S.D.=15.77) โดยด้านที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงสุดคือ ด้านความคิดคำนึงเกี่ยวกับภาพลักษณ์ (x̄=76.82, S.D.=11.26) และด้านที่มีคะแนนต่ำสุดคือ ด้านการตอบสนองต่อการวินิจฉัยและการรักษาด้านโภชนาการ (x̄=44.63, S.D.=8.21) ปัจจัยที่สามารถทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยวัยผู้ใหญ่โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่่มีทวารเทียมได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติได้มากที่สุด คือ ความสามารถในการดูแลตนเอง (β=0.69, p<0.001) รองลงมาคือ ภาวะโรคร่วม (β=-0.33, p=0.010) อายุ (β=0.21, p=0.014) และความรู้เรื่องโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียม (β=0.18, p=0.025) ตามลำดับ โดยตัวแปรทั้งหมดร่วมกันทำนายคุณภาพชีวิตได้ร้อยละ 77.5 (R²=0.600, p<.05)
ข้อเสนอแนะสำหรับการดูแลผู้ป่วยควรมีการส่งเสริมความสามารถในการดูแลตนเองการจัดการภาวะโรคร่วมการปรับแผนการดูแลให้เหมาะสมกับช่วงวัยและการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็งลำไส่ใหญ่และการดูแลทวารเทียม นอกจากนี้ ควรเน้นการพัฒนาแนวทางโภชนาการที่เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยกลุ่มนี้ เนื่องจากเป็นปัจจัยที่มีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตมากที่สุด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวชิรสารการพยาบาลถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ทั้งสิ้น
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวชิรสารการพยาบาล ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวชิรสารการพยาบาล หากบุคคลใดหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวชิรสารการพยาบาลก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization (WHO). Cancer today Data visualization tools for exploring the global cancer burden in 2020 [Internet]. 2021 [cited 2021 Sep 13]. Available from: https://www.gco.iarc.fr/ today/home
Rojanamatin J, Ukranun W, Supaattagorn P, Chiawiriyabunya I, Wongsena M, Chaiwerawattana A. et al. Cancer in Thailand Volume X 2016-2018 [Internet]. 2021 [cited 2021 Sep 13]. Available from: https://www.nci.go.th/ e_book/ cit_x/index.html
National Cancer Institute (Thailand), Ministry of Public Health. Definition of Indicators of Service Plan Cancer Field 2561-2565 [Internet]. 2021 [cited 2021 Sep 13]. Available from: http://tcb. nci.go.th/CWEB/cwebBase.do?mode =inquiryCancerPopulation
หน่วยทะเบียนมะเร็ง โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี. สถิติโรคมะเร็ง โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี (Hospital base cancer registry) ปี พ.ศ. 2565. อุบลราชธานี: โรงพิมพ์ ศิริธรรมออฟเซ็ท; 2565.
ศัลยแพทย์ทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ: ราชวิทยาลัยศัลยแพทย์แห่งประเทศไทย; 2565.
จุฬาพร ประสังสิต, กาญจนา รุ่งแสงจันทร์. การพยาบาลผู้ป่วยที่มีลำไส้และรูเปิดทวารทางหน้าท้อง ประสบการณ์จากผู้เชี่ยวชาญ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: บริษัท พี.เอ.ลีฟวิ่ง จำกัด; 2562.
United Ostomy Associations of America: UOAA. Living with an ostomy [Internet]. [cited 2022 May 1]. Available from: www.ostomy.org/living-with-an-ostomy
World Health Organization. Quality of life assessment: International perspectives. Geneva: WHO; 1993.
Padilla GV, Grant MM. Quality of life as a cancer nursing outcome variable. ANS Adv Nurs Sci. 1985;8(1):45-60.
ชลยา อัตถาภินันท์, พีรพนธ์ ลือบุญธวัชชัย. คุณภาพชีวิตและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่มีทวารเทียมในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์สภากาชาดไทย. เวชศาสตร์ร่วมสมัย. 2560;61(3):386-400.
Liao C, Qin Y. Factors associated with stoma quality of life among stoma patients. CA: a cancer journal for clinicians. 2014;1(2):196-201. doi:10. 1016/j. ijnss.2014.05.007
Zhang Y, Xian H, Yang Y, Zhang X, Wang X. Relationship between psychosocial adaptation and health-related quality of life of patients with stoma: A descriptive, cross-sectional study. Journal of clinical nursing. 2017;28(15-16):2880-8.
Sarfati D, Koczwara B, Jackson C. The impact of comorbidity on cancer and its treatment. CA Cancer J Clin. 2016;66(4): 337-50. doi:10.3322/caac.21342
วิมลรัตน์ เตชะ, รุ้งระวี นาวีเจริญ. ปัจจัยทำนาย คุณภาพชีวิตในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียมและได้รับเคมีบำบัด. วารสารเกื้อการุณย์. 2559;23(1):133-46.
ณัฐรมย์ ชุติกาโม, รุ้งระวี นาวีเจริญ, รุตม์ โล่สิริวัฒน์. ปัจจัยทํานายคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยวัยผู้ใหญ่โรคมะเร็งลําไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีทวารเทียม. วารสารแพทย์นาวี. 2560;44(3): 103-16.
Hanan G, El-Gamil A. Study to identify the level of knowledge and self care performance of the colostomy patients and its effects on their quality of life. J Med. 2008;38(5):63-73.
เกศิณี ธีรทองดี, จันทนา รณฤทธิวิชัย. ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่ได้รับการผ่าตัดเปิดทวารเทียมทางหน้าท้อง [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2557. doi:10.14457/ MU.the.2014.108
กระทรวงสาธารณสุข. แผนพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (Service Plan) สาขาโรคมะเร็ง พ.ศ. 2565-2570. นนทบุรี: กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2565.
Polit DF, Beck CT. Nursing research: Generating and assessing evidence for nursing practice. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2012.
Meiqiong Y. Social support and quality of life of Chinese chronic obstructive pulmonary disease patients [Master's thesis]. Chiang Mai: Chiang Mai University; 1997.
สุรีพร ธนศิลป์, อุษณีย์ ทับทอง. ผลของโปรแกรม ส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่ได้รับเคมีบำบัด. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 2553;22(ฉบับพิเศษ): 54-66.
สมหวัง พิธิยานุวัฒน์, อุษาวดี จันทรสนธิ. การวัดและประเมินผลในชั้นเรียน: จากทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. ใน: สถิติวิจัยและการประเมินผลการศึกษาหน่วยที่ 1-5. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช; 2537.
Evers GCM. Appraisal of self-care agency ASA-scale: reliabity and validity testing of Dutch version of the ASA-scale measuring Orem's concept self-ca. Assen/ Maastricht: Van Gorcum and Comp BV; 1989.
Best JW. Research in Education. 3rd ed. Englewood Cliffs: Prentice-Hall; 1977.
