ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนในเขตพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านท่าควาย อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ใช้แนวคิด PRECEDE Model บูรณาการกับแนวคิด Health Belief Model เป็นกรอบในการศึกษา ประกอบด้วย ข้อมูลส่วนบุคคล ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริม การกำหนดขนาดตัวอย่างโดยใช้สูตรประมาณค่าเฉลี่ยชนิดทราบประชากร ได้ขนาดตัวอย่างจำนวน 228 คน สุ่มกลุ่มตัวอย่างอย่างมีระบบ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามประกอบด้วย 5 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 ข้อมูลส่วนบุคคล ส่วนที่ 2 ปัจจัยนำเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ส่วนที่ 3 ปัจจัยเอื้อเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ส่วนที่ 4 ปัจจัยเสริมเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก และส่วนที่ 5 พฤติกรรมในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชน ได้รับตรวจสอบความตรงเชิง เนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญจำนวน 3 ท่าน การหาค่าความเชื่อ มั่น โดยวิธีการหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าครอนบราช ด้านพฤติกรรม ความรู้ ทัศนคติ ความเชื่อด้านสุขภาพ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริมเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกเท่ากับ 0.89 0.71 0.75 0.74 0.77 และ 0.78 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติถดถอยพหุคูณ จากผลการศึกษาพบว่า พฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกอยู่ในระดับสูง (52.20%, X = 3.03, SD. = 0.87) และพบว่าปัจจัยการรับรู้โอกาสเสี่ยง (Mean Diff. = 0.67, 95%CI: 0.17 ถึง 1.06) ปัจจัยเอื้อ (1.52, 95%CI: 1.14 ถึง 1.90) และปัจจัยเสริม (1.11, 95%CI: 0.75 ถึง 1.47) มีผลเชิงบวกต่อพฤติกรรมในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ในขณะที่ปัจจัยด้านอาชีพ (-0.88, 95%CI: -1.59 ถึง -0.16) มีผลเชิงลบต่อพฤติกรรมในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก จากผลการศึกษาดังกล่าว ควรส่งเสริมวิธีการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในชุมชน โดยการเพิ่มการรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคไข้เลือดออก รวมถึงปัจจัยเอื้อและปัจจัยเสริมเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก