ต้นทุนอรรถประโยชน์การตรวจคัดกรองวัณโรคปอดด้วยรถเอกซเรย์ระบบดิจิทัลเคลื่อนที่

บทคัดย่อ

ปัจจุบันต้นทุนการตรวจคัดกรองวัณโรคสูงขึ้นจึงต้องหาวิธีการจัดการทรัพยากรที่มีจำกัดให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินและเปรียบเทียบต้นทุนอรรถประโยชน์ของการตรวจคัดกรองวัณโรคปอดด้วยรถเอกซเรย์ระบบดิจิทัลเคลื่อนที่และการตรวจเอกซเรย์แบบเดิม กลุ่มตัวอย่างจำนวน 330 คนจาก 22 อำเภอในจังหวัดศรีสะเกษ เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถาม เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 1 พฤศจิกายน 2564 ถึง วันที่ 31 มีนาคม 2565 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละและสถิติ Independent t-test ผลการศึกษาพบว่าเป็นเพศหญิงร้อยละ 53.3 กลุ่มผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปเข้ารับการตรวจคัดกรองมากที่สุด ร้อยละ 45.2 ต้นทุนทางตรงทางการแพทย์การตรวจคัดกรองวัณโรคปอดด้วยรถเอกซเรย์ระบบดิจิทัลเคลื่อนที่มีต้นทุนต่ำกว่าแบบเดิม 135.57 บาท (p-value <0.001) ต้นทุนทางตรงที่ไม่ใช่ต้นทุนทางการแพทย์ ได้แก่ ค่าใช้จ่ายในการเดินทาง ค่าอาหารที่เพิ่มขึ้นและค่าใช้จ่ายของญาติด้วยรถเอกซเรย์ระบบดิจิทัลเคลื่อนที่มีต้นทุนต่ำกว่าแบบเดิมเฉลี่ย 6.48 (p-value = 0.557), 16.00 (p-value = 0.257), 55.47  (p-value = 0.111) ตามลำดับ อรรถประโยชน์ทางอ้อมด้วยรถเอกซเรย์ระบบดิจิทัลเคลื่อนที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าแบบเดิม 1.01 คะแนน (p-value = 0.002) ความพึงพอใจด้วยรถเอกซเรย์ระบบดิจิทัลเคลื่อนที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าแบบเดิม 2.56 (p-value <0.001) ดังนั้นผู้ที่เกี่ยวข้องควรกำหนดนโยบายสนับสนุนให้มีการใช้วิธีการตรวจคัดกรองวัณโรคปอดที่เหมาะสมกับบริบทของจังหวัด