รูปแบบของการคัดกรองวัณโรคปอดรายใหม่ในกลุ่มติดยาเสพติดและติดสุราเรื้อรังโดยการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครเครือข่ายบริการอำเภอหนองพอก

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์วัณโรค ค้นหาและคัดกรองวัณโรครายใหม่ พัฒนารูปแบบการคัดกรองวัณโรครายใหม่ กลุ่มตัวอย่างเป็นบุคลากรทางการแพทย์ 35 คน และผู้ติดสารเสพติดและสุราเรื้อรัง 50 คน ขั้นตอนการวิจัยมี 4 ระยะ ดำเนินการระหว่างเดือนมีนาคม พ.ศ. 2565 ถึง กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มผู้ติดยาเสพติดและสุราเรื้องรังส่วนใหญ่เป็นวัยรุ่น รูปแบบการตรวจคัดกรองที่พัฒนาได้ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน ดังนี้ 1) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ 2) การให้ความรู้เรื่องวัณโรคแก่ทีมสหวิชาชีพและเครือข่ายบริการ 3) ค้นหากลุ่มเสี่ยงวัณโรคโดยการตรวจเอกเรย์ปอดโดยรถเคลื่อนที่และการตรวจเสมหะ 4) การติดตามเยี่ยมเครือข่ายบริการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อาสาสมัครสาธารณสุข กลุ่มติดยาเสพติดและติดสุราเรื้อรังในชุมชนและค่ายบำบัดยาเสพติด 5) การประสานความร่วมมือของครือข่ายภายนอกและภายใน และ6) การสนับสนุนค่าตอบแทนเป็นค่ายานพาหนะ ผลการวิจัยหลังจากการนำรูปแบบที่พัฒนาได้ 6 ขั้นตอน แสดงให้เห็นว่าการคัดกรองวัณโรคในกลุ่มผู้ติดยาเสพติดและผู้ติดสุราเรื้อรังมีทั้งหมด 6 ขั้นตอนสำคัญทำให้เกิดความร่วมมือส่งผลให้สามารถเข้าถึงบริการง่าย มีระบบค้นหาและคัดกรองรวดเร็ว (Fast track) และลดระยะเวลารอคอย