การผ่าตัดปิดเพดานช่องปากแบบ One-stage และ Two-stage กับผลลัพธ์ความกว้างของ dental arch: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ และการวิเคราะห์อภิมาน
คำสำคัญ:
การผ่าตัดปิดเพดานช่องปาก, ความกว้างของส่วนโค้งแนวฟัน (dental arch width), แม๊กซิลลารี- ไฮโปเพลเซีย (maxillary hypoplasia), การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ, การวิเคราะห์อภิมาณบทคัดย่อ
ภูมิหลัง : การผ่าตัดปิดช่องโหว่ที่เพดานปากทุกเทคนิค มีความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงหลายประการ ซึ่งอาจต้องเสริมด้วยการรักษาทางทันตกรรมจัดฟันหรือการผ่าตัดขากรรไกรร่วมกับการจัดฟัน จึงมีความพยายามที่จะรวบรวมข้อมูลผลลัพธ์จากการผ่าตัดปิดเพดานโหว่ หาแนวทางเพื่อสร้างมาตรฐานการเลือกเทคนิคการผ่าตัดที่เหมาะสม เลือกเวลาที่เหมาะและเกิดผลลัพธ์ที่ดีต่อผู้ป่วยให้มากที่สุด
วัตถุประสงค์ : การวิเคราะห์อภิมานครั้งนี้เพื่อรวบรวมข้อมูลงานวิจัยทางคลินิก ตามแนวทางทันตกรรมอิงหลักฐาน (Evidence-based Dentistry) ในความพยายามตอบคำถามว่า เทคนิคการผ่าตัด เพื่อรักษาโรคเพดานโหว่ชนิดใดมีผลข้างเคียงต่อการเจริญของศีรษะและใบหน้า การพัฒนาของกระดูกขากรรไกรโดยเฉพาะ การเจริญในแนวขวางมากหรือน้อยกว่ากัน
วิธีการ : งานวิจัย ที่เกี่ยวข้องดังกล่าวได้รับการสืบค้นจากฐานข้อมูล PubMed อย่างเป็นระบบ มีการสืบค้นจากฐานข้อมูล Biomed Central การสืบค้นจาก Google scholar ร่วมกับการค้นหาด้วยมือจากในห้องสมุด ซึ่งนำมาเฉพาะบทความภาษาอังกฤษตั้งแต่ ปี ค.ศ.1970 จนถึง ปี ค.ศ.2019 บทความที่ได้รับการยอมรับ มี 7 บทความ และชุดข้อมูล 7-8 ชุดถูกสกัดมาทำวิเคราะห์อภิมาน โดยใช้ค่าความกว้างขากรรไกร inter canine arch width และ inter tuberocity/ molar arch width ที่วัดหลังการรักษาด้วยการผ่าตัดปิดเพดานช่องปากเปรียบเทียบระหว่าง one-stage และ two-stage palatoplasty นำมาคำนวณ โดยหาค่า standard mean difference (SMD) ที่ช่วงความ เชื่อมั่น 95% วิเคราะห์ตามรูปแบบ random effect model จากการคำนวณข้อมูลทั้ง 7 ชุด
ผล : การวิเคราะห์พบว่า ค่า inter canine arch width ของการผ่าตัดแบบ two-stage มีค่ามากกว่าแบบ one-stage น้อยมากและไม่มีนัยสำคัญ (SMD = 0.050; 95% CI -0.505, 0.604; p = 0.861) ค่า I2 = 77.7% ส่วนค่า inter tuberocity/molar arch width ของการผ่าตัดแบบ two-stage มีค่าน้อยกว่าแบบ one-stage น้อยมากและไม่มีนัยสำคัญ (SMD = -0.018; 95% CI -0.540, 0.505; p = 0.987) ค่า I2 = 78.7% ทั้งสองประเด็นมีผลของข้อมูลขาดความเป็นเนื้อเดียวกันสูง และช่วงความเชื่อมั่นกว้าง การแบ่งกลุ่มย่อย (subgroup analysis) เป็นกลุ่มที่วัด ค่า inter canine arch width ในช่วงอายุ <5 ปี และช่วงอายุ มากกว่า 5 ปี ยังมีความไม่เป็นเนื้อเดียวกันสูงทั้ง 2 กลุ่ม แต่ ค่า inter canine arch width ในช่วงอายุ <5 ปี มีค่า I2 ลดลง เห็นได้ชัด คือ I2 = 63.6% ส่วนค่า inter tuberocity / molar arch width ในช่วงอายุ <5 ปี และช่วงอายุมากกว่า 5 ปีก็ ยังมีความไม่เป็นเนื้อเดียวกันสูงทั้ง 2 กลุ่ม
สรุป : การผ่าตัด ปิดเพดานช่องปากเปรียบเทียบระหว่าง one-stage และ two-stage palatoplasty มีผลต่อค่าความกว้างของขากรรไกรไม่มาก และไม่มีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตามยังไม่สามารถระบุเหตุผลของการที่ข้อมูลขาดความเป็นเนื้อเดียวกันได้ เนื่องจากหลักฐานที่มีอยู่ในปัจจุบันยังมีข้อจำกัดและถือว่ามีจำนวนน้อย และมีความจำเป็นที่ควรมีการวิจัยที่มีคุณภาพสูงต่อไป
เอกสารอ้างอิง
Stein MJ, Zhang Z, Fell M, Mercer N, Malic C. Determining postoperative outcomes after cleft palate repair: A systematic review and meta-analysis. J Plast Reconstr Aesthet Surg 2019; 72: 85–91.
de Ladeira PR, Alonso N. Protocols in cleft lip and palate treatment: systematic review. Plast Surg Int 2012;2012: 562892.
Timbang MR, Gharb BB, Rampazzo A, Papay F, Zins J, Doumit G. A systematic review comparing furlow double-opposing Z-plasty and straight-line intravelar veloplasty methods of cleft palate repair. Plast Reconstr Surg 2014; 134: 1014-22.
Schilling GR, Cardoso MCAF, Maahs MAP. Effect of palatoplasty on speech, dental occlusion issues and upper dental arch in children and adolescents with cleft palate: an integrative literature review. Rev. CEFAC. 2019; 21:e12418. doi: 10.1590/1982-0216/201921612418.
Liau JY, Sadove AM, van Aalst JA. An evidence-based approach to cleft palate repair. Plast Reconstr Surg 2010; 126: 2216-21.
Yang IY, Liao YF. The effect of 1-stage versus 2-stage palate repair on facial growth in patients with cleft lip and palate: a review. Int J Oral Maxillofac Surg 2010; 39: 945–50.
Slim K, Nini E, Forestier D, Kwiatkowski F, Panis Y, Chiponi J. Methodological index for non-randomised studies (minors): development and validation of a new instrument. ANZ J Surg 2003;73: 712–6.
Kitagawa T, Kohara H, Sohmura T, Takahashi J,Tachimura T, Wada T, Kogo M. Dentoalveolar growth of patients with complete unilateral cleft lip and palate by early two-stage furlow and push-back method: preliminary results. Cleft Palate Craniofac J 2004; 41: 519-25.
Stein S, Dunsche A, Gellrich NC, Harle F, Jonas I. One- or two-stage palate closure in patients with unilateral cleft lip and palate: comparing cephalometric and occlusal outcomes. Cleft Palate Craniofac J 2007; 44: 13-22.
Pradel W, Senf D, Mai R, Ludicke G, Eckelt U, Lauer G. One-stage palate repair improves speech outcome and early maxillary growth in patiens with cleft lip and palate. J Physiol Pharmacol 2009; 60: 37-41.
Carrara CFC, Ambrosio ECP, Mello BZF, Jorge PK, Soares S, Machado MAAM, et al. Three-dimensional evaluation of surgical techniques in neonates with orofacial cleft. Ann Maxillofac Surg 2016; 6: 246-50.
Gundlach KKH , Bardach J, Filippowa D, Stahl-de Castrillon F, Lenz JH. Two-stage palatoplasty, is it still a valuable treatment protocol for patients with a cleft of lip, alveolus, and palate? Journal of Cranio-Maxillo-Facial Surgery 2013; 41: 62-70.
Yamanishi T, Nishio J, Kohara H, Hirano Y, Sako M, Yamanishi Y, et al. Effect on maxillary arch development of early 2-stage palatoplasty by modified furlow technique and conventional 1-stage palatoplasty in children with complete unilateral cleft lip and palate. J Oral Maxillofac Surg 2009; 67: 2210-6.
Eriguchi M,Watanabe A, Suga K, Nakano Y, Sakamoto T, Sueishi K, et al. Growth of palate in unilateral cleft lip and palate patients undergoing two-stage palatoplasty and orthodontic treatment. Bull Tokyo Dent Coll 2018; 59:183-91.
Ryan R. Cochrane Consumers and Communication Review Group. [Internet] 2019. [cited 2019 Nov 20]. Heterogeneity and subgroup analyses in Cochrane Consumers and Communication Group reviews: planning the analysis at protocol stage. Available from: http://cccrg.cochrane.org.
Higgins JP, Thompson SG, Deeks JJ, Altma DG. Measuring inconsistency in meta-analyses. BMJ 2003; 327:557–60.
Lehner B, Wiltfang J, Strobel-Schwarthoff K, Benz M, Hirschfelder U, Neukam FW. Influence of early hard palate closure in unilateral and bilateral cleft lip and palate on maxillary transverse growth during the first forur years of ages. Cleft Palate Craniofac J 2003: 40: 126-30.
Dissaux C, Grollemund B, Bodin F, Picard A, Vazquez MP, Morand B, et al. Evaluation of 5-yearold children with complete cleft lip and palate: multicenter study. Part 2: functional resualts. J Craniomaxillofacial Surg 2015;44: 94-103.
Lisson JA, Schilke R, Trankmann J. Transverse changes after surgical closure of complete cleft lip, alveolus and palate. Clin Oral Investig 1999; 3:18-24.
Loomans N, Decombel O, Goethals K, Mommaerts MY. Transverse maxillary development in complete cleft patients: comparison of 2 treatment strategies by longitudinal and cross-sectional model analysis. Cleft Palate Craniofac J 2019;56: 610-8.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
