การผ่าตัดอีกครั้งเพื่อหยุดเลือดภายหลังการผ่าตัดหัวใจ : อัตราการตาย ตำแหน่งที่มีเลือดออก ผลลัพธ์การรักษาและผลของความล่าช้า ในการผ่าตัดซ้ำ

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: การผ่าตัดหัวใจเป็นการผ่าตัดที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะเลือดออกภายหลังผ่าตัด ซึ่งหากให้การรักษาภาวะเลือดออกภายหลังผ่าตัดอย่างไม่ถูกต้องเหมาะสมและทันท่วงที อาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ สถาบันโรคทรวงอก ยังไม่มีข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการมีเลือดออกหลังผ่าตัดหัวใจ เพื่อเป็นแนวทางให้ศัลยแพทย์ทรวงอกผู้ผ่าตัดรักษาพัฒนาการผ่าตัดหัวใจเพื่อลดการเกิดเลือดออกหลังผ่าตัดหัวใจ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอัตราตายหลังผ่าตัดหยุดเลือด ตำแหน่งที่เลือดออก ในการผ่าตัดหัวใจ รวมถึงผลความล่าช้าของการผ่าตัดหยุดเลือดต่อผลลัพธ์การรักษาหลังผ่าตัดหยุดเลือด

วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยแบบ retrospective observational study โดยวิเคราะห์ข้อมูลจากเวชระเบียนของผู้ป่วยที่ผ่าตัดหยุดเลือดหลังผ่าตัดหัวใจในสถาบันโรคทรวงอก กรมการแพทย์ระหว่างเดือนกันยายน พ.ศ. 2558 ถึง เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2562 ศึกษาในผู้ป่วยที่ผ่าตัดหยุดเลือดจำนวน 178 ราย

ผล: พบว่า มีอุบัติการณ์การผ่าตัดเพื่อหยุดเลือดหลังผ่าตัดหัวใจร้อยละ 5.6 และอัตราตายหลังผ่าตัดหยุดเลือดเท่ากับ ร้อยละ 10.7 ตำแหน่งที่พบเลือดออกบ่อยๆ ภายหลังการผ่าตัดหัวใจ 3 อันดับแรกได้แก่ sternal wire hole พบร้อยละ 19.5 vein graft branch พบร้อย ละ 14.5 และ internal mammary artery branch พบร้อยละ 9.5 ตามลำดับ และการศึกษานี้พบว่าผู้ป่วยกลุ่มเสียชีวิตหลังผ่าตัดหยุดเลือดมีค่า EUROSCORE ก่อนการผ่าตัดหัวใจสูงกว่าค่า EUROSCORE ของกลุ่มรอดชีวิต พบว่ากลุ่มเสียชีวิตเป็นผู้ป่วยที่ต้องผ่าตัดหัวใจแบบเร่งด่วนมากกว่าการผ่าตัดตามตารางนัดหมาย เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มรอดชีวิต และที่สำคัญคือความล่าช้าในการผ่าตัดหยุดเลือดทำให้อัตราการตายเพิ่มสูงขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

สรุป: ความล่าช้าในการผ่าตัดหยุดเลือดส่งผลให้อัตราตายเพิ่มสูงขึ้น ปริมาณเลือดที่ออกเพิ่มมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จากผลการศึกษานี้พบว่าหากทาการผ่าตัดหยุดเลือดได้ทันภายในเวลา 3 ชั่วโมงหลังจากเข้าเกณฑ์ต้องผ่าตัดหยุดเลือดจะสามารถลดอัตราการตายของผู้ป่วยได้