การศึกษาเปรียบเทียบผลการป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการ ผ่าตัดมะเร็งเต้านมวิธี Modified Radical Mastectomy โดยการใส่ สายระบาย 2 วิธี
คำสำคัญ:
มะเร็งเต้านม, ภาวะของเหลวคั่งใต้แผลผ่าตัด, การผ่าตัดเต้านม และเลาะต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้บทคัดย่อ
ภูมิหลัง: ในประเทศไทยมะเร็งเต้านมเป็นโรคมะเร็งที่พบบ่อยที่สุดของหญิงไทย ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดรักษาด้วยวิธีmodified radical mastectomy (MRM) มีภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดที่พบได้บ่อยคือ ภาวะของเหลวคั่งใต้แผลผ่าตัด (seroma) และภาวะแผลผ่าตัดติดเชื้อ (surgical site infection) การเกิดภาวะแทรกซ้อนจะทำให้ระยะเวลาในการรักษานานขึ้น การป้องกันภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด MRM ในกรณีที่เกิดภาวะของเหลวคั่ง ใต้แผลผ่าตัดคือ การใส่สายระบายหลังผ่าตัดเพื่อระบายของเหลว ที่คั่งค้างบริเวณใต้แผลผ่าตัดและรักแร้ แต่ยังไม่สามารถมีข้อสรุปถึงวิธีการในการใส่สายระบายได้ดีที่สุด
วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมหลังผ่าตัดรักษาด้วยวิธี modified radical mastectomy (MRM) ที่ได้รับการใส่สายระบายทั้ง 2 วิธี
วิธีการ: เป็นการศึกษา แบบย้อนหลัง เก็บข้อมูลผู้ป่วยจากเวชระเบียนของผู้ป่วยโรคมะเร็งเต้านมที่ได้รับการใส่สายระบายหลังผ่าตัดทั้ง 2 วิธีที่ได้รับการผ่าตัดรักษาด้วยวิธี modified radical mastectomy (MRM) ทุกราย ตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม 2557 ถึง 31 ตุลาคม 2560 เปรียบเทียบอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อน โดยใช้การพรรณนา อธิบายคุณลักษณะทั่วไป
ผล: ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับการผ่าตัดด้วยวิธี MRM ทั้งหมดจานวน 303 ราย แบ่งเป็นกลุ่มที่ใส่สายระบายด้วยวิธีการมาตรฐาน (standard group) จานวน 150 ราย และกลุ่มที่ใส่สายระบายแล้วให้กลับไปดูแล ต่อที่บ้าน (study group) จำนวน 153 ราย พบว่าอัตราการเกิดภาวะของเหลวคั่งใต้แผลผ่าตัดในกลุ่มที่ใส่สายระบายแล้วกลับไปดูแลสายระบายเองที่บ้าน ร้อยละ 13.73 ซึ่งน้อยกว่ากลุ่มที่ใส่สายระบายด้วยวิธีการมาตรฐาน ร้อยละ 29.33 สำหรับอัตราการเกิดภาวะแผลผ่าตัดติดเชื้อ และภาวะของเหลวคั่งใต้แผลผ่าตัดร่วมกับแผลผ่าตัดติดเชื้อ พบได้เฉพาะในกลุ่มที่ใส่สายระบายแล้วกลับไปดูแลเองที่บ้าน ร้อยละ 5.23 และ 2.61 ตามลำดับ แต่เนื่องจากอัตราการเกิดที่ค่อนข้างต่ำ และกลุ่มศึกษาทั้ง 2 กลุ่มมีความแตกต่างกันในเรื่องการได้รับยาปฏิชีวนะ จึงยังไม่สามารถสรุปได้ว่ากลุ่มที่ใส่สายระบายแล้วกลับไปดูแลเองที่บ้านจะเกิดภาวะแผลผ่าตัดติดเชื้อสูงกว่ากลุ่มที่รับการรักษาในโรงพยาบาล
สรุป: จากผลการศึกษานี้อาจนำไปประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานของโรงพยาบาลที่มีปัญหาเรื่องผู้ป่วยในแออัด และลดค่าใช้จ่ายในการนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับการผ่าตัดด้วยวิธี MRM โดยให้ใส่สายระบาย และสามารถกลับบ้านพร้อมสายระบายได้ภายหลังการผ่าตัด 48-72 ชั่วโมง โดยไม่มีผลต่อการเกิดอัตราการเกิดภาวะของเหลวคั่งใต้แผลผ่าตัดที่สูงขึ้นแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
Kumar S, Lal B, Misra MC. Post-mastectomy seroma: a new look into the aetiology of an old problem. J R Coll Surg Edinb 1995; 40: 292-4.
Srivastava V, Basu S, Shukla VK. Seroma Formation after Breast Cancer Surgery: What We Have Learned in the Last Two Decades [internet].2012 [Cited 2017 Nov 24]. J of Breast Cancer 2012; Available from: http://dx.doi.org/10.4048/jbc.
Say CC, Donegan W. A biostatistical evaluation of complications from mastectomy. Surg Gynecol Obstet 1974 ; 138 : 370-6.
Di Leo A, Piffer S, Ricci F, Manzi A, Poggi E, Porretto V, et al. Surgical site infections in an Italian surgical ward: a prospective study. Surg Infect (Larchmt) 2009; 10: 533-8.
Mansel RE. How long should suction drains stay in after breast surgery with axillary dissection? Ann R Coll Surg Engl1998; 80: 376.
Murphey DR Jr. The use of atmospheric pressure in obliterating axillary dead space following radical mastectomy. South Surg 1947; 13: 372-5. 7. Moss JP. Historical and current perspectives on surgical drainage. Surg Gynecol Obstet 1981; 152: 517-27.
Barwell J, Campbell L, Watkins RM, Teasdale C. How long should suction drains stay in after breast surgery with axillary dissection. Ann R Coll Surg Engl 1997; 79: 435–7.
Terrell GS, Singer JA. Axillary versus combined axillary and pectoral drainage after modified radical mastectomy. Surg Gynecol Obstet 1992; 175: 437–40.
Whitfield PC, Rainsbury RM. Suction versus siphon drainage after axillary surgery for breast cancer: a prospective randomized trial. Br J Surg 1994; 81: 547.
Morris AM. A controlled trial of closed wound suction. Br J Surg 1973; 60: 357–9.
Bourke JB, Balfour TW, Hardcastle JD, Wilkins JL. A comparison between suction and corrugated drainage after simple mastectomy: a report of a controlled trial. Br J Surg 1976; 63: 67–9.
Tadych K, Donegan WL. Postmastectomy seromas and wound drainage. Surg Gynecol Obstet 1987; 165: 483-7.
Kopelman D, Klemm O, Bahous H, Klein R, Krausz M.Postoperative suction drainage of the axilla: for how long? Prospective randomised trial. Eur J Surg 1999; 165: 117–20.
Holcombe C, West N, Mansel RE, Horgan K. The satisfaction and savings of early discharge with drain in situ following axillary lymphadenectomy in the treatment of breast cancer. Eur J Surg Oncol 1995 ; 21 : 604-6.
Boman L, Björvell H, Cedermark B, Theve NO, Wilking N. Effects of early discharge from hospital after surgery for primary breast cancer. Eur J Surg 1993 ; 159 : 67-73.
Tan LR, Guenther JM. Outpatient definitive breast cancer surgery. Am Surg 1997; 63: 865-7.
Bonnema J, van Wersch AM, van Geel AN, Pruyn JF, Schmitz PI, Paul MA, et al. Medical and psychosocial effects of early discharge after surgery for breast cancer: randomised trial. BMJ 1998; 316: 1267-71.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
