การทำงานต่อมไทรอยด์ลดต่ำกว่าปกติภายหลังการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออก 1 ข้าง: อุบัติการณ์และปัจจัยเสี่ยง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การเกิดต่อมไทรอยด์ทำงานลดต่ำกว่าปกติภายหลังการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ ออก 1 ข้าง และปัจจัยเสี่ยงที่อาจจะเป็นไปได้ที่ทำให้เกิดภาวะดังกล่าว เพื่อหาแนวทางการติดตามผู้ป่วยภายหลังการผ่าตัด วิธีกําร: ศึกษาแบบ prospective study ผู้ป่วยทุกรายที่มาตรวจก้อนต่อมไทรอยด์โต ได้รับการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออก 1 ข้าง ระหว่าง เดือนพฤษภาคม 2558 - เดือนมิถุนายน 2561 ที่แผนก หู คอ จมูก โรงพยาบาลสมุทรสาคร ผู้ป่วยทุกรายได้รับการเจาะเลือดตรวจการทำงานต่อมไทรอยด์ และ thyroid antibodies ก่อนการผ่าตัด เก็บรวบรวมข้อมูลผลตรวจทางพยาธิวิทยา ติดตามอาการและเจาะเลือดตรวจการทำงานต่อมไทรอยด์ในระยะ 2 เดือน และ 6 เดือน หลังการผ่าตัดตามลำดับ ผล: ผู้ป่วย 106 ราย ได้รับการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออก 1 ข้าง และเข้าร่วมการศึกษา ผู้ป่วย 20 ราย (18.9%) ตรวจพบการทำงานต่อมไทรอยด์ต่ำหลังการผ่าตัด 2 เดือน (เป็นต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำชนิด overt 6 ราย และต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำชนิด subclinical 14 ราย), 19 ราย (17.9%) ตรวจพบการทำงานต่อมไทรอยด์ต่ำหลังการผ่าตัด 6 เดือน (เป็นต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำชนิด overt 7 ราย และต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำชนิด subclinical 12 ราย) ค่า thyroid stimulating hormone (TSH) ก่อนการผ่าตัดในกลุ่มต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำหลังการผ่าตัดมีค่าเฉลี่ยที่สูงกว่ากลุ่มต่อมไทรอยด์ทำงานปกติ (2.3 ± 1.3 vs 0.7 ± 0.5 micro IU / ml) แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <0.001) ผู้ป่วยที่มีค่า TSH ก่อนการผ่าตัดมากกว่า 2 micro IU/ml มีโอกาสเสี่ยงเกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำ (89.5%) มากกว่ากลุ่มที่มี TSH น้อยกว่าหรือเท่ากับ 2 micro IU /ml (8.1%) ถึง 97.1 เท่า วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <0.001) ค่า anti - thyroid microsomal antibody (TMA) ก่อนการผ่าตัด ระหว่างกลุ่มต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำ และกลุ่มไทรอยด์ทำงานปกติ มีความแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.03) ผู้ป่วยที่มีค่า TSH ก่อนการผ่าตัดมากกว่า 2 microIU/ml, anti-thyroid microsomal antibody (TMA) และanti - thyroglobulin antibody (TGA) สูงกว่าปกติแสดง 100% positive predictive value และ 80.4% negative predictive value ของภาวะ postoperative hypothyroidism สรุป: อุบัติการณ์การเกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำหลังการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออก 1 ข้าง เป็น 18.9% ในระยะเวลา 2 เดือนหลังการผ่าตัด และ 17.9% ในระยะเวลา 6 เดือนหลังการผ่าตัด ผู้ป่วยที่มีค่า TSH ก่อนการผ่าตัดมากกว่า 2 micro IU/ml, ค่า thyroid antibodies ที่สูงกว่าปกติ ซึ่งบ่งถึงภาวะไทรอยด์อักเสบเป็นปัจจัยเสี่ยงทำให้เกิดต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำหลังการผ่าตัด ดังนั้นผู้ป่วยที่มีความผิดปกติดังกล่าวต้องติดตามการทำงานต่อมไทรอยด์หลังการผ่าตัดและให้การรักษาที่ถูกต้อง