ขนาดความกว้างของขากรรไกรในกลุ่มประชากรไทยที่โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

ผู้แต่ง

  • พรรณมาศ สันตดุสิต ท.บ., MDSc. กลุ่มงานทันตกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
  • บุษบา ศุภวัฒน์ธนบดี, Ph.D., M.Sc. ภาควิชาวิทยาการวิจัยและนวัตกรรมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล

คำสำคัญ:

ค่าขนาดความกว้างขากรรไกร, ค่าขนาดความ กว้างขากรรไกรระหว่างฟันกรามซี่แรก, ค่าขนาดความกว้างขา กรรไกรระหว่างฟันเขี้ยว, การพิสูจน์เอกลักษณ์บุคคลทางทันตกรรม

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง : ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างขากรรไกร (dental arch width) โดยเฉพาะขนาดความกว้างของขากรรไกรระหว่างฟันเขี้ยว (intercanine width) และขนาดความกว้างของขากรรไกรระหว่าง ฟันกรามใหญ่ซี่แรก (intermolar width) มีความสำคัญต่อการ วิเคราะห์การสบฟันและการวางแผนการรักษาการจัดฟัน รวมถึงมี ความสำคัญในการวางแผนการจัดฟันในระยะ retention preriod เพื่อให้ผลของการจัดฟันคงสภาพอยู่นาน โดยตัวแปรนี้มีความ แตกต่างระหว่างเพศและเชื้อชาติ

วัตถุประสงค์ : เพื่อหาค่าเฉลี่ย ขนาดความกว้างของขากรรไกรในกลุ่มประชากรไทย และเปรียบ เทียบความแตกต่างค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างของขากรรไกร ระหว่างเพศหญิงและเพศชาย

วิธีการ : กลุ่มตัวอย่างได้จาก ชิ้นหล่อ ศึกษา (dental cast) ของคนไข้ ที่เข้ามาปรึกษาเพื่อรับการจัดฟัน ที่โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี โดยทันตแพทย์คนเดียวกัน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2537 ถึงปัจจุบัน จำนวน 85 ราย (หญิง 45 ราย ชาย 40 ราย) อายุเฉลี่ย 14.6 ปี ซึ่งเป็นกลุ่มคนไทยที่ไม่เคยมีประวัติการรักษาด้าน ทันตกรรมจัดฟัน โดยใช้ digital veneer caliper (Mitutoya) ได้ ถูกนำมาใช้ในการวัดค่าขนาดความกว้างขากรรไกร ระหว่างฟันเขี้ยว (intercanine width) และระหว่างฟันกรามซี่แรก (intermolar width) คำนวณค่าเฉลี่ย (mean) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) ของค่าขนาดความกว้างของขากรรไกร และ เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยของค่าขนาดความกว้างของขากรรไกร ระหว่าง เพศชายและเพศหญิง ว่ามีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยใช้การทดสอบที (independent t-test)

ผล : ค่าเฉลี่ยขนาด ความกว้างขากรรไกรระหว่างฟันเขี้ยว (intercanine width) ในขา กรรไกรบน เพศชาย 35.42 ± 2.34 มิลลิเมตร และเพศหญิง 35.54 ± 2.48 มิลลิเมตร ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างขากรรไกรระหว่างฟัน กรามซี่แรก (intermolar width) ในขากรรไกรบน เพศชาย 51.90 ± 4.46 มิลลิเมตร และเพศหญิง 52.57 ± 2.95 มิลลิเมตร ค่าเฉลี่ย ขนาดความกว้างขากรรไกรระหว่างฟันเขี้ยว (intercanine width) ในขากรรไกรล่าง เพศชาย 27.08 ± 1.96 มิลลิเมตร และเพศหญิง 27.24 ± 2.26 มิลลิเมตร ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างขากรรไกร ระหว่างฟันกรามซี่แรก (intermolar width) ในขากรรไกรล่าง เพศ ชาย 45.02 ± 3.28 มิลลิเมตร และเพศหญิง 44.67 ± 2.88 มิลลิเมตร ในเพศชาย พบว่า ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างขากรรไกรล่าง ระหว่าง ฟันกรามซี่แรก (intermolar width) มีขนาดกว้างกว่าเพศหญิงเล็ก น้อย ในเพศหญิง พบว่า ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างขากรรไกรล่าง ในตำแหน่งฟันเขี้ยว และ ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างของขากรรไกร บน ระหว่างฟันกรามซี่แรก (intermolar width) และระหว่างฟัน เขี้ยว (intercanine width) มีขนาดกว้างกว่าเพศชายเล็กน้อย

สรุป : ค่าเฉลี่ยขนาดความกว้างของขากรรไกรระหว่างเพศชายและเพศ หญิงไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

เอกสารอ้างอิง

Paulino V, Paredes V, Gandia JL, Cibrian R. Prediction of arch length base on intercanine width. Eur J Orthod 2008;30:295-8.

Bishara SE, Bishara SE, Stanley RN. Maxillary expansion: clinical implications. Am J Orthod Dentofacial 1987;91:3-14.

Birdie AR. Morphogenesis of mandibular dental arch shape in human embryos. J Dent Res 1968; 47: 50-8.

Bishara SE, Bayati P, Jakobsen JR. Longitudinal comparison of dental arch changes in normal and untreated class II, division I subjects and their clinical implications. AM J Orthod Dentofacial Orthop 1996; 110:483-9.

Dung TM, Ngoc VTN, Hiep NH, Khoi TD, Xiem VV, Chu-Dinh T, et al. Evaluation of dental arch dimensions in 12 year-old Vietnamese children – A cross- sectional study of 4565 subjects.Sci Rep 2019; 9:3101.

Hussein KW, Rajion ZA, Hassan R, Noor SN. Variations in tooth size and arch dimensions in Malay school children. Aust Orthod J 2009;25:163-8.

Bishara SE, Treder JE, Damon P, Olsen M. Changes in the dental arches and dentition between 25 and 45 years of age. Angle Orthod 1996;66:417-22.

Ling JY, Wong RW. Dental arch widths of Southern Chinese.Angle Orthod 2009;79:54-63.

Moorrees CFA. The dentition of the growing Child. Cambridge,Harvard University Presss; 1959.

FRANS PGM, van Der Linden. Development of the human dentition. Quintessence Publishing; 2013.

Moyers RE, van der Linden FPGM, Riolo ML, McNamara JA Jr.Standards of human occlusal development.Monograph No. 5,Craniofacial Growth Series. Ann Arbor Center for Human Growth and Development; 1976.

Frohlich FG. A longitudinal study of untreated Class II type malocclusions. Trans Eur Orthod Soc 1961;37:139-59.

Knott VB. longitudinal study of dental arch widths at four stages of dentition. Angle Orthod 1972;42:387-94.

DeKock WH. Dental arch depth and width studied longitudinally from 12 years of age to adulthood. Am J Orthod.1972;62:56-66.

Sillman JH. Dimensional changes of the dental arches:longitudinal study from birth to 25 years. Am J Orthod 1964;50:824-42.

Heikinheimo K, Nyström M, Heikinheimo T, Pirttiniemi P, Pirinen S.Dental arch width, overbite, and overjet in a Finnish population with normal occlusion between the ages of 7 and 32 years. Eur J Orthod 2012;34:418-26.

Motoyoshi M, Hirabayashi M, Shimazaki T, Namura S. An experimental study on mandibular expansion:increase in arch width and perimeter. Eur J Orthod 2002;24:125-30.

Germane Y, Lindauer SJ, Rubinstein LK, Reverse JH, Issacson RJ.Increase in arch perimeter due to orthodontic expansion. Am J Orthod Dentofacial Orthop 1991; 100: 421-27.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

18-06-2021

รูปแบบการอ้างอิง

1.
สันตดุสิต พ, ศุภวัฒน์ธนบดี บ. ขนาดความกว้างของขากรรไกรในกลุ่มประชากรไทยที่โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี. J DMS [อินเทอร์เน็ต]. 18 มิถุนายน 2021 [อ้างถึง 23 ธันวาคม 2025];46(1):170-5. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/JDMS/article/view/251771

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ