การลดลงของพังผืดในตับและภาวะแทรกซ้อนจากโรคตับในผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซีที่ได้รับการรักษาจนหายขาด
คำสำคัญ:
ไวรัสตับอักเสบซี, การรักษาจนหายขาด, พังผืดตับบทคัดย่อ
ภูมิหลัง: การรักษาไวรัสตับอักเสบซีด้วยยากลุ่ม direct acting antivirals (DAAs) ทำให้ผู้ป่วยหายขาดจากไวรัสตับอักเสบซีได้มาก ข้อมูลการลดลงของพังผืดในตับและผลการรักษาในระยะยาว ยังคงมีจำกัด วัตถุประสงค์: วัตถุประสงค์หลักเพื่อประเมินการเปลี่ยนแปลงของพังผืดตับในผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีที่ได้รับการรักษาจนหายขาดด้วยยา DAAs โดยการวัดค่าความยืดหยุ่นของเนื้อตับ วัตถุประสงค์รองเพื่อประเมินการเปลี่ยนแปลงของพังผืดตับด้วย APRI, FIB-4 รวมถึงศึกษาผลการรักษาในระยะยาว วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลังที่รพ.ราชวิถี ผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีที่ได้รับการรักษา จนหายขาดทุกรายจะได้รับการตรวจวัดค่าความยืดหยุ่นของเนื้อตับ, APRI และ FIB-4 ทั้งก่อนและหลังรักษา ผล: การศึกษานี้รวบรวมผู้ป่วย 104 ราย ระยะเวลาติดตามเฉลี่ย 20.5 เดือน ก่อนการรักษาพบร้อยละ 74 ของผู้ป่วยมีพังผืดตับระยะที่ 3-4 มีค่าเฉลี่ยความยืดหยุ่นของตับ 18.8 kPa, FIB-4 3.4 และ APRI 1.35 หลังรักษาจนหายขาดพบว่าผู้ป่วยร้อยละ 61.5 มีพังผืดตับน้อยลง ร้อยละ 35.6 มีพังผืดตับคงที่ และร้อยละ 1.9 มีพังผืดตับมากขึ้น ดัชนีมวลกายที่มากกว่า 25 กก/ม.2 มีโอกาสพบการลดลงของพังผืดตับหลังการรักษาน้อยลง 2.34 เท่า (95%CI: 1.04, 5.25; p = .04) ผู้ป่วยสองรายพบมะเร็งตับหลังรักษา ทั้งสองรายติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซีสายพันธุ์ที่ 3 และมีกลุ่มอาการอ้วนลงพุงก่อนการรักษา ไม่พบภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ในงานวิจัยนี้ สรุป: ผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีที่ได้รับการรักษาด้วยยากลุ่ม DAAs จนหายขาดส่วนมากพบพังผืดในตับลดลงหลังการรักษา
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization.Global Hepatitis Report 2017.Geneva: World Health Organization; 2017.
Gower E, Estes C, Blach S, Razavi-Shearer K, Razavi H. Global epidemiology and genotype distribution of the hepatitis C virus infection. J Hepatol 2014;61(1 Suppl):S45-57.
Foucher J, Chanteloup E, Vergniol J, Castéra L, Le Bail B, Adhoute X, et al. Diagnosis of cirrhosis by transient elastography (FibroScan): a prospective study. Gut 2006;55(3):403-8.
Vizzutti F, Arena U, Romanelli RG, Rega L, Foschi M, Colagrande S, et al. Liver stiffness measurement predicts severe portal hypertension in patients with HCV-related cirrhosis. Hepatology 2007;45(5):1290-7.
Lemoine M, Katsahian S, Ziol M, Nahon P, Ganne-Carrie N, Kazemi F, et al. Liver stiffness measurement as a predictive tool of clinically significant portal hypertension in patients with compensated hepatitis C virus or alcohol-related cirrhosis. Aliment Pharmacol Ther 2008;28(9):1102-10.
European Association for Study of Liver; Asociacion Latinoamericana para el Estudio del Higado. EASL-ALEH Clinical Practice Guidelines: Non-invasive tests for evaluation of liver disease severity and prognosis. J Hepatol 2015;63(1):237-64.
D’Ambrosio R, Degasperi E, Lampertico P. Predicting epatocellular Carcinoma risk in patients with Chronic HCV infection and a sustained virological response to directacting antivirals. J Hepatocell Carcinoma 2021;8:713-39.
Singh S, Facciorusso A, Loomba R, Falck-Ytter YT. Magnitude and kinetics of decrease in liver stiffness after antiviral therapy in patients with Chronic Hepatitis C: A Systematic Review and meta-analysis. Clin Gastroenterol Hepatol 2018;16(1):27-38.e4
Shiha G, Soliman R, Mikhail N, Ibrahim A, Serwah AH, Khattab M. Changes in hepatic fibrosis stages after achieving SVR following direct-acting anti-viral treatment: a prospective study. GastroHep 2020;2(1):39-48.
American Association for the Study of Liver Diseases and Infectious Diseases Society of America. Recommendations for testing, management and treating hepatitis C. [internet] 2020 [cited 2021 Jan 15] Available from: http://www.hcvguidelines.org/.
European Association for the Study of the Liver. Electronic address: easloffice@easloffice.eu; Clinical Practice Guidelines Panel: Chair:; EASL Governing Board representative:; Panel members:. EASL recommendations on treatment of hepatitis C: Final update of the series. J Hepatol 2020;73(5):1170-218.
Castéra L, Vergniol J, Foucher J, Le Bail B, Chanteloup E, Haaser M, et al. Prospective comparison of transient elastography, Fibrotest, APRI, and liver biopsy for the assessment of fibrosis in chronic hepatitis C. Gastroenterology 2005;128(2):343-50.
Vallet-Pichard A, Mallet V, Nalpas B, Verkarre V, Nalpas A, Dhalluin-Venier V, et al. FIB-4: an inexpensive and accurate marker of fibrosis in HCV infection. comparison with liver biopsy and fibrotest. Hepatology 2007;46(1):32-6.
Wai CT, Greenson JK, Fontana RJ, Kalbfleisch JD, Marrero JA, Conjeevaram HS, et al. A simple noninvasive index can predict both significant fibrosis and cirrhosis in patients with chronic hepatitis C. Hepatology 2003;38(2):518-26.
Lledo GM, Carrasco I, Benitez-Gutierrez LM, Arias A, Royuela A, Requena S, et al. Regression of liver fibrosis after curing chronic hepatitis C with oral antivirals in patients with and without HIV coinfection. AIDS 2018;32(16):2347-52.
Pietsch V, Deterding K, Attia D, Ringe KI, Heidrich B, Cornberg M, et al. Long-term changes in liver elasticity in hepatitis C virusinfected patients with sustained virologic response after treatment with direct-acting antivirals. United European Gastroenterol J 2018;6(8):1188-98.
Mendizabal M, Piñero F, Ridruejo E, Herz Wolff F, Anders M, Reggiardo V, et al. Disease progression in patients with Hepatitis C Virus infection treated with direct-acting antiviral agents. Clin Gastroenterol Hepatol 2020;18(11):2554-63.
D’Ambrosio R, Degasperi E, Anolli MP, Fanetti I, Borghi M, Soffredini R, et al. Incidence of liver- and non-liver-related outcomes in patients with HCV-cirrhosis after SVR. J Hepatol 2022;76(2):302-10.
Ioannou GN, Green PK, Beste LA, Mun EJ, Kerr KF, Berry K. Development of models estimating the risk of hepatocellular carcinoma after antiviral treatment for hepatitis C. J Hepatol 2018;69(5):1088-98.
Nahon P, Bourcier V, Layese R, Audureau E, Cagnot C, Marcellin P, et al. Eradication of Hepatitis C Virus Infection in Patients With Cirrhosis Reduces Risk of Liver and Non-Liver Complications. Gastroenterology 2017;152(1):142-56.
Petta S, Eslam M, Valenti L, Bugianesi E, Barbara M, Cammà C, et al. Metabolic syndrome and severity of fibrosis in nonalcoholic fatty liver disease: An age-dependent risk profiling study. Liver Int 2017;37(9):1389-96.
Ortiz V, Berenguer M, Rayón JM, Carrasco D, Berenguer J. Contribution of obesity to hepatitis C-related fibrosis progression. Am J Gastroenterol 2002;97(9):2408-14.
Mohsen AH, Easterbrook PJ, Taylor C, Portmann B, Kulasegaram R, Murad S, et al. Impact of human immunodeficiency virus (HIV) infection on the progression of liver fibrosis in hepatitis C virus infected patients. Gut 2003;52(1 Suppl):1035-40.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
