การตรวจสอบความแม่นยำของทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์ และปัจจัยอื่น ๆ ที่สำคัญด้วยโมเดลการทำนายเพื่อการวินิจฉัยนิ่วในไต

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: ภาวะนิ่วในไตเป็นปัญหาที่พบได้บ่อย การตรวจมาตรฐานสูงสุดคือการทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ แต่มีค่าใช้จ่ายสูงและคนไข้ได้รับรังสี การทำอัลตร้าซาวด์มีค่าใช้จ่ายต่ำกว่าและคนไข้ไม่ได้รับรังสี จึงเหมาะแก่การนำมาคัดกรองภาวะนิ่วในไตเบื้องต้น ถ้าหากอัลตร้าซาวด์แล้วพบว่าเป็นนิ่ว จะมีการพิจารณาส่งทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์เพื่อประเมินต่อไป ทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์ เป็นลักษณะที่พบในการตรวจอัลตร้าซาวด์ที่ช่วยเพิ่มความไวในการตรวจพบนิ่วในไต แต่พบว่าทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์มีความจำเพาะไม่สูงจึงทำให้วินิจฉัยนิ่วในไตจากอัลตร้าซาวด์เพิ่มมากเกิน ส่งผลให้มีการส่งตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์เกินจำเป็น ปี 2565 ได้มีการศึกษาเพื่อเพิ่มความแม่นยำในการวินิจฉัยนิ่วจากอัลตร้าซาวด์ โดยพบปัจจัยที่มีผลต่อการวินิจฉัยและได้เสนอแบบการทำนายร่วมกับ ทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์ขึ้นมา วัตถุประสงค์: เพื่อตรวจสอบความแม่นยำของแบบการทำนายร่วมกับ ทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์ เพื่อการวินิจฉัยนิ่วในไต วิธีการ: เป็นการศึกษาภาคตัดขวางโดยนำผู้ป่วยที่สงสัยภาวะนิ่วในไต และถูกส่งมาทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ระบบทางเดินปัสสาวะที่โรงพยาบาลพระนั่งเกล้าตั้งแต่ 1 กุมภาพันธ์ 2566 จนถึง 30 เมษายน 2566 โดยนำผู้ป่วยไปทำอัลตร้าซาวด์ไตในวันเดียวกันกับที่ทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ นำข้อมูลเกี่ยวกับทวิงกลิ้งอาร์ทิเฟคท์ที่พบมาเทียบกับผลเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ผล: ทวิงกลิ้งอาร์ทิเฟคท์ 82 หน่วย โดย 37 หน่วย (45.1%) พบว่า เป็นนิ่วในเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ค่ามัธยฐานของขนาด ทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์มีค่าเท่ากับ 5.69 มิลลิเมตร ทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์ที่มีขนาดมากกว่าหรือเท่ากับ 5 มิลลิเมตร มีค่าความแม่นยำ ค่าความไว และค่าความจำเพาะ เท่ากับ 79.3%, 83.8% และ 73.3% ตามลำดับ ส่วนแบบการทำนายมีค่าความแม่นยำ ค่าความไว และค่าความจำเพาะเท่ากับ 82.9%, 75.7% และค่าความจำเพาะ 88.9% ตามลำดับ ไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญของค่าความแม่นยำระหว่างแบบการทำนาย ในการศึกษาก่อนหน้ากับการศึกษาเพื่อทดสอบนี้ สรุป: แบบการทำนายในการวินิจฉัยภาวะนิ่วในไตร่วมกับ ทวิงกลิ้ง อาร์ทิเฟคท์ มีค่าความแม่นยำสูง และใกล้เคียงกับการศึกษาที่เสนอแบบการทำนายนี้ ดังนั้น แบบการทำนายนี้จึงสามารถนำมาใช้ได้