ปัจจัยของการแพ้สารทึบรังสีชนิดไม่แตกตัวเป็นประจุในผู้ป่วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: การฉีดสารทึบรังสีเข้าสู่ร่างกายในการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์จะเพิ่มความแตกต่างของอวัยวะได้ชัดเจนช่วยให้การวินิจฉัยแม่นยำขึ้นซึ่งอาจทำให้เกิดการแพ้สารทึบรังสีได้ ผู้วิจัยจึงได้ศึกษาปัจจัยของการแพ้สารทึบรังสีชนิดไม่แตกตัวเป็นประจุในผู้ป่วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ กลุ่มงานรังสีวินิจฉัยและเวชศาสตร์นิวเคลียร์ โรงพยาบาลมะเร็งชลบุรี วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยของการแพ้สารทึบรังสีชนิดไม่แตกตัวเป็นประจุ วิธีการ: กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยที่มาตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์จำนวน 400 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่าง เมษายน 2566 - กรกฎาคม 2566 วิเคราะห์ข้อมูลด้วย สถิติพรรณนา จำนวน ร้อยละ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (computed tomography) แบบบันทึกข้อมูล ได้แก่ เพศ อายุ ปัจจัยของการแพ้สารทึบรังสี ได้แก่ creatinine สูงหรือ eGFR ต่ำ โรคความดันโลหิตสูง โรคหอบหืด แพ้อาหารทะเล เคยแพ้สารทึบรังสี ผล: พบว่าผู้ป่วยเป็นเพศหญิงมากกว่าเพศชายทั้ง 2 กลุ่ม ช่วงอายุ โดยการแพ้สารทึบรังสีจะพบในผู้ป่วยหญิงและชายในช่วงกลุ่มอายุ 46-70 ปีเท่านั้น ปัจจัยเสี่ยงที่พบเพศหญิงมีโรคความดันโลหิตสูงคิดเป็น 15.0%, เคยแพ้สารทึบรังสีคิดเป็น 2.25%, creatinine สูงหรือ eGFR ต่ำ คิดเป็น 1.0%, แพ้อาหารทะเล คิดเป็น 0.5%, ตามลำดับ ในขณะที่เพศชายพบโรคความดันโลหิตสูงคิดเป็น 7.0%, creatinine สูง หรือ eGFR ต่ำ คิดเป็น 0.5%, แพ้อาหารทะเล คิดเป็น 0.25%, เคยแพ้สารทึบรังสีคิดเป็น 0.00% ตามลำดับ สรุป: จากการศึกษาปัจจัยเสี่ยงของการแพ้สารทึบรังสีชนิดไม่แตกตัวเป็นประจุ พบว่าในจำนวนผู้ป่วย 5 ราย คิดเป็น 1.25% ที่แพ้สารทึบรังสีนั้นไม่พบปัจจัยเสี่ยงดังกล่าวข้างต้น ส่วนผู้ป่วยที่แพ้สารทึบรังสี 1 ราย คิดเป็น 0.25% มีปัจจัยเสี่ยงความดันโลหิตสูงจากผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ทั้งหมด 90 ราย โดยทั้ง 6 ราย เป็นผู้ป่วยในกลุ่มช่วงอายุ 46 - 70 ปีทั้งสิ้น