การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการยารักษาเบาหวาน จังหวัดมุกดาหาร

บทคัดย่อ

การพัฒนากระบวนการของงานบริการส่งมอบยาและให้คำแนะนำการใช้ยาร่วมกับเจ้าหน้าที่ประจำหน่วยบริการปฐมภูมิ โดยอาศัยการทดลอง ลงมือปฏิบัติงานในสถานการณ์จริง ด้วยรูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ทั้งนี้เพื่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกัน ที่เน้นการมีส่วนร่วมในทุกขั้นตอนการดำเนินงาน ตั้งแต่การวิเคราะห์ปัญหาและศึกษาแนวทางแก้ไข การวางแผน การปฏิบัติตามแผน และการติดตามประเมินผล โดยเน้นการสร้างความตระหนักในการเฝ้าระวังความเสี่ยงด้านยาร่วมกัน การส่งมอบยาและให้คำแนะนำการใช้ยาที่มีมาตรฐาน เป็นกระบวนการหนึ่งที่จะทำให้สามารถรับทราบปัญหาจากการใช้ยา เพื่อวางแนวทางร่วมกันกับหน่วยบริการปฐมภูมิต้นแบบ ให้ได้รูปแบบงานบริการเภสัชกรรมด้านการส่งมอบยาและให้คำแนะนำการใช้ยาที่มีประสิทธิภาพเหมาะสมกับบริบทของหน่วยบริการปฐมภูมิ และก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ดีด้านสุขภาพของประชาชน

วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อศึกษากระบวนการพัฒนาระบบงานบริการส่งมอบยาและให้คำแนะนำการใช้ยา โดยการมีส่วนร่วมของเจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ และเพื่อวิเคราะห์หาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการพัฒนาระบบงานบริการส่งมอบยา และให้คำแนะนำการใช้ยา ในบริบทของหน่วยบริการปฐมภูมิ เป็นงานวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory action research) ที่เน้นการวิเคราะห์ปัญหาและศึกษาแนวทางแก้ไข การวางแผน การปฏิบัติตามแผน และการติดตามประเมินผล กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยเบาหวานที่มารับการตรวจรักษาที่คลินิกเบาหวานของ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโพนทราย ระหว่างเดือนตุลาคม 2563 ถึงพฤศจิกายน 2564

ผลการศึกษาพบว่า กระบวนการพัฒนาระบบงานบริการส่งมอบและการให้คำแนะนำการใช้ยา โดยการมีส่วนร่วมของเจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ ประกอบด้วย 1) การศึกษาบริบทของพื้นที่และเจ้าหน้าที่    2) การสร้างทีมวิจัยหลัก  3) การวิเคราะห์ปัญหา สาเหตุ และกำหนดกิจกรรมในการแก้ปัญหา 4) การวางแผนการปฏิบัติงานบริการส่งมอบยาและให้คำแนะนำการใช้ยา 5) การดำเนินงานส่งมอบยาและให้คำแนะนำ     การใช้ยา

คำสำคัญ ส่งมอบยา, การมีส่วนร่วม, หน่วยบริการปฐมภูมิ