พฤติกรรมรังแกกันของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นของจังหวัดหนึ่งในภาคกลาง ประเทศไทย
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ธ.ค. 27, 2019
คำสำคัญ:
มัธยมศึกษาตอนต้น นักเรียน ผู้รังแก ผู้ถูกรังแก พฤติกรรมรังแกกัน ประเทศไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพฤติกรรมรังแกกัน ในนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ของจังหวัดหนึ่งใน ภาคกลาง ประเทศไทย
วิธีการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาชั้นปีที่ 1-3 ที่กำลังศึกษาในปีการ ศึกษา 2558 จาก 2 โรงเรียนของจังหวัดหนึ่งใน ภาคกลาง ประเทศไทย จำนวน 425 คน เครื่องมือ ที่ใช้ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป และ แบบสอบถามพฤติกรรมรังแกกันฉบับภาษาไทย ของโอลวิอัส วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย และสถิติทดสอบไคสแควร์
ผลการศึกษา: พบว่า กลุ่มตัวอย่างสามารถ แบ่งเป็น 4 กลุ่ม ดังนี้ คือ กลุ่มที่เป็นทั้งผู้รังแกผู้อื่น และถูกรังแกร้อยละ 36.5 กลุ่มผู้ถูกรังแกร้อยละ 33.4 กลุ่มที่ไม่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมรังแกกัน ร้อยละ 25.9 และกลุ่มผู้รังแกผู้อื่นร้อยละ 4.2 ตามลำดับ กลุ่มผู้ถูกรังแกจะพบมากในเพศหญิง ส่วนกลุ่มผู้รังแกจะพบมากในเพศชาย รูปแบบของ การรังแกกันที่พบมากที่สุดคือการรังแกกันทาง วาจา สถานที่เกิดพฤติกรรมรังแกกันบ่อยคือ ใน ห้องเรียนเวลาครูไม่อยู่ ส่วนใหญ่นักเรียนที่เคยถูก รังแกได้บอกให้ผู้อื่นรับรู้ (ร้อยละ 28.2) บุคคลที่ ผู้ถูกรังแกบอกเมื่อเกิดพฤติกรรมรังแกกันขึ้น พบว่า จะบอกเพื่อนเป็นคนแรก รองลงมาคือ บอก พี่หรือน้องตนเอง บอกครูประจำชั้น และบอก พ่อ แม่ หรือผู้ปกครองของนักเรียน ตามลำดับ มี จำนวนร้อยละ 22.6 ที่ไม่เคยบอกให้ใครรู้ เมื่อเห็น นักเรียนอื่นถูกรังแก ส่วนใหญ่นักเรียนจะพยายาม ห้ามหรือหยุดการกระทำเป็นบางครั้ง (ร้อยละ 29.2) และเมื่อมีนักเรียนถูกรังแก ส่วนใหญ่ครูหรือผู้ใหญ่ จะพยายามห้ามหรือหยุดการกระทำนั้น (ร้อยละ 55.1) ผลจากการวิจัยครั้งนี้ สามารถนำไปใช้ ในการ พัฒนาโปรแกรมเพื่อป้องกันปัญหาพฤติกรรม รังแกกันในโรงเรียนต่อไป
Article Details
บท
บทความวิจัย
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์แล้ว เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลจิตเวชแห่งประเทศไทย
References
กอร์ปบุญ ภาวะกุล และปราโมทย์ สุคนิชย์. (2554). การศึกษาพฤติกรรมรังแกข่มขู่กับระดับความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองในโรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่งกรุงเทพมหานคร.วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 56(1), 35-44.
เกษตรชัย และหีม. (2556). พฤติกรรมการรังแกกันของนักเรียน. (พิมพ์ครั้งที่ 1). สงขลา: คณะศิลปะศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ชุตินาถ ศักรินทร์กุล, และ อลิสา วัชรสินธุ. (2557). ความชุกของการข่มเหงรังแกและปัจจัยด้านจิตสังคมที่เกี่ยวข้องในเด็กมัธยมต้นเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. วารสาร สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 59(3), 221-230.
ทัศนา ทวีคูณ. (2558). พฤติกรรมรังแกกันในเด็กและวัยรุ่น: ปัจจัยเสี่ยง ปัจจัยปกป้องและ ความแข็งแกร่งในชีวิต. ใน พัชรินทร์ นินทจันทร์ (บรรณาธิการ), ความแข็งแกร่งในชีวิต: แนวคิดการประเมินและการประยุกต์ใช้ (น. 115-134). กรุงเทพฯ: จุดทอง.
ธิดารัตน์ ปุรณะชัยศีรี, สิรินัดดา ปัญญาภาส และ ฐิตวี แก้วพรสวรรค์. (2558). กลยุทธ์ในการแก้ปัญหาการถูกรังแกของเด็กนักเรียน ระดับชั้นประถมศึกษาตอนปลาย. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 60(4), 275-286.
นิอร บุญเผื่อน. (2554). การศึกษาพฤติกรรมการรังแกกับปัญหาด้านพฤติกรรมและอารมณ์ในเด็กนักเรียนชั้นประศึกษาในเขต กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์แพทยศาสตรบัณฑิต สาขากุมารเวชศาสตร์, คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล, มหาวิทยาลัยมหิดล.
เบญจพร อนุสนธิ์พรเพิ่ม และคมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์. (2558). ความสัมพันธ์ของความฉลาดทางอารมณ์ และพฤติกรรมรังแกข่มขู่ในโรงเรียนมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 60(3), 81-192.
รัศมีแสง หนูแป้นน้อย, ทัศนา ทวีคูณ และพัชรินทร์ นินทจันทร์. (2561). การเห็นคุณค่าในตนเองการสนับสนุนทางสังคม และพฤติกรรมรังแกกันในนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 32(3), 13-32.
สมบัติ ตาปัญญา. (2549). รายงานการสำรวจปัญหาการรังแกกันของนักเรียน. ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
Arslan, S., Savaser, S., & Yazgan, Y. (2011). Prevalence of peer bullying in high school students in Turkey and the roles of socio-cultural and demographic factors in the bullying cycle. Indian Journal of Pediatrics, 78(8), 987-992.
Bonanno, R. A., & Hymel, S. (2013). Cyber bullying and internalizing difficulties: Above and beyond the impact of traditional forms of bullying. Journal of Youth and Adolescence, 42(5), 685-697.
Brown, S. L., Birch, D. A., & Kancherla, V. (2005). Bullying perspectives: Experiences, attitudes, and recommendations of 9- to 13-year-olds attending health education centers in the United States. Journal of School Health, 75(10), 384-392.
Buxton, D., Potter, M. P., & Bostic, J. Q. (2013). Coping strategies for child bully-victims. Pediatric Annals, 42(4), 57-61.
Çalışkan, Z., Evgin, D., Bayat, M., Caner, N., Kaplan, B., Öztürk, A., et al. (2019). Peer bullying in the preadolescent stage: Frequency and types of bullying and the affecting factors. Journal of Pediatric Research, 6(3), 169-179.
Calvete, E., Fernández-González, L., González- Cabrera, J. M., & Gámez-Guadix, M. (2018). Continued bullying victimization in adolescents: Maladaptive schemas as a mediational mechanism. Journal of Youth and Adolescence, 47(3), 650-660.
Chang, F. C., Lee, C. M., Chiu, C. H., Hsi, W. Y., Huang, T. F., & Pan, Y. C. (2013). Relationships among cyberbullying, school bullying, and mental health in Taiwanese adolescents. Journal of School Health, 83(6), 454-462.
Choi, B., & Park, S. (2018). Who becomes a bullying perpetrator after the experience of bullying victimization? The moderating role of self-esteem. Journal of Youth and Adolescence, 47(11), 2414-2423.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Cowie, H. (2000). Bystanding or standing by: Gender issues in coping with bullying in English schools. Aggressive Behavior, 26(1), 85-97.
Craig, W., Harel-Fisch, Y., Fogel-Grinvald, H., Dostaler, S., Hetland, J., Simons-Morton, B., ... & Pickett, W. (2009). A cross-national profile of bullying and victimization among adolescents in 40 countries. International Journal o f Public Health, 54(2), 216-224.
Dake, J. A., Price, J. H., Telljohann, S. K., & Funk, J. B. (2003). Teacher perceptions and practices regarding school bullying prevention. Journal of School Health, 73(9), 347-355.
Demaray, K., & Malecki, K. (2003). Perceptions of the frequency and importance of social support by students classified as victims, bullies, and bully/victims in an urban middle school. Journal of School Psychology Review, 32(3), 471-489.
Donoghue, C., Almeida, A., Brandwein, D., Rocha, G., & Callahan, I. (2014). Coping with verbal and social bullying in middle school. International Journal of Emotional Education, 6(2), 40-53.
Dukes, R. L., Stein, J. A., & Zane, J. I. (2010). Gender differences in the relative impact of physical and relational bullying on adolescent injury and weapon carrying. Journal of School Psychology, 48(6), 511-532.
Erdfelder, E., Faul, F., & Buchner, A. (1996). GPOWER: A general power analysis program. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 28(1), 1-11.
Fekkes, M., Pijpers, F. I. M., & Verloove-Vanhorick, S. P. (2005). Bullying: Who does what, when and where? Involvement of children, teachers and parents in bullying behavior. Health Education Research, 20(1), 81-91.
Ford, R., King, T., Priest, N., & Kavanagh, A. (2017). Bullying and mental health and suicidal behavior among 14- to 15-year-olds in a representative sample of Australian children. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 51(9), 897-908.
Forsberg, C., Thornberg, R., & Samuelsson, M. (2014). Bystanders to bullying: Fourth-to seventh-grade students’ perspectives on their reactions. Research Papers in Education, 29(5), 557-576.
Frisén, A., Jonsson, A., & Persson, C. (2007). Adolescents’ perception of bullying: Who is the victim? who is the bully? what can be done to stop bullying? Adolescence, 42(168), 749-761.
Gofin, R., & Avitzour, M. (2012). Traditional versus internet bullying in junior high school students. Maternal and Child Health Journal, 16(8), 1625-1635.
Hye-Jin, S., Young-Eun, J., Moon-Doo, K., & Won-Myong, B. (2017). Factors associated with bullying victimization among Korean adolescents. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 13, 2429-2435.
Kanetsuna, T., Smith, P. K., & Morita, Y. (2006). Coping with bullying at school: Children’s recommended strategies and attitudes to school-based interventions in England and Japan. Aggressive Behavior, 32(6), 570- 580.
Karlsson, E., Stickley, A., Lindblad, F., Schwab- Stone, M., & Ruchkin, V. (2014). Risk and protective factors for peer victimization: a 1-year follow-up study of urban American students. European Child & Adolescent Psychiatry, 23(9), 773-781.
Kristensen, S. M., & Smith, P. K. (2003). The use of coping strategies by Danish children classed as bullies, victims, bully/victims, and not involved, in response to different (hypothetical) types of bullying. Scandina¬vian Journal of Psychology, 44(5), 479-488.
Laeheem, K. (2013). Bullying behavior among primary school students in Islamic private schools in Pattani Province. Social Sciences, 34(3), 500-513.
Lösel, F., & Bender, D. (2011). Emotional and antisocial outcomes of bullying and victimization at school: A follow-up from childhood to adolescence. Journal of Aggression, Conflict and Peace Research, 3(2), 89-96.
Iossi Silva, M., Pereira, B., Mendonça, D., Nunes, B., & Oliveira, W. (2013). The involvement of girls and boys with bullying: An analysis of gender differences. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(12), 6820-6831.
Mihalas, S. T., Witherspoon, R.G., Harper, M. E., & Sovran, B. A. (2012).The moderating effect of teacher support on depression and relational victimization in minority middle school students. International Journal of Whole Schooling, 8(1), 40-62.
Mizuta, A., Okada, E., Nakamura, M., Yamaguchi, H., & Ojima, T. (2018). Association between the time perspective and type ofinvolvement in bullying among adolescents: A cross sectional study in Japan. Japan Journal of Nursing Science, 15(2), 156-166.
Nansel, T. R., Overpeck, M., Pilla, R. S., Ruan, W. J., Simons-Morton, B., & Scheidt, P. (2001). Bullying behaviors among US youth: Prevalence and association with psychosocial adjustment. Journal of the American Medical Association, 285(16), 2094-2100.
Olafsen, N., & Viemero, V. (2000). Bully/victim problems and coping with stress in school among 10- to 12-year old pupils in Aland, Finland. Aggressive Behavior, 26, 57-65.
Olweus, D. (1996a). Bullying at School: Knowledge base and an effective intervention program. Annals of the New York Academy of Sciences, 794(1), 265-276.
Olweus, D. (1996b). The Revised Olweus Bully/ Victim Questionnaire. Bergen, Norway: University of Bergen.
Owusu, A., Hart, P., Oliver, B., & Kang, M. (2011). The association between bullying and psychological health among senior high school students in Ghana, West Africa. Journal of School Health, 5(81), 231-238.
Patrick, R. B., Rote, W. M., Gibbs, J. C., & Basinger, K. S. (2019). Defend, stand by, or join in?: The relative influence of moral identity, moral judgment, and social self-efficacy on adolescents’ bystander behaviors in bullying situations. Journal of Youth and Adolescence, 48(10), 2051-2064.
Peeters, M., Cillessen, A. H. N., & Scholte, R. H. J. (2010). Clueless or powerful? Identifying subtypes of bullies in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 39(9), 1041- 1052.
Peets, K., Pöyhönen, V., Juvonen, J., & Salmivalli, C. (2015). Classroom norms of bullying alter the degree to which children defend in response to their affective empathy and power. Developmental Psychology, 51(7), 913-920.
Pöyhönen, V., Juvonen, J., & Salmivalli, C. (2012). Standing up for the victim, siding with the bully or standing by? Bystander responses in bullying situations. Social Development, 21(4), 722-741.
Pranjic, N., & Bajraktarevic, A. (2010). Depression and suicide ideation among secondary school adolescents involved in school bullying. Primary Health Care Research and Development, 11(4), 349-362.
Roth, S., & Cohen, J. (1986). Approach, avoidance, and coping with stress. American Psychologist, 41(7), 813-819.
Sahli, J., Mellouli, M., Ghardallou, M. E., Limam, M., Gallas, M., Ammar, A., … Zedini, C. (2018). Bullying among Tunisian middle school students: The prevalence, psycho¬social associated factors and perceived involvement of parents, teachers and classmates. Journal of Research in Health Sciences, 18(2), 1-6.
Saiz, M. J. S., Chacón, R. M. F., Abejar, M. G., Parra, M. D. S., Rubio, M. E. L., & Jiménez, S. Y. (2019). Personal and social factors which protect against bullying victimization. Enfermería Global, 18(2), 13-24.
Salmivalli, C., Lagerspetz, K., Björkqvist, K., Österman, K., & Kaukiainen, A. (1996). Bullying as a group process: Participant roles and their relations to social status within the group. Aggressive Behavior, 22(1), 1-15.
Salmivalli, C., Voeten, M., & Poskiparta, E. (2011). Bystanders matter: Associations between reinforcing, defending, and the frequency of bullying behavior in classrooms. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 40(5), 668-676.
Smith, P. K., & Shu, S. H. U. (2000). What good schools can do about bullying: Findings from a survey in English schools after a decade of research and action. Childhood, 7(2), 193-212.
Smith, J., Twemlow, S. W., & Hoover, D. W. (1999). Bullies, victims and bystanders: A method of in-school intervention and possible parental contributions. Child Psychiatry and Human Development, 30(1), 29-37.
Tamm, A., & Tulviste, T. (2015). The role of gender, values, and culture in adolescent bystanders’ strategies. Journal of Interpersonal Violence, 30(3), 384-399.
Veenstra, R., Lindenberg, S., Huitsing, G., Sainio, M., & Salmivalli, C. (2014). The role of teachers in bullying: The relation between antibullying attitudes, efficacy, and efforts to reduce bullying. Journal of Educational Psychology, 106(4), 1135-1143.
Von Marées N, & Petermann F. (2010). Bullying in German primary schools: Gender differences, age trends and influence of parents’ migration and educational backgrounds. School Psychology Interna¬tional, 31(2), 178–198.
Wilson, M., Dunlavy, A., & Berchtold, A. (2013). Determinants for bullying victimization among 11–16-year-olds in 15 low-and middle-income countries: A multi-level study. Social Sciences, 2(4), 208-220.
Yang, S. J., Stewart, R., Kim, J. M., Kim, S. W., Shin, I. S., Dewey, M. E., ... & Yoon, J. S. (2013). Differences in predictors of traditional and cyber-bullying: A 2-year longitudinal study in Korean school children. European Child & Adolescent Psychiatry, 22(5), 309-318.
เกษตรชัย และหีม. (2556). พฤติกรรมการรังแกกันของนักเรียน. (พิมพ์ครั้งที่ 1). สงขลา: คณะศิลปะศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ชุตินาถ ศักรินทร์กุล, และ อลิสา วัชรสินธุ. (2557). ความชุกของการข่มเหงรังแกและปัจจัยด้านจิตสังคมที่เกี่ยวข้องในเด็กมัธยมต้นเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. วารสาร สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 59(3), 221-230.
ทัศนา ทวีคูณ. (2558). พฤติกรรมรังแกกันในเด็กและวัยรุ่น: ปัจจัยเสี่ยง ปัจจัยปกป้องและ ความแข็งแกร่งในชีวิต. ใน พัชรินทร์ นินทจันทร์ (บรรณาธิการ), ความแข็งแกร่งในชีวิต: แนวคิดการประเมินและการประยุกต์ใช้ (น. 115-134). กรุงเทพฯ: จุดทอง.
ธิดารัตน์ ปุรณะชัยศีรี, สิรินัดดา ปัญญาภาส และ ฐิตวี แก้วพรสวรรค์. (2558). กลยุทธ์ในการแก้ปัญหาการถูกรังแกของเด็กนักเรียน ระดับชั้นประถมศึกษาตอนปลาย. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 60(4), 275-286.
นิอร บุญเผื่อน. (2554). การศึกษาพฤติกรรมการรังแกกับปัญหาด้านพฤติกรรมและอารมณ์ในเด็กนักเรียนชั้นประศึกษาในเขต กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์แพทยศาสตรบัณฑิต สาขากุมารเวชศาสตร์, คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล, มหาวิทยาลัยมหิดล.
เบญจพร อนุสนธิ์พรเพิ่ม และคมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์. (2558). ความสัมพันธ์ของความฉลาดทางอารมณ์ และพฤติกรรมรังแกข่มขู่ในโรงเรียนมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 60(3), 81-192.
รัศมีแสง หนูแป้นน้อย, ทัศนา ทวีคูณ และพัชรินทร์ นินทจันทร์. (2561). การเห็นคุณค่าในตนเองการสนับสนุนทางสังคม และพฤติกรรมรังแกกันในนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 32(3), 13-32.
สมบัติ ตาปัญญา. (2549). รายงานการสำรวจปัญหาการรังแกกันของนักเรียน. ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
Arslan, S., Savaser, S., & Yazgan, Y. (2011). Prevalence of peer bullying in high school students in Turkey and the roles of socio-cultural and demographic factors in the bullying cycle. Indian Journal of Pediatrics, 78(8), 987-992.
Bonanno, R. A., & Hymel, S. (2013). Cyber bullying and internalizing difficulties: Above and beyond the impact of traditional forms of bullying. Journal of Youth and Adolescence, 42(5), 685-697.
Brown, S. L., Birch, D. A., & Kancherla, V. (2005). Bullying perspectives: Experiences, attitudes, and recommendations of 9- to 13-year-olds attending health education centers in the United States. Journal of School Health, 75(10), 384-392.
Buxton, D., Potter, M. P., & Bostic, J. Q. (2013). Coping strategies for child bully-victims. Pediatric Annals, 42(4), 57-61.
Çalışkan, Z., Evgin, D., Bayat, M., Caner, N., Kaplan, B., Öztürk, A., et al. (2019). Peer bullying in the preadolescent stage: Frequency and types of bullying and the affecting factors. Journal of Pediatric Research, 6(3), 169-179.
Calvete, E., Fernández-González, L., González- Cabrera, J. M., & Gámez-Guadix, M. (2018). Continued bullying victimization in adolescents: Maladaptive schemas as a mediational mechanism. Journal of Youth and Adolescence, 47(3), 650-660.
Chang, F. C., Lee, C. M., Chiu, C. H., Hsi, W. Y., Huang, T. F., & Pan, Y. C. (2013). Relationships among cyberbullying, school bullying, and mental health in Taiwanese adolescents. Journal of School Health, 83(6), 454-462.
Choi, B., & Park, S. (2018). Who becomes a bullying perpetrator after the experience of bullying victimization? The moderating role of self-esteem. Journal of Youth and Adolescence, 47(11), 2414-2423.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Cowie, H. (2000). Bystanding or standing by: Gender issues in coping with bullying in English schools. Aggressive Behavior, 26(1), 85-97.
Craig, W., Harel-Fisch, Y., Fogel-Grinvald, H., Dostaler, S., Hetland, J., Simons-Morton, B., ... & Pickett, W. (2009). A cross-national profile of bullying and victimization among adolescents in 40 countries. International Journal o f Public Health, 54(2), 216-224.
Dake, J. A., Price, J. H., Telljohann, S. K., & Funk, J. B. (2003). Teacher perceptions and practices regarding school bullying prevention. Journal of School Health, 73(9), 347-355.
Demaray, K., & Malecki, K. (2003). Perceptions of the frequency and importance of social support by students classified as victims, bullies, and bully/victims in an urban middle school. Journal of School Psychology Review, 32(3), 471-489.
Donoghue, C., Almeida, A., Brandwein, D., Rocha, G., & Callahan, I. (2014). Coping with verbal and social bullying in middle school. International Journal of Emotional Education, 6(2), 40-53.
Dukes, R. L., Stein, J. A., & Zane, J. I. (2010). Gender differences in the relative impact of physical and relational bullying on adolescent injury and weapon carrying. Journal of School Psychology, 48(6), 511-532.
Erdfelder, E., Faul, F., & Buchner, A. (1996). GPOWER: A general power analysis program. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 28(1), 1-11.
Fekkes, M., Pijpers, F. I. M., & Verloove-Vanhorick, S. P. (2005). Bullying: Who does what, when and where? Involvement of children, teachers and parents in bullying behavior. Health Education Research, 20(1), 81-91.
Ford, R., King, T., Priest, N., & Kavanagh, A. (2017). Bullying and mental health and suicidal behavior among 14- to 15-year-olds in a representative sample of Australian children. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 51(9), 897-908.
Forsberg, C., Thornberg, R., & Samuelsson, M. (2014). Bystanders to bullying: Fourth-to seventh-grade students’ perspectives on their reactions. Research Papers in Education, 29(5), 557-576.
Frisén, A., Jonsson, A., & Persson, C. (2007). Adolescents’ perception of bullying: Who is the victim? who is the bully? what can be done to stop bullying? Adolescence, 42(168), 749-761.
Gofin, R., & Avitzour, M. (2012). Traditional versus internet bullying in junior high school students. Maternal and Child Health Journal, 16(8), 1625-1635.
Hye-Jin, S., Young-Eun, J., Moon-Doo, K., & Won-Myong, B. (2017). Factors associated with bullying victimization among Korean adolescents. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 13, 2429-2435.
Kanetsuna, T., Smith, P. K., & Morita, Y. (2006). Coping with bullying at school: Children’s recommended strategies and attitudes to school-based interventions in England and Japan. Aggressive Behavior, 32(6), 570- 580.
Karlsson, E., Stickley, A., Lindblad, F., Schwab- Stone, M., & Ruchkin, V. (2014). Risk and protective factors for peer victimization: a 1-year follow-up study of urban American students. European Child & Adolescent Psychiatry, 23(9), 773-781.
Kristensen, S. M., & Smith, P. K. (2003). The use of coping strategies by Danish children classed as bullies, victims, bully/victims, and not involved, in response to different (hypothetical) types of bullying. Scandina¬vian Journal of Psychology, 44(5), 479-488.
Laeheem, K. (2013). Bullying behavior among primary school students in Islamic private schools in Pattani Province. Social Sciences, 34(3), 500-513.
Lösel, F., & Bender, D. (2011). Emotional and antisocial outcomes of bullying and victimization at school: A follow-up from childhood to adolescence. Journal of Aggression, Conflict and Peace Research, 3(2), 89-96.
Iossi Silva, M., Pereira, B., Mendonça, D., Nunes, B., & Oliveira, W. (2013). The involvement of girls and boys with bullying: An analysis of gender differences. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(12), 6820-6831.
Mihalas, S. T., Witherspoon, R.G., Harper, M. E., & Sovran, B. A. (2012).The moderating effect of teacher support on depression and relational victimization in minority middle school students. International Journal of Whole Schooling, 8(1), 40-62.
Mizuta, A., Okada, E., Nakamura, M., Yamaguchi, H., & Ojima, T. (2018). Association between the time perspective and type ofinvolvement in bullying among adolescents: A cross sectional study in Japan. Japan Journal of Nursing Science, 15(2), 156-166.
Nansel, T. R., Overpeck, M., Pilla, R. S., Ruan, W. J., Simons-Morton, B., & Scheidt, P. (2001). Bullying behaviors among US youth: Prevalence and association with psychosocial adjustment. Journal of the American Medical Association, 285(16), 2094-2100.
Olafsen, N., & Viemero, V. (2000). Bully/victim problems and coping with stress in school among 10- to 12-year old pupils in Aland, Finland. Aggressive Behavior, 26, 57-65.
Olweus, D. (1996a). Bullying at School: Knowledge base and an effective intervention program. Annals of the New York Academy of Sciences, 794(1), 265-276.
Olweus, D. (1996b). The Revised Olweus Bully/ Victim Questionnaire. Bergen, Norway: University of Bergen.
Owusu, A., Hart, P., Oliver, B., & Kang, M. (2011). The association between bullying and psychological health among senior high school students in Ghana, West Africa. Journal of School Health, 5(81), 231-238.
Patrick, R. B., Rote, W. M., Gibbs, J. C., & Basinger, K. S. (2019). Defend, stand by, or join in?: The relative influence of moral identity, moral judgment, and social self-efficacy on adolescents’ bystander behaviors in bullying situations. Journal of Youth and Adolescence, 48(10), 2051-2064.
Peeters, M., Cillessen, A. H. N., & Scholte, R. H. J. (2010). Clueless or powerful? Identifying subtypes of bullies in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 39(9), 1041- 1052.
Peets, K., Pöyhönen, V., Juvonen, J., & Salmivalli, C. (2015). Classroom norms of bullying alter the degree to which children defend in response to their affective empathy and power. Developmental Psychology, 51(7), 913-920.
Pöyhönen, V., Juvonen, J., & Salmivalli, C. (2012). Standing up for the victim, siding with the bully or standing by? Bystander responses in bullying situations. Social Development, 21(4), 722-741.
Pranjic, N., & Bajraktarevic, A. (2010). Depression and suicide ideation among secondary school adolescents involved in school bullying. Primary Health Care Research and Development, 11(4), 349-362.
Roth, S., & Cohen, J. (1986). Approach, avoidance, and coping with stress. American Psychologist, 41(7), 813-819.
Sahli, J., Mellouli, M., Ghardallou, M. E., Limam, M., Gallas, M., Ammar, A., … Zedini, C. (2018). Bullying among Tunisian middle school students: The prevalence, psycho¬social associated factors and perceived involvement of parents, teachers and classmates. Journal of Research in Health Sciences, 18(2), 1-6.
Saiz, M. J. S., Chacón, R. M. F., Abejar, M. G., Parra, M. D. S., Rubio, M. E. L., & Jiménez, S. Y. (2019). Personal and social factors which protect against bullying victimization. Enfermería Global, 18(2), 13-24.
Salmivalli, C., Lagerspetz, K., Björkqvist, K., Österman, K., & Kaukiainen, A. (1996). Bullying as a group process: Participant roles and their relations to social status within the group. Aggressive Behavior, 22(1), 1-15.
Salmivalli, C., Voeten, M., & Poskiparta, E. (2011). Bystanders matter: Associations between reinforcing, defending, and the frequency of bullying behavior in classrooms. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 40(5), 668-676.
Smith, P. K., & Shu, S. H. U. (2000). What good schools can do about bullying: Findings from a survey in English schools after a decade of research and action. Childhood, 7(2), 193-212.
Smith, J., Twemlow, S. W., & Hoover, D. W. (1999). Bullies, victims and bystanders: A method of in-school intervention and possible parental contributions. Child Psychiatry and Human Development, 30(1), 29-37.
Tamm, A., & Tulviste, T. (2015). The role of gender, values, and culture in adolescent bystanders’ strategies. Journal of Interpersonal Violence, 30(3), 384-399.
Veenstra, R., Lindenberg, S., Huitsing, G., Sainio, M., & Salmivalli, C. (2014). The role of teachers in bullying: The relation between antibullying attitudes, efficacy, and efforts to reduce bullying. Journal of Educational Psychology, 106(4), 1135-1143.
Von Marées N, & Petermann F. (2010). Bullying in German primary schools: Gender differences, age trends and influence of parents’ migration and educational backgrounds. School Psychology Interna¬tional, 31(2), 178–198.
Wilson, M., Dunlavy, A., & Berchtold, A. (2013). Determinants for bullying victimization among 11–16-year-olds in 15 low-and middle-income countries: A multi-level study. Social Sciences, 2(4), 208-220.
Yang, S. J., Stewart, R., Kim, J. M., Kim, S. W., Shin, I. S., Dewey, M. E., ... & Yoon, J. S. (2013). Differences in predictors of traditional and cyber-bullying: A 2-year longitudinal study in Korean school children. European Child & Adolescent Psychiatry, 22(5), 309-318.