ความชุกของโรคความดันโลหิตสูง และการเข้าถึงระบบบริการทางการแพทย์ ในกลุ่มวัยทำงานภายใต้สิทธิประกันสังคม จังหวัดนครราชสีมา 2561

บทคัดย่อ

การศึกษาแบบภาคตัดขวางครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของโรคความดันโลหิตสูงตามเกณฑ์การวินิจฉัยใหม่ของ American Heart Association 2017 และวิเคราะห์การเข้าถึงบริการทางการแพทย์โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาเชิงปริมาณถูกเลือกแบบเฉพาะเจาะจง จากสถานประกอบการ   4 แห่ง ภายใต้สิทธิประกันสังคม จังหวัดนครราชสีมา มีพนักงานจำนวน 6,657 คน เก็บข้อมูลได้  6,033  คน (ร้อยละ 90.6) ระหว่างวันที่ 1 พฤษภาคม - 31 กรกฎาคม 2561 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาเชิงคุณภาพแบ่งเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ ตัวแทนพนักงานที่เคยถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงแต่รักษาไม่ต่อเนื่อง จำนวน 10 คน ตัวแทนพนักงานที่เคยถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงแต่รับยาไม่ต่อเนื่อง จำนวน 10 คน ตัวแทนผู้จัดการฝ่ายบุคคลและเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในโรงงานแห่งละ 2 คน      รวม 8 คน และกลุ่มตัวแทนผู้บริหารและผู้รับผิดชอบด้านการจัดระบบบริการสุขภาพในโรงพยาบาลแห่งละ 2 คน รวม 4 คน โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาความชุกของโรคความดันโลหิตสูง ในกลุ่มวัยทำงานที่มีสิทธิประกันสังคม จังหวัดนครราชสีมา พบว่าตามเกณฑ์การวินิจฉัยใหม่ (130/80 mmHg) มีความชุกร้อยละ 49.3 และตามเกณฑ์การวินิจฉัยเดิม (140/90 mmHg) มีความชุกร้อยละ 11.6 ซึ่งต่ำกว่าค่าเฉลี่ยความชุกของประเทศ (ร้อยละ 24.7) สัดส่วนในเพศชายสูงกว่าเพศหญิง สอดคล้องกับข้อมูลของประเทศ สำหรับการเข้าถึงระบบบริการและรับยารักษาโรคต่อเนื่องตามนิยามโรคความดันโลหิตสูงเดิม พบเพียงร้อยละ 3.7 ดังนั้นการปรับเกณฑ์การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูงให้เร็วขึ้นเพื่อนำมาสู่กระบวนการรักษาและลดภาวะแทรกซ้อนของโรคอาจจะไม่ได้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ จึงมีความจำเป็นต้องพัฒนาระบบบริการ  ทางการแพทย์ให้สอดคล้องกับบริบทการทำงานของสถานประกอบการ และช่วงเวลาทำงานของบุคลากรสาธารณสุข นอกจากนี้การใช้กลไกทางการเงินกระตุ้นให้กับหน่วยบริการทางการแพทย์จัดหน่วยบริการเชิงรุก ในสถานที่ทำงาน รวมถึงการปรับปรุงกฎหมายและระเบียบสวัสดิการเพื่อให้พนักงานสามารถลาป่วยได้ในกลุ่มโรคเรื้อรังอย่างน้อย 1 ครั้งต่อเดือนโดยไม่ถือเป็นวันลา และควรเพิ่มช่องทางการสื่อสารให้กลุ่มผู้ใช้แรงงานมีความตระหนักรู้ ให้ความสำคัญกับการรักษาพยาบาลที่ต่อเนื่อง