สถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการรับรู้นโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระดับจังหวัด จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • ศิราณี ศรีหาภาค วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น
  • ไพฑูรย์ พรหมเทศ โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น
  • สุพิศตรา พรหมกูล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น
  • แสงดาว จันทร์ดา วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น
  • น้ำทิพย์ ไพคำนาม วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น
  • เสกสรรค์ ศรีหาภาค โรงเรียนบ้านคำแก่นคูณ จังหวัดขอนแก่น

คำสำคัญ:

การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, นโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, การบังคับใช้กฎหมาย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจสถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และนโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระดับจังหวัด เป็นการศึกษาเชิงพรรณาแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional descriptive study) ในกลุ่มประชากรที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป โดยการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน ทั้งในเขตและนอกเขตเทศบาลจังหวัดขอนแก่น จำนวน 413 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามที่ผ่านความเห็นของผู้เชี่ยวชาญ และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า 1) ความชุกของการบริโภคสุรา ร้อยละ 42.9  อายุเฉลี่ยที่เริ่มดื่มสุราคือ 17.4 ปี พบว่าเป็นนักดื่มประจำ (30.3%) มีลักษณะการดื่มหนัก ดื่มจนมึนเมา และดื่มแล้วขับ ซึ่งพบผลกระทบที่สำคัญคือการทะเลาะวิวาท (38.9%) 2) โอกาสการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นช่วงเทศกาลโดยช่วงเทศกาลที่พบมีการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากที่สุดคือ เทศกาลปีใหม่ รองลงมาคือเทศกาลสงกรานต์ และด้านการเข้าถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์พบว่า ผู้ดื่มสุราส่วนใหญ่สามารถเดินไปซื้อเครื่องดื่มด้วยตนเอง โดยพบว่าระยะเวลาในการเดินทางไปซื้อสุราโดยเฉลี่ย 6.6 นาที 3) การบังคับใช้กฏหมายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์พบว่ายังมีการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงเวลาที่ห้ามจำหน่ายมากที่สุด (37.5%) รองลงมาคือการขายให้ผู้ที่มีอาการมึนเมา (34.2%) และ การขายให้เยาวชนอายุต่ำกว่า 20 ปี (27.4%)

การรณรงค์เพื่อป้องกันนักดื่มหน้าใหม่ยังมีความจำเป็นที่ต้องดำเนินการควบคู่กับการบังคับการใช้กฎหมายที่ป้องกันไม่ให้มีการเข้าถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้สะดวก และลดโอกาสการเข้าถึงสุราในช่วงประเพณี นโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระดับจังหวัด ต้องดำเนินการอย่างชัดเจนและต่อเนื่อง เพื่อลดความชุกของการดื่มสุราลงและลดผลกระทบจากการดื่มได้

Author Biographies

ศิราณี ศรีหาภาค, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการพิเศษ (ด้านการสอน)

ไพฑูรย์ พรหมเทศ, โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น

นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการ

สุพิศตรา พรหมกูล, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ

แสงดาว จันทร์ดา, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการพิเศษ (ด้านการสอน)

น้ำทิพย์ ไพคำนาม, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น

พยาบาลวิชาชีพปฏิบัติการ

เสกสรรค์ ศรีหาภาค, โรงเรียนบ้านคำแก่นคูณ จังหวัดขอนแก่น

ครูชำนาญการพิเศษ

References

ทักษพล ธรรมรังสี และคณะ. ความสัมพันธ์เกี่ยวกับพฤติกรรมการดื่มเครื่องดื่ม แอลกอฮอล์กับการบาดเจ็บที่มาเข้ารับการรักษาที่แผนกอุบัติเหตุฉุกเฉิน. นนทบุรี: ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา; 2556.

สุรศักดิ์ ไชยสงค์ และคณะ. รายงานสถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รายจังหวัด พ.ศ.2554. กรุงเทพฯ: บริษัท เดอะ กราฟิโก ซิสเต็มส์ จำกัด; 2556.

ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา. ยุทธศาสตร์นโยบายแอลกอฮอล์ระดับชาติ. นนทบุรี: สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ; 2553.

เนื้อแพร เล็กเฟื่องฟู และคณะ. สถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. นนทบุรี: ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา; 2558

จิราพร เขียวอยู่, ปิญากรณ์ ชุตังกร, สุวรรณา อรุณพงค์ไพศาล. ความชุกและปัจจัยสัมพันธ์กับปัญหาพฤติกรรมการดื่ม สุราของประชาชน ในเขตเทศบาลนครขอนแก่น. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2556;6(1) มกราคม – เมษายน: 201-10.

มนัสวี โกวิททวีเกียรติ และคณะ. ความชุกของการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในนักเรียน ชั้นประถมศึกษาตอนปลายและชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ของโรงเรียนแห่งหนึ่งในจังหวัดขอนแก่น. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2557;2(4): 103-15.

สุทธิรักษ์ ไชยรักษ์ และคณะ. พฤติกรรมการดื่มสุราของนักศึกษามหาวิทยาลัย เทคโนโลยีสุรนารี. นครราชสีมา: สถาบันวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี; 2553.

สมตระกูล ราศิริ, ธิติรัตน์ ราศิริ. พฤติกรรมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของนักเรียนโรงเรียนบ้านเขาสมอแคลง ตำบลวังทอง จังหวัดพิษณุโลก. เอกสารประกอบการประชุมวิชาการระดับชาติ ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพครั้งที่ 1 วันที่ 7-8 ธันวาคม พ.ศ. 2560. เชียงราย: สำนักวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง; 2560.

สุทธิพงษ์ กรานเขียว. พฤติกรรมการดื่มสุรา ของนิสิตภาคพิเศษมหาวิทยาลัยบูรพา. มหาวิทยาลัยบูรพา ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารทั่วไป. ชลบุรี: วิทยาลัยการบริหารรัฐกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา; 2558.

กนกวรรณ จังอินทร์, สมเดช พินิจสุนทร. พฤติกรรมการดื่มแอลกอฮอล์และผลกระทบต่อครอบครัวของผู้ดื่มแอลกอฮอล์ที่เข้าบำบัดในโรงพยาบาลธัญญารักษ์อุดรธานี. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2560;5(3): 487-501.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-11-29