ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะเครียดและภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโควิด 19 ณ โรงพยาบาลสนาม เครือข่ายโรงพยาบาลสระบุรี

ผู้แต่ง

  • ศุภวิชย์ บุญดีสกุลโชค, พ.บ. กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลสระบุรี
  • ศรัณย์ วีรเมธาชัย, พ.บ. กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลสระบุรี
  • ธนกมณ ลีศรี, Ph.D. สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

บทคัดย่อ

เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ระบาดทั่วโลก (Pandemic) ทำให้เกิดปัญหาสุขภาพกายและปัญหาสุขภาพใจ ช่วงปลายเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2564 สายพันธุ์ย่อยเดลต้า (Delta variant) ระบาด อัตราคนติดเชื้อและเสียชีวิตเพิ่มมากขึ้น และไม่พบการศึกษาความชุกของภาวะเครียดและภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโควิด19 การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยของภาวะเครียดและภาวะซึมเศร้าที่เกิดขึ้นในผู้ป่วยโควิด 19 ณ โรงพยาบาลสนาม เครือข่ายโรงพยาบาลสระบุรี เป็นการวิจัยภาพตัดขวางย้อนหลัง (Retrospective cross-sectional study) ในผู้ป่วยโควิด 19 ที่รักษา ณ โรงพยาบาลสนาม เครือข่ายโรงพยาบาลสระบุรี ระหว่างวันที่ 1 สิงหาคม – 31 ตุลาคม พ.ศ. 2564 ที่ได้ประเมินภาวะเครียด (ST-5) และภาวะซึมเศร้า 9 คำถาม (9Q) นำข้อมูลจากฐานข้อมูลเวชระเบียน วิเคราะห์สถิติเชิงพรรณนาเพื่อหาความชุก และวิเคราะห์ปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเครียดและภาวะซึมเศร้าโดย univariable และ multivariable logistic regression

ผลการศึกษา พบ ผู้ป่วยโควิด 19 จำนวน 263 ราย เป็นเพศหญิงจำนวน 165 ราย (ร้อยละ 62.75) อายุเฉลี่ย 41.94 ± 15.30 ปี มีความชุกภาวะเครียดร้อยละ 6.46 ความชุกภาวะซึมเศร้าร้อยละ 11.79 ไม่พบปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเครียดในผู้ป่วยโควิด 19 อย่างมีนัยสำคัญ ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโควิด 19 คือการได้ยา dexamethasone (OR 8.02, 95% CI 1.41-45.64, p value 0.019)

ผู้ป่วยโควิด 19 มีความชุกของภาวะเครียดและภาวะซึมเศร้ามากกว่าช่วงเวลาปกติ ไม่พบปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเครียดอย่างมีนัยสำคัญ ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าคือ การได้ยา dexamethasone

คำสำคัญ :  ผู้ป่วยโควิด 19, ภาวะเครียด, ภาวะซึมเศร้า, โรงพยาบาลสนาม, สระบุรี

Author Biographies

ศุภวิชย์ บุญดีสกุลโชค, พ.บ., กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลสระบุรี

นายแพทย์ปฏิบัติการ

ศรัณย์ วีรเมธาชัย, พ.บ., กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลสระบุรี

นายแพทย์ชำนาญการ

ธนกมณ ลีศรี, Ph.D., สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

ผู้ช่วยศาสตราจารย์

References

CDC, Science Brief: Evidence Used to Update the List of Underlying Medical Conditions Associated with Higher Risk for Severe COVID-19, [internet], [cited 2021 Oct 14]. Available from: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/science/science-briefs/underlying-evidence-table.html

Centers for disease control and prevention. Basics of COVID-19 | CDC [Internet]. [cited 2021 Nov 27]. Available from: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/your-health/about-covid-19/basics-covid-19.html

Dai, L.-L., Wang, X., Jiang, T.-C., Li, P.-F., Wang, Y., Wu, S.-J., Jia, L.-Q., Liu, M., An, L., & Cheng, Z. (2020). Anxiety and depressive symptoms among COVID-19 patients in Jianghan Fangcang Shelter Hospital in Wuhan, China. [internet], PLOS ONE, [cited 2021 Oct 30]. Available from: https://doi.org/10.1371/JOURNAL.PONE.0238416.

วรินทิพย์ สว่างศรี, นันทยุทธ หะสิตะเวช, ชลธิชา แย้มมา, ณัฐปพน รัตนตรัย, ดุษฎี จึงศิรกุลวิทย์. ความชุกของการรับรู้ความเครียด ภาวะซึมเศร้า และปัจจัยที่เกี่ยวข้องในผู้ป่วยโรคโควิด 19 เขตกรุงเทพมหานคร [Internet]. Journal of Mental Health of Thailand 2021;29(2):114-24. 2021 [cited 2021 Oct 29]. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmht/article/view/245881/169146

ศุภกิจ ศิริลักษณ์.กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. ข้อมูลการจำแนกตามสายพันธุ์ที่เฝ้าระวังและการกลายพันธุ์ของเชื้อ [Internet]. [cited 2021 Oct 22]. Available from: https://www3.dmsc.moph.go.th/post-view/1261

Twohig, K. A., Nyberg, T., Zaidi, A., Thelwall, S., Sinnathamby, M. A., Aliabadi, S., Seaman, S. R., Harris, R. J., Hope, R., Lopez-Bernal, J., Gallagher, E., Charlett, A., Angelis, D. De, Presanis, A. M., Dabrera, G., Koshy, C., Ash, A., Wise, E., Moore, N., Gunson, R. (2021). Hospital admission and emergency care attendance risk for SARS-CoV-2 delta (B.1.617.2) compared with alpha (B.1.1.7) variants of concern: a cohort study. [Internet]. The Lancet Infectious Diseases [cited 2021 Oct 31]. Available from: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(21)00475-8

ศูนย์บริหารสถานการณ์ โควิด-19 (ศบค.),สถานการณ์ โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019[Internet]. [cited 2021 Oct 27]; Available from: https://media.thaigov.go.th/uploads/public_img/source/151064.pdf

กรมการแพทย์กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการจัดเตรียมโรงพยาบาลสนาม. [cited 2021 Oct 26]; Available from: https://covid19.dms.go.th/backend/Content/Content_File/Covid_Health/Attach/25640111082302AM_Field Hospital GL_V_5_08012021.pdf

View of Rama Co-RADS: Categorical Assessment Scheme of Chest Radiographic Findings for Diagnosing Pneumonia in Patients With Confirmed COVID-19 [Internet]. [cited 2021 Oct 25]. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ramajournal/article/view/251259/170946

Silpakit Orawan. Srithanya stress scale [Internet]. Journal of Mental Health of Thailand. 2008 [cited 2021 Oct 19]. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmht/article/view/1296/46513

กระทรวงสาธารณสุข ก. แนวทางการใช้เครื่องมือด้านสุขภาพจิตสำหรับบุคลากรสาธารณสุขในโรงพยาบาลชุมชน (คลินิกโรคเรือรัง) ฉบับปรับปรุง [Internet]. 2558 [cited 2021 Oct 19]. Available from: http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/ประชุม/20-21_11_61/C_1.pdf

พันธุ์นภา กิตติรัตนไพบูลย์, นพพร ตันติรังสี, วรวรรณ จุฑา, อธิบ ตันอารีย์, ปทานนท์ ขวัญสนิท, และคณะ; กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุขความชุกของโรคจิตเวชและปัญหาสุขภาพจิต : การสำรวจระบาดวิทยาสุขภาพจิตของคนไทยระดับชาติ ปี พ.ศ. 2556 [Internet]. นนทบุรี; 2559 [cited 2021 Nov 20]. Available from: https://www.dmh.go.th/ebook/files/prevalence_of_M_disorder_MH_problems_TNMHS2013.pdf

ศูนย์ความรู้โรคซึมเศร้าไทย. วันอนามัยโลก 2560 : ซึมเศร้า...เราคุยกันได้. [cited 2021 Dec 6]; Available from: https://www.thaidepression.com/www/who_depress/km_depress.pdf

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี. การเฝ้าระวังโรคโควิด 19 (Covid-19) [Internet]. [cited 2022 Jan 20]. Available from: https://ssjsaraburi.moph.go.th/covid19/view-slide-status.php

Bazargan M, Smith J, Saqib M, Helmi H, Assari S. Associations between Polypharmacy, Self-Rated Health, and Depression in African American Older Adults; Mediators and Moderators. J Environ Res Public Heal [Internet]. 2019;16. Available from: https://www.mdpi.com/1660-4601/16/9/1574

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-03-28