การป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยการบริหารนิ้วมือ

ผู้แต่ง

  • กันตาภัทร บุญวรรณ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต
  • พรพรรณ พุ่มประยูร คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต
  • บุรัสกร จันทร์ศรี คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
  • ตฤณ ทิพย์สุทธิ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
  • กัลยา มั่นล้วน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต

คำสำคัญ:

ภาวะสมองเสื่อม, การบริหารสมอง, การบริหารนิ้วมือ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นแนวทางในการป้องกันการเกิดภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ เนื่องจากผู้สูงอายุที่มีอายุมากขึ้น เกิดความเสื่อมของสมองทำให้ความจำลดลง อาจส่งผลให้ผู้สูงอายุต้องอยู่ในภาวะพึ่งพา เป็นภาระของครอบครัว จึงจำเป็นต้องมีวิธีป้องกันในการเกิดโรคสมองเสื่อม โดยการไม่ใช้ยา ซึ่งเน้นการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การดูแลด้านสิ่งแวดล้อม และการสนับสนุนด้านจิตใจ ได้แก่ การบริหารสมองด้วยการบริหารนิ้วมือ ส่งผลให้เกิดการพัฒนาสมองและช่วยเพิ่มเซลล์ประสาท นอกจากนี้เมื่อสมองได้รับการกระต้นให้ทำงานอยู่เสมอ จะทำให้สมองมีความจำที่ดีขึ้น ส่งผลให้ผู้สูงอายุสามารถดูแลตนเองและปฏิบัติกิจวัตรประจำวันเองได้ โดยไม่ต้องพึ่งพาครอบครัว ญาติ ตลอดจนผู้ดูแล อีกทั้งไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการรักษา

บทความนี้มีเนื้อหาที่ประกอบด้วย ภาวะสมองเสื่อม การบริหารสมอง มิติของการทำหน้าที่ของสมองและวิธีการฝึกบริหารสมอง การบริหารนิ้วมือ ความสัมพันธ์ของการบริหารนิ้วมือกับภาวะสมองเสื่อม ท่าบริหารนิ้วมือ และประโยชน์ของการบริหารสมองด้วยนิ้วมือ ซึ่งผู้สงอายต้องปฏิบัติกิจกรรมนี้อย่างต่อเนื้อเนื่องเป็นประจำ ทุกวัน จะทำให้ป้องกันการเกิดภาวะสมองเสื่อมได้

เอกสารอ้างอิง

Bird CM, Burgess N. The hippocampus and memory: insights from spatial processing. Nat Rev Neurosci. 2008 Mar;9(3):182-94. doi: 10.1038/nrn2335.

Harada CN, Natelson Love MC, Triebel KL. Normal cognitive aging. Clin Geriatr Med. 2013 Nov;29(4):737-52. doi: 10.1016/j.cger.2013.07.002.

Alzheimer's Disease International. Dementia statistics [Internet]. ND [cited 2024 Nov 5]. Available from: https://www.alzint.org/about/dementia-facts-figures/dementia-statistics

Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. กรมการแพทย์ห่วง "สังคมสูงวัย" พบ! ผู้สูงอายุป่วยสมองเสื่อมเพิ่มขึ้นทุกปี [อินเตอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 2567 พ.ย. 5]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2023/12/29302

ภรัญวิทย์ อนันต์ดิลกฤทธิ์. ภาวะสมองเสื่อม. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2564;15(37):392-8.

นฤบดินทร์ รอดปั้น, ศิราณี ศรีหาภาค, ละมุล เกษสาคร, กฤษณาวรรณ เพียสุพรรณ, อริษรา โพธิ์มา. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยใน อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2567;18(2):459-72.

สิรินทร ฉันศิริกาญจน. แนวทางการรักษาภาวะสมองเสื่อม [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2567 พ.ย. 5]. เข้าถึงได้จาก: https://www.rama.mahidol.ac.th/cme/th/med_03

สถาบันประสาทวิทยา กรมการแพทย์. แนวทางเวชปฏิบัติภาวะสมองเสื่อม [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2567 พ.ย. 5]. เข้าถึงได้จาก: https://neuronetworks.org/?p=3217

Pereira AC, Huddleston DE, Brickman AM, Sosunov AA, Hen R, McKhann GM, et al. An in vivo correlate of exercise-induced neurogenesis in the adult dentate gyrus. Proc Natl Acad Sci U S A. 2007 Mar 27;104(13):5638-43. doi: 10.1073/pnas.0611721104.

Takeuchi H, Taki Y, Sassa Y, Hashizume H, Sekiguchi A, Fukushima A, et al. Working memory training using mental calculation impacts regional gray matter of the frontal and parietal regions. PLoS One. 2011;6(8):e23175. doi: 10.1371/journal.pone.0023175.

Fernandez A. Solving the brain fitness puzzle is the key to self-empowered aging. Generations. 2015;39(1):37-40.

Dennison PE, Dennison GE. Brain Gym. California: Edu-Kinesthetic Inc; 1997.

Park DC, Reuter-Lorenz P. The adaptive brain: aging and neurocognitive scaffolding. Annu Rev Psychol. 2009;60:173-96. doi: 10.1146/annurev.psych.59.103006.093656.

จตุพร แพงจักร, ระพีพรรณ ชมแผน. การเพิ่มความจำและป้องกันโรคสมองเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยการบริหารสมองและดนตรีบำบัด. วารสารสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฎมหาสารคาม. 2566;6(1):275-83.

โยะชิยะ ฮะเซะงะวะ. สมองไบร์ทแค่ขยับนิ้วโป้ง. ฉวีวงศ์ อัศวเสนา, ผู้แปล. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์พริ้นท์ติ้งแอนด์พับลิซซิ่ง; 2560.

Jiang N, Cao ZH, Ma YF, Lin Z, Yu B. Management of Pediatric Forearm Torus Fractures: A Systematic Review and Meta-Analysis. Pediatr Emerg Care. 2016 Nov;32(11):773-778. doi: 10.1097/PEC.0000000000000579.

ชิระซะวะ ทะคุจิ. บริหารนิ้ว บริหารสมองต้านภัยอัลไซเมอร์. ฉวีวงศ์ อัศวเสนา, ผู้แปล. กรุงเทพฯ: อมรินทร์สุขภาพ; 2557.

Propper RE, Christman SD, Phaneuf KA. A mixed-handed advantage in episodic memory: a possible role of interhemispheric interaction. Mem Cognit. 2005 Jun;33(4):751-7. doi: 10.3758/bf03195341.

Ball K, Berch DB, Helmers KF, Jobe JB, Leveck MD, Marsiske M, et al. Effects of cognitive training interventions with older adults: a randomized controlled trial. JAMA. 2002 Nov 13;288(18):2271-81. doi: 10.1001/jama.288.18.2271.

Doidge N. The Brain that Changes Itself: Stories of personal triumph from the frontiers of brain science. New York: Viking; 2007.

Medina J. Brain Rules: 12 principles for surviving and thriving at work, home, and school. Seattle: Pear Press; 2014.

Wilson RS, Mendes De Leon CF, Barnes LL, Schneider JA, Bienias JL, Evans DA, Bennett DA. Participation in cognitively stimulating activities and risk of incident Alzheimer disease. JAMA. 2002 Feb 13;287(6):742-8. doi: 10.1001/jama.287.6.742.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-01-02

รูปแบบการอ้างอิง

บุญวรรณ ก., พุ่มประยูร พ., จันทร์ศรี บ., ทิพย์สุทธิ์ ต., & มั่นล้วน ก. (2025). การป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยการบริหารนิ้วมือ. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 19(1), 298–307. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/272123

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ