ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพของพระสงฆ์ อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี

ผู้แต่ง

  • รัตนา บุญพา, พย.ม. สาขาวิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • วรางคณา บุตรศรี, วท.ม. สาขาวิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • พระครูธีรธรรมบัณฑิต, ปร.ด. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

ปัจจัย, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พระสงฆ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพของพระสงฆ์ อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มตัวอย่างเป็นพระสงฆ์ จำนวน 126 รูป เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถาม โดยนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญ ตรวจสอบความตรงของเนื้อหา และนำไปทดลองใช้กับพระสงฆ์ที่ไม่ใช่กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 30 คน ได้ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.96 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์โดยใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างอายุเฉลี่ย 45.09 ปี (SD=16.93) จำนวนพรรษาเฉลี่ย15.67 พรรษา (SD=14.70) ระดับการศึกษาทางธรรม จบระดับนักธรรมเอก ร้อยละ 79.40 ระดับการศึกษาส่วนใหญ่จบระดับปริญญาตรี ร้อยละ 41.30 ดัชนีมวลกายเฉลี่ย 26.38 กิโลกรัมต่อตารางเมตร อ้วนระดับหนึ่ง ภาวะสุขภาพมีโรคประจำตัวร้อยละ 50.62 ได้แก่ โรคเบาหวาน ร้อยละ 26.19 รองลงมา โรคความดันโลหิตสูง ร้อยละ 12.71 และโรคไขมันในเลือดสูง ร้อยละ 11.72 ความต้องการด้านสุขภาพ มีความต้องการตรวจสุขภาพประจำปี ร้อยละ 58.73 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยภาพรวม อยู่ในระดับดี ค่าเฉลี่ย 3.93 (SD=0.40) ที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพ ได้แก่ ปัจจัยการมีโรคประจำตัว (r=0.748, p-value<0.001) และดัชนีมวลกาย (r=0.645, p-value<0.001)

ผลการวิจัย ควรมีการส่งเสริมการจัดการสุขภาพของพระสงฆ์ โดยเฉพาะการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ การมีกิจกรรมทางกาย การให้ความรู้เกี่ยวกับดัชนีมวลกาย การตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคเรื้อรัง

ประวัติผู้แต่ง

รัตนา บุญพา, พย.ม., สาขาวิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

วรางคณา บุตรศรี, วท.ม., สาขาวิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

พระครูธีรธรรมบัณฑิต, ปร.ด., มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระอาจารย์

เอกสารอ้างอิง

ขนิษฐา วิศิษฏ์เจริญ, กมรวรรณ อัครพงศกร, จารุวรรณ ต่ายเถาว์, ณัฐรินีย์ ปักษี, นัทธมน เงินลุน, ปาริชาติ ผลทอง และคณะ. ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลและความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อภาวะสุขภาพของพระสงฆ์ อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีอุตรดิตถ์. 2564;13(1):266-82.

ศรีเมือง พลังฤทธิ์. สถานะสุขภาพและแนวทางการสร้างเสริมสุขภาพของพระภิกษุสงฆ์ อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ. 2562;37(2):133-42.

Angkatavanich, J., Ariyapitipun, T.,Wisestrith, W., Prasobtham, J., & Punpanich, D. Nutritional situation among Buddhist monks from Healthy Monks Healthy Nutrition Project. Bangkok: Panyamit Press; 2017.

ศนิกานต์ ศรีมณี, ชนิดา มัททวางกูร, พรพิมล ภูมิฤทธิกุล, ระชี ดิษฐจร, พรรณี ตรังคสันต์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการบริโภคของพระสงฆ์และพฤติกรรมการถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ของประชาชนในเขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม. 2561; 19(37):22-38.

อารญา โทปัญจ่า, ประทีป กาลเขว้า, เบญญาภา กาลเขว้า. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพตามหลัก 3อ. 2ส. 1ฟ. ของพระภิกษุสงฆ์และสามเณรโรงเรียนพระปริยัติธรรม ในเขตเทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น. วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน. 2565; 4(1):38-48.

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. เดินหน้า 'ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ' แก้วิกฤตสุขภาพพระสงฆ์ไทย [อินเตอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 1]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nationalhealth.or.th/en/node/1251

มินตรา สาระรักษ์, วรารัตน์ สังวะลี, วิลาศ คำแพงศรี. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังของพระภิกษุสงฆ์ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. 2560; 19(1):37-48.

Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008 Dec;67(12):2072-8. doi: 10.1016/j.socscimed.2008.09.050.

สนธนา สีฟ้า. การศึกษาพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของพระภิกษุ ในจังหวัดปัตตานี. วารสารวิชาการ สถาบันการพลศึกษา. 2561; 10(1):117-25.

จรรยา นราธรสวัสดิกุล, ประพันธ์ เข็มแก้ว. การศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ในจังหวัดพิจิตร. วารสารวิจัยและวิชาการสาธารณสุขจังหวัดพิจิตร. 2563; 1(1):10-23.

ธีราเมษฐ์ จิราวุฒิพันธ์, ศิริรัตน์ ปานอุทัย, เดชา ทำดี. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและการจัดการตนเองในพระสงฆ์สูงอายุโรคเรื้อรังหลายโรคร่วม. พยาบาลสารมหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2565; 49(3):42-55.

คณิศฉัตร์ วุฒิศักดิ์สกุล. ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมสุขภาพของพระสงฆ์ในเขตอำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ. 2561; 24(1):71-83.

กฤติกา หงษ์โภคาพันธ์. ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะสุขภาพพระสงฆ์ในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2567; 18(2):606-19.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-26

รูปแบบการอ้างอิง

บุญพา ร., บุตรศรี ว., & พระครูธีรธรรมบัณฑิต. (2025). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพของพระสงฆ์ อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 19(2), 732–741. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/273869

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย