ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการล่าช้าด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก ในเด็กอายุ 3-5 ปี ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • สุพิศตรา พรหมกูล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • สุรัสวดี พนมแก่น วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • วัชราวรรณ วงศ์เครือศร คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
  • เสาวลักษณ์ ชาญกัน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • สรัญญา เปล่งกระโทก วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • ทรงสุดา หมื่นไธสง วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

พัฒนาการด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก, พัฒนาการล่าช้า, เด็กปฐมวัย, ปัจจัยที่มีอิทธิพล

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการล่าช้าด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก ในเด็กอายุ 3-5 ปี ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ปกครองและเด็ก จำนวน 180 คน และครูในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 15 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป ข้อมูลการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก และคู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย (Developmental Surveillance and Promotion Manual: DSPM) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติถดถอยโลจิสติกอย่างง่าย

ผลการศึกษา พบว่า เพศชาย จำนวน 98 คน (ร้อยละ 54.40) เพศหญิง จำนวน 82 คน (ร้อยละ 45.60) โดยพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อมัดเล็กสงสัยล่าช้า จำนวน 77 คน (ร้อยละ 42.78) และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กล่าช้าได้แก่ ปัจจัยด้านเด็ก คือ การอาศัยอยู่กับพ่อแม่ (OR=1.079, p=0.034) ปัจจัยด้านผู้ปกครองเกี่ยวกับพฤติกรรมการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก คือ ให้เด็กวาดภาพระบายสี (OR=3.045, p=0.004) ปัจจัยด้านครู คือ อายุ (OR=0.701, p=0.034) และพฤติกรรมส่งเสริมพัฒนาการ ได้แก่ ให้เด็กวาดรูประบายสี (OR=0.190, p=0.024) และให้เด็กแยกรูปทรงเลขาคณิต (OR=19.269, p=0.020)

ประวัติผู้แต่ง

สุพิศตรา พรหมกูล, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

สุรัสวดี พนมแก่น, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

วัชราวรรณ วงศ์เครือศร, คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

อาจารย์

เสาวลักษณ์ ชาญกัน, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

สรัญญา เปล่งกระโทก, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

ทรงสุดา หมื่นไธสง, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

เอกสารอ้างอิง

กลุ่มมารดาและเด็กปฐมวัย สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย. วิเคราะห์สถานการณ์งานพัฒนาการเด็กปฐมวัย [อินเตอร์เน็ต]. 2567. [เข้าถึงเมื่อ 2568 ม.ค. 26]. เข้าถึงได้จาก: https://shorturl.asia/rfe1C

กรมกิจการเด็กและเยาวชน. Dashboard รายงานผลการประเมินตามมาตรฐานสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยแห่งชาติ [อินเตอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กรมกิจการเด็กและเยาวชน; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 2568 ม.ค. 20]. เข้าถึงได้จาก: https://datacatalog.dcy.go.th/dataset/dash-stat_01

สิริรัตน์ จัตกุล. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพัฒนาการสงสัยล่าช้าของเด็กปฐมวัยในคลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น. วารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น. 2564;13(2):87-102.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. แนวทางการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ที่หลากหลายในสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยตามบริบทไทย: แนวทางการจัดประสบการณ์ที่ส่งเสริมทักษะทางสมอง EF (Executive Function) [อินเตอร์เน็ต]. นนทบุรี: บริษัท 21 เซ็นจูรี่ จำกัด. 2565. [เข้าถึงเมื่อ 2568 ม.ค. 26]. เข้าถึงได้ จาก: https://backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1969-file.pdf

ชุลีกร ด่านยุทธศิลป์. แบบจำลองการส่งเสริมสุขภาพของเพนเดอร์และการประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติการส่งเสริมสุขภาพทางการพยาบาล. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์. 2561;38(2):132-41.

Thorndike RL. Stability of factor loadings. Personality and Individual Differences. 1987;8(4):585–586.

กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2566.

ผกาพันธุ์ เปี่ยมคล้า. ปัจจัยด้านมารดาและด้านเด็กที่มีความสัมพันธ์กับพัฒนาการสงสัยล่าช้าในเด็กปฐมวัยในอำเภอจอมบึง จังหวัดราชบุรี. วารสารโรงพยาบาลสิงห์บุรี. 2567;32(3):1-15.

Bronfenbrenner U. Developmental research and public policy. Res Publ Assoc Res Nerv Ment Dis. 1973;51:352-80.

Ludyanti L, Hayati F, Fuadah DZ. The Family Support in Strengthening Fine Motor Ability for Children 3-4 Years Old. J App Nurs n Health [Internet]. 2023; 5(2):182-90.

สกาวรัตน์ เทพรักษ์, ภภัสสร มุกดาเกษม, จรรยา สืบนุช, จารุณี จตุรพรเพิ่ม. การศึกษาปัจจัยด้านการเลี้ยงดูเด็กของผู้ปกครองและการมีส่วนร่วมของชุมชนต่อการส่งเสริมการเจริญเติบโตและพัฒนาการเด็กปฐมวัยในเขตสาธารณสุขที่ 4 และ 5. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2560;11(25):21-42.

ลาวรรณ ศรีสูงเนิน, พิสิษฐ์ ศิริรักษ์, คิรินทร์ ตั้งอำพรทิพย์, จิตเกษม ทองนาค, เหมวรรณ แตงอ่อน, ประสิทธิรักษ์ เจริญผล และคณะ. ผลของการส่งเสริมพัฒนาการเด็กวัย 3-6 ปี ของพ่อแม่ ผู้ปกครอง ในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2568;19(1):231-44.

ประดับ ศรีหมื่นไวย, ชัชฎา ประจุดทะเก, อัญชลี ภูมิจันทึก. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพัฒนาการของเด็ก เขตสุขภาพที่ 9 พ.ศ. 2564. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2567;18(2):635-50.

Piaget J, Gruber HE, Jacques J. The Essential Piaget. New York: Basic Books; 1977.

วรรณลีรัตน์ งามเลิศ, ธิติรัตน์ ราศิริ. บทบาทและศักยภาพของครูผู้ดูแลเด็กในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา. 2567;4(3):1-19.

สิตา ฤทธิ์ธรรม ยุทธนา ศิลปรัสมี, วีณา ธิติประเสริฐ, เสาวลักษณ์ วงศ์นาถ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพัฒนาการสงสัยล่าช้า บทบาทของครูและศูนย์เด็กเล็กในการกระตุ้นพัฒนาการของเด็กปฐมวัยในจังหวัดนครศรีธรรมราช. งานประชุมวิชาการระดับชาติ ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเครือข่ายสถาบันอุดมศึกษาภาคใต้ ครั้งที่ 5; 3-5 กุมภาพันธ์ 2563; มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย จังหวัดนครศรีธรรมราช. นครศรีธรรมราช: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย; 2563

Gesell A, Amatruda CS. The Embryology of Behavior: The beginnings of the human mind. New York: Harper; 1945.

Dewey J. Experience and Education. Riverside: Free Press; 2007.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-05-06

รูปแบบการอ้างอิง

พรหมกูล ส., พนมแก่น ส., วงศ์เครือศร ว., ชาญกัน เ., เปล่งกระโทก ส., & หมื่นไธสง ท. (2025). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการล่าช้าด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก ในเด็กอายุ 3-5 ปี ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 19(3), 802–816. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/274144

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย