ภาวะนิวโทรพีเนียและการติดเชื้อในผู้ป่วยมะเร็งเด็ก

Abstract

บทคัดย่อ

การใช้ยาเคมีบำบัดเข้ามามีบทบาทสำคัญในการรักษาโรคมะเร็งในเด็ก ส่งผลให้ผู้ป่วย มีโอกาสหายขาดจากโรคหรือโรคสงบมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญของการใช้ ยาเคมีบำบัด คือการติดเชื้อที่คุกคามต่อชีวิตที่เป็นผลจากภาวะนิวโทรพีเนีย (neutropenia) คือ ภาวะที่ผู้ป่วยมีจำนวนนับของเม็ดเลือดขาวนิวโทรฟิล (neutrophils) ในเลือดน้อยกว่า 500 เซลล์/ ลบ.มม. ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยมะเร็งเด็กที่ได้รับยาเคมีบำบัดที่มีฤทธิ์กด การทำงานของไขกระดูก ผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะนี้จะมีภูมิต้านทานต่อเชื้อโรคต่ำ มีอาการและอาการ แสดงของการติดเชื้อไม่ชัดเจน ดังนั้น ลักษณะสำคัญของการติดเชื้อในผู้ป่วยกลุ่มนี้จะมีไข้เป็น อาการแสดงหลักที่บอกให้รู้ว่ามีการติดเชื้อ ส่วนอาการและอาการแสดงอื่นๆ เช่น บวม แดง หรือมีหนอง อาจจะมีน้อยหรือไม่มี จึงทำให้วินิจฉัยได้ยาก และถ้าผู้ป่วยได้รับการรักษาล่าช้า การดำเนินของโรคจะเข้าสู่ภาวะช็อคและเสียชีวิตได้ บทความนี้ได้นำเสนอสาเหตุของภาวะนิวโทรพีเนีย อาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ เชื้อจุลชีพที่ก่อโรคและแนวทางการรักษา รวมทั้งบทบาท ที่สำคัญของพยาบาลในการที่จะช่วยป้องกันการติดเชื้อและการจัดการอย่างรวดเร็ว เพื่อผลลัพธ์ ที่ดีในการดูแลผู้ป่วยมะเร็งเด็ก

คำสำคัญ : ภาวะนิวโทรพีเนีย, การติดเชื้อ, ผู้ป่วยมะเร็งเด็ก, การพยาบาล

Abstract

Chemotherapy plays a significant role to cure or induce remission of cancer in pediatric patients. However, the most common complication of chemotherapy is life-threatening infections, which are related to neutropenia (absolute neutrophil count less than 500 cell/mm3) resulting from bone marrow suppressive effects of the chemotherapeutic agents. Pediatric cancer patients who are neutropenic become compromised, not only in their ability to combat the infection, but also in their ability to develop specific signs and symptoms because of less inflammatory response. Fever is the predominant sign indicating infection, whereas other signs and symptoms are obscure, resulting in difficulty in detecting infection. Delayed diagnosis and treatment may lead to septic shock and death. This article aims to present the cause of neutropenia, signs and symptoms of infection, pathogens and treatment, and nurses’ roles in preventing and promptly managing infection in pediatric cancer patients with neutropenia to obtain a better outcome of cancer treatment.

Keywords : Neutropenia, Infection, Pediatric cancer patient, Nursing care