การสำรวจงานวิจัยทางการพยาบาลแบบไม่ทดลองที่ศึกษาเกี่ยวกับผู้ป่วยเบาหวาน ในประเทศไทย

Abstract

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการสำรวจงานวิจัยทางการพยาบาลแบบไม่ทดลองที่ศึกษาเกี่ยวกับผู้ป่วยเบาหวานในประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2523 จนถึงปี พ.ศ. 2548 ทั้งงานวิจัยที่เป็นวิทยานิพนธ์และงานวิจัยที่ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาซึ่งมีการตีพิมพ์ในวารสารทางการพยาบาล การแพทย์ และสาธารณสุขในประเทศไทย โดยค้นชื่อเรื่องงานวิจัยจากฐานข้อมูลของมหาวิทยาลัย ฐานข้อมูลสถาบันพระบรมราชชนก และฐานข้อมูล Thai Index Medicus ผลการสำรวจ ลักษณะทางกายภาพของงานวิจัย พบว่ามีงานวิจัยจำนวน 230 ชื่อเรื่อง ส่วนใหญ่ผลิตในช่วงปี พ.ศ. 2540-2548 เป็นประเภทวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโท ใช้วิธีการวิจัยเชิงบรรยายศึกษาในกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้ป่วยเบาหวานซึ่งมารับการรักษาที่คลินิกโรคเบาหวาน กลุ่มตัวอย่างได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง ตัวแปรหลักที่ใช้ในการศึกษาส่วนใหญ่คือ ตัวแปรด้านภาวะการควบคุมโรค และตัวแปรด้านพฤติกรรมสุขภาพ งานวิจัยส่วนใหญ่มีการแสดงกรอบแนวคิดของการวิจัย โดยเฉพาะที่เป็นวิทยานิพนธ์ เครื่องมือวิจัยที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นแบบสัมภาษณ์ซึ่งสร้างโดยผู้วิจัย ผลการวิจัยพบว่า มีข้อค้นพบจากการทดสอบสมมติฐานการวิจัย ซึ่งสามารถจำแนกออกเป็น 3 หมวด ดังนี้ 1) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะการควบคุมโรค 2) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพ นอกจากนี้ ยังมีผลการวิจัยที่เป็นข้อมูลเชิงคุณภาพจากงานวิจัยจำนวน 15 ชื่อเรื่อง ซึ่งสรุปไว้ในหมวดที่ 3 การสรุปผลการวิจัยทั้งหมดนี้ทำให้เข้าใจพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวาน และปัจจัยด้านต่างๆที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพเหล่านั้นและยังพบว่าพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยมีความสัมพันธ์กับภาวะการควบคุมโรค การสำรวจงานวิจัยครั้งนี้ได้องค์ความรู้จากงานวิจัยจำนวน 230 ชื่อเรื่อง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อพยาบาลและนักวิจัยทางการพยาบาลในการนำไปพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยเบาหวานที่มีประสิทธิภาพในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพให้ควบคุมภาวะโรคเบาหวานได้ดีต่อไป

คำสำคัญ : การสำรวจงานวิจัย, ผู้ป่วยเบาหวาน, วิจัยทางการพยาบาล

Abstract

This study was a survey of existing non-experimental nursing researchrelated to diabetic patients in Thailand from 1980 until 2005. There were twosources of research: theses, and research articles published in nursing, medical, andpublic health related journals in Thailand. Research titles were retrieved through thelibrary database system of the universities, Praboromarajchanok Library, and ThaiIndex Medicus database. It was revealed that there were 230 research titles. Most ofthe studies were disseminated between 1997 to 2005, and were theses for Master’sdegree. Descriptive methodology was mostly used to study variables among diabeticpatients who had received medical services at diabetes clinics. Most of the sampleswere recruited using purposive sampling. The main variables found in most of theseresearch titles included diabetic control variables and health behavior variables. Mostof the Master’s theses presented conceptual frameworks. The majority of instrumentsused were interviewing forms developed by the researchers. Results of thehypotheses testing reported in these 230 research titles could be classified into3 categories: 1) factors related to diabetic control, and 2) factors related to healthbehaviors. In addition to these, results of qualitative data reported in 15 research titlescould be summarized into the third category. The summary in these 3 categories hasled to understanding of health behaviors of diabetic patients and other factors relatedto such behaviors. The findings of this survey also were that patients’ health behaviorsare related to their diabetic control. The findings from this survey provide knowledgederived from 230 research titles. Nurses and nurse researchers can use these findingsto develop effective interventions to modify patients’ health behaviors aiming at gooddiabetic control.

Keywords : Survey of research, Patients with diabetes mellitus, Nursing research