Factors Related to Medication Adherence in Kidney Transplant Recipients
Main Article Content
Abstract
บทคัดย่อ
การวิจัยแบบบรรยายเชิงความสัมพันธ์ (Descriptive correlational study) นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์การรับประทานยาอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอในผู้ป่วยหลังปลูกถ่ายไตและความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านผู้ป่วย ปัจจัยด้านลักษณะของโรค ปัจจัยด้านยา ปัจจัยด้านสัมพันธภาพระหว่างผู้ให้การรักษาและผู้ป่วยและปัจจัยด้านสถานที่ให้การตรวจรักษากับการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอในผู้ป่วยหลังปลูกถ่ายไต กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยหลังปลูกถ่ายไตครั้งแรก 6 เดือนขึ้นไป จำนวน 104 ราย ที่มารับการรักษา ณ.หน่วยตรวจผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง ตั้งแต่เดือนมิถุนายนถึงเดือนพฤศจิกายนพ.ศ.2557 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม
ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีอายุอยู่ระหว่าง 19 -59 ปี ( =40.90, S.D.=9.875) เพศชายมากกว่าเพศหญิง มีความต่อเนื่องสม่ำเสมอในการรับประทานยาซึ่งวัดโดยมาตรวัดทางสายตา (Visual Analog scale: VAS) คะแนนอยู่ระหว่าง 70-100 คะแนน( =94.27, S.D.=7.417) โดยเกณฑ์คะแนน >95
มีความต่อเนื่องและสม่ำเสมอดีมีร้อยละ 64.4 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมออย่างมีนัยสำคัญ คือ ปัจจัยด้านผู้ป่วย ด้านการสนับสนุนทางสังคม (r=.239, p<.05) ซึ่งกลุ่มตัวอย่างได้รับจากคนในครอบครัวมากกว่าบุคลากรทีมสุขภาพ ปัจจัยด้านสัมพันธภาพระหว่างบุคลากรทีมสุขภาพและผู้ป่วยด้านเปิดโอกาสให้ซักถาม (r=.228, p<.05) และปัจจัยด้านสถานที่ให้การตรวจรักษาด้านความสะดวกของการมารับบริการการเจาะเลือดก่อนเวลาที่จะรับประทานยา(r=.197, p<.05) และระยะเวลาในการรอฟังผลเลือดเหมาะสม (r=.242, p<.05) ผลการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปใช้ในการวางแผนการพยาบาลเพื่อส่งเสริมการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอในผู้ป่วยหลังปลูกถ่ายไตโดยส่งเสริมด้านการสนับสนุนทางสังคมจากบุคลากรทีมสุขภาพรวมทั้งด้านสัมพันธภาพระหว่างบุคลากรทีมสุขภาพเพิ่มขึ้นและส่งเสริมด้านการอำนวยความสะดวกและพัฒนาการบริการให้ดียิ่งขึ้น
Article Details
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในรามาธิบดีพยาบาลสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด ใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากรามาธิบดีพยาบาลสารก่อนเท่านั้น
References
2. Lilley LL. Collins RS. Harrington S. Snyder SJ. Pharmacology and the nursing process. 6thed. Canada: Mosby; 2011.
3. Denhaerynck K, Dobbels F, Cleemput I, Desmyttere A, Schäfer-Keller P, Schaub S, et al. Prevalence, consequences, and determinants of nonadherence in adult renal transplant patients: a literature review. Transpl Int. 2005;18(10):1121-33.
4. Dew MA, DiMartini AF, De Vito Dabbs A, Myaskovsky L, Steel J, Unruh M, et al. Rates and risk factors for non-adherence to the medical regimen after adult solid organ transplantation. Transplantation. 2007;83(7): 858-73.
5. Ingsathit A. Prognostic factors of graft survival after renal transplantation in Ramathibodi hospital [dissertation]. Bangkok: Mahidol University; 2004. (in Thai)
6. Burra P, Germani G, Gnoato F, Lazzaro S, Russo FP, Cillo U, et al. Adherence in Liver transplant recipients. Liver transpl. 2011;17(7): 760-70.
7. Ponticelli C, Graziani G. Education and counseling of renal transplant recipients. J Nephrol. 2012; 25(6):879-89.
8. Fine RN, Becker Y, De Geest S, Eisen H, Ettenger R, Evans R, et al. Nonadherence consensus conference summary report. Am J Transplant. 2008;9(1):35-41.
9. Jin J, Sklar GE, Oh VMS, Li SC. Factors affecting therapeutic compliance: a review from the patient’s perspective. Ther and Clin Risk Manag. 2008;4(1):269–86.
10. Ickovics JR, Meade CS. Adherence to antiretroviral therapy among patients with HIV: a critical link between behavioral and biomedical sciences. J Acquir Immune Defic Syndr. 2002;31(S3):S98-102.
11. Prendergast MB, Gaston RG. Optimizing medication adherence: an ongoing opportunity to improve outcomes after kidney transplantation. Clinical Journal of the American Society of Nephrology.2010; 5(7):1305–11.
12. Butler JA, Roderick P, Mullee M, Mason JC, Peveler RC. Frequency and impact of nonadherence to immuno suppressants after renal transplantation: a systematic review. Transplantation. 2004;77(5):769-76.
13. Saowalux T. Factors related to health promoting behaviors among patients with congestive heart failure [thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2009. (in Thai)
14. Maneesriwongul W. Assessment of the care needs in HIV infected persons who being treated with antiretroviral drugs (research report). Bankok: Mahidol University; 2012. (in Thai)
15. Jirawattanapisal T, Karnkawinpong O, Narkwichien P, Thanprasertsuk S. Evaluation tools used for measurement of antiretroviral adherence in Thailand. Thai AIDS journal. 2007;19 (3):141-54 (in Thai)
16. Koller A, Denhaerynck K, Moons P, Steiger J, Bock A, De Geest S, Distress associated with adverse effects of immunosuppressive medication in kidney transplant recipients. Progress in Transplantation. 2010;20(1):40-6.
17. Komkhuntod C. Factors related to medication adherence among patients with diabetes type 2 [thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2011. (in Thai)
18. Radloff LS. The CES-D scale a self-report depression scale for research in the general population. Appl Psychol Meas. 1977;1(3):385-401.
19. Kongsuk T, Kenbubpha K, Leejongpermpoon J, Chaiphanto P, Budwong S. Assessment of depression: a review evidence-base. 1st ed. Ubonratchatani: Siritham Offset; 2006. (in Thai)
20. Prihodova L, Nagyova I, Rosenberger J, Majernikova M, Roland R, Groothoff JW, Dijk JP. Adherence in patients in the first year after kidney transplantation and its impact on graft loss and mortality: a cross sectional and prospective study. J Adv Nurs. 2014;70(12):2871-83.
21. Pabst S, Bertram A, Zimmermann T, Schiffer M, de Zwaan M. Physician reported adherence to immunosuppressants in renal transplant patients: prevalence, agreement, and correlates. J Psychosom Res. 2015;79(5):364-71.
22. Weng FL, Israni AK, Joffe MM, Hoy T, Gaughan CA, Newman M, Abrams JD, Kamoun M, Rosas SE, Mange KC, Strom BL. Race and electronically measured adherence to immunosuppressive medications after deceased donor renal transplantation. J A Soc Nephrol. 2005 Jun 1;16(6):1839-48.
23. Lennerling A, Forsberg A. Self-reported non-adherence and beliefs about medication in a Swedish kidney transplant population. Open Nurs J. 2012;6: 41–46.
24. Sirimas Y. Factors related to medication adherence among patients with diabetes type 2 at diabetic clinics [thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2013. (in Thai)
25. Chisholm Burns MA, Spivey CA, Wilks SE. Social support and immunosuppressant therapy adherence among adult renal transplant recipients. Clin Transplant. 2010; 24(3):312-20.
26. Jianpeerapong N, Pannarunotai R. Factors leading to medication over possesion inpatients chronic disease. Buddhachinaraj. 2010;27(1):25-33. (in Thai)
27. Burge S, White D, Bajorek E, Bazaldua O, Trevino J, Albright T, et al. Correlates of medication knowledge and adherence: findings from the residency research network of South Texas. Fam Med. 2005; 37(10):712-18.
28. Chisholm Burns M, Pinsky B, Parker G, Johnson P, Arcona S, Buzinec P, et al. Factors related to immunosuppressant medication adherence in renal transplant recipients. Clin Transplant.. 2012; 26(5):706-13.
29. Russell CL, Conn VS, Ashbaugh C, Madsen R, Hayes K, Ross G. Medication adherence patterns in adult renal transplant recipients. Res nurs Health. 2006;29(6):521-32.
30. Dobbels F, Skeans MA, Snyder JJ, Tuomari AV, Maclean JR, Kasiske BL. Depressive disorder in renal transplantation: an analysis of Medicare claims. Am J Kidney Dis. 2008;51(5):819-28.
31. Weng FL, Chandwani S, Kurtyka KM, Zacker C, Chisholm-Burns MA, Demissie K. Prevalence and correlates of medication non-adherence among kidney transplant recipients more than 6 months post-transplant: a cross-sectional study. BMC Nephrol. 2013;14(1):261.
32. Weng LC, Yang YC, Huang HL, Chiang YJ, Tsai YH. Factors that determine self reported immunosuppressant adherence in kidney transplant recipients: a correlational study. J Adv Nurs. 2017; 73(1):228-39.
33. Adhikari UR, Taraphder A, Hazra A, Das T. Pill burden does not influence compliance with oral medication in recipients of renal transplant. Indian J Pharmacol. 2016;48 (1):21-5.
34. Hougardy JM, de Jonge H, Kuypers D, Abramowicz D. The once-daily formulation of tacrolimus: a step forward in kidney transplantation. Transplantation. 2012;93(3):241-3.
35. Long D, Kosmach-Park B, Vellani S, Stein M, McGhee W, James M, et al. Kidney transplant handbook: a guide for your health care after kidney transplantation; 2007 [cited 2013 November 18]. Available from: https://www.itns.org/patienteducation.html
36. Rebafka A. Medication adherence after renal transplantation-a review of the literature. J Ren Care. 2016;42(4):239-56.