ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด
คำสำคัญ:
ปัจจัยทำนาย, ภาวะซึมเศร้าของบิดา, บิดาในระยะหลังบุตรเกิดบทคัดย่อ
ภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิดเป็นการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ที่สำคัญและส่งผลกระทบทางลบทั้งด้านร่างกาย จิตใจ การแสดงบทบาทของผู้เป็นบิดา ด้านครอบครัวและสังคม การวิจัย
เชิงพรรณนาเพื่อหาความสัมพันธ์เชิงทำนายครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์และอำนาจการทำนายของอายุ ระดับการศึกษา สถานภาพการเป็นบิดา ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง สัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส และภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด กลุ่มตัวอย่าง คือ บิดาที่มีบุตรอายุระหว่าง 6 – 8 สัปดาห์ จำนวน 84 ราย เก็บรวบรวมข้อมูล ณ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 1 เชียงใหม่ และโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ระหว่างเดือนมีนาคม ถึง มิถุนายน พ.ศ.2558 รวบรวมข้อมูลจาก
แบบประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด แบบประเมินความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และแบบสอบถามสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบอีต้า สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ
ผลการวิจัยพบว่า
ภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด คิดเป็นร้อยละ 21.40 โดยมีคะแนนเฉลี่ย 5.92 (S.D. = 3.76) สถานภาพการเป็นบิดา มีความสัมพันธ์ทางบวกระดับต่ำกับภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Eta. = .22, p.= .05) ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองมีความสัมพันธ์
ทางลบระดับปานกลางกับภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.47,
p <.01) และสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรสมีความสัมพันธ์ทางลบระดับสูงกับภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.50, p <.01) อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพการเป็นบิดา ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และสัมพันธภาพระหว่างคู่สมรส สามารถร่วมกันทำนายภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด ได้ร้อยละ 32.80 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ผลจากการวิจัยในครั้งนี้สามารถนำไปเป็นแนวทางศึกษาปัจจัยอื่น ๆ ในการทำนายภาวะซึมเศร้าของบิดาไทย และเป็นข้อมูลในการวางแผนการพยาบาลเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะซึมเศร้าของบิดาในระยะหลังบุตรเกิด
เอกสารอ้างอิง
มหาบัณฑิต สาขาการผดุงครรภ์). บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พรรณพิไล ศรีอาภรณ์, นุชนาต สุนทรลิ้มศิริ, กนกพร จันทราทิตย์, จิราภรณ์ นันท์ชัย และพฤกษลดา เขียวคำ. (2558). ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอดของมารดาและบิดาที่มีบุตรคนแรก. เชียงใหม่: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ศรีเรือน แก้วกังวาล. (2553). จิตวิทยาพัฒนาการชีวิตทุกช่วงวัย วัยรุ่น-วัยผู้สูงอายุ เล่ม 2 (พิมพ์ครั้งที่ 9).กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สุพัตรา สุภาพ. (2545). สังคมวิทยา (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพาณิชย์.
อุสา สุทธิสาคร. (2552). วัฏจักรชีวิตครอบครัว. กรุงเทพฯ: มูลนิธิเครือข่ายครอบครัว.
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders
(4thed.). Washington, DC: American Psychiatric Press.
Barclay, L., & Lupton, D. (1999). The experiences of new fatherhood: A socio‐cultural analysis. Journal of Advanced Nursing, 29(4), 1013-1020. doi: 10.1046/j.1365-2648.1999.00978.x
Bartlett, E. E. (2004). The effects of fatherhood on the health of men. The Journal of Mens’ Health & Gender, 1, 159-169. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S157189130400069X
Bergström, M. (2013). Depressive symptoms in new first‐time fathers: Associations with age, sociodemographic characteristics, and antenatal psychological well‐being. Birth, 40(1),
32-38.doi: 10.1111/birt.12026
Chung, T. K. H., Yip, A. S. K., Lok, I. H., & Lee, D. T. S. (2011). Postnatal depression among Hong Kong Chinese fathers. Hong Kong Medical Journal, 17(1), 9-12.
Cox, J. L., Holden, J. M., & Sagovsky, R. (1987). Detection of postnatal depression development of the 10-item Edinburgh Postnatal Depression Scale. The British Journal of Psychiatry, 150, 782-786. doi: 10.1192/bjp.150.6.782
Dudley, M., Roy, K., Kelk, N., & Bernard, D. (2001). Psychological correlates of depression in fathers and mothers in the first postnatal year. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 19(3), 187-202. doi:10.1080/02646830124397
Edoka, I. P., Petrou, S., & Ramchandani, P. D. (2011). Healthcare costs of paternal depression in the postnatal period. Journal of Affective Disorders, 133, 356-360. doi:10.1016/j.jad.2011.04.005
Goldberg, W. A. (2014). Father time: The social clock and the timing of fatherhood. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Kim, P., & Swain, J. (2007). Sad dads: Paternal postpartum depression. Psychiatry, 4(2), 35-47. Retrieved from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2922346/
Koh, Y. W., Chui, C. Y., Tang, C. S. K., & Lee, A. M. (2014). The prevalence and risk factors of paternal depression from the antenatal to the postpartum period and the relationships between antenatal and postpartum depression among fathers in Hong Kong. Depression Research and Treatment. doi: http://dx.doi.org/10.1155/2014/127632
Matthey, S., Kavanagh, D. J., Howie, P., Barnett, B., & Charles, M. (2004). Prevention of postnatal distress or depression: An evaluation of an intervention at preparation for parenthood classes. Journal of Affective Disorders, 79, 113– 126.
Melrose, S. (2010). Paternal postpartum depression: How can nurses begin to help?. Contemporary Nurse, 34(2), 199-210. doi:10.5172/conu.2010.34.2.199
Paulson, J. F., Dauber, S. E., & Leiferman, J. A. (2010). Parental depression, relationship quality, and nonresident father involvement with their infants. Journal of Family Issues, 32(4),
528-549. doi: 10.1177/0192513X10388733
Pitanupong, J., Liabsuetrakul, T., & Vittayanont, A. (2007). Validation of the Thai Edinbergh Postnatal Depression Scale for screening postpartum depression. Psychiatry Research, 149, 253-259. doi:10.1016/j.psychres.2005.12.011
Polit, D. F. (2010). Statistics and data analysis for nursing research (2nded). New Jersey: Pearson Education Inc.
Pollock, M. A., Amankwaa, L. C., & Amankwaa, A. A. (2005). First-time fathers and stressors in the postpsrtum period. The Journal of Perinatal Education, 14(2), 19-25.
doi: 10.1624/105812405X44682
Post and Antenatal Depression Association (PANDA). (2013). Men and postpartum depression. Retrieved from http://www.panda.org.au
Ramchandani, P. G., Stein, A., Evans, J., O’Connor, T. G., & ALSPAC Study Team. (2005). Paternal depression in the postnatal period and child development: A prospective population study. Lancet, 365, 2201–2205. Retrieved from www.thelancet.com
Roajutitham, P. (2006). Marital relationship, attitude toward sex role, and paternal involvement in child-rearing of 6 – 12 month first – born infant. (Unpublished master’s thesis). Mahidol University, Bangkok, Thailand.
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton: Princeton University Press.
Sansiriphun, N. (2009). Becoming a first time father among Thais. (Unpublished doctoral dissertation). Chiang Mai University, Thailand.
Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and the Family, 38, 15-28. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/350547
Srisaeng, P. (2003). Self-esteem, stressful life events, social support, and postpartum depression in adolescent mothers in Thailand (Doctoral dissertation, Case Western Reserve University) Retrieve from http://search.proquest.com/dissrtations/docview
/305270514/4450973C61D5485DPQ/1?accountid=44722
Wang, S. Y., & Chen, C. H. (2006). Psychosocial health of Taiwan postnatal husbands and wives. Journal of Psychosomatic Research, 60, 303-307. doi:10.1016/j.jpsychores.2005.08.012
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
