ปัจจัยทำนายการจัดการตนเองในพระสงฆ์สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง
คำสำคัญ:
การจัดการตนเอง, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, การรับรู้สมรรถนะแห่งตน, การสนับสนุนทางสังคม, พระสงฆ์สูงอายุ, โรคความดันโลหิตสูงบทคัดย่อ
การจัดการตนเอง เป็นการกระทำของบุคคลเมื่อป่วยด้วยโรคเรื้อรังเพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี การวิจัยแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนายครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการจัดการตนเอง ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน การสนับสนุนทางสังคม และปัจจัยทำนายการจัดการตนเองของพระสงฆ์สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างที่เลือกแบบเฉพาะเจาะจงเป็นพระสงฆ์สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงจำนวน 196 ราย ที่มารับบริการแผนกผู้ป่วยนอกในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย กลุ่มตัวอย่างได้ตอบแบบสัมภาษณ์ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไปและข้อมูลความเจ็บป่วย แบบสัมภาษณ์พฤติกรรมการจัดการตนเอง แบบสัมภาษณ์ความรอบรู้ด้านสุขภาพ แบบสัมภาษณ์การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และแบบสัมภาษณ์การสนับสนุนทางสังคม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติ stepwise multiple regression analysis
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีการจัดการตนเอง ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และการสนับสนุนทางสังคมอยู่ในระดับปานกลาง ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และการสนับสนุนทางสังคมสามารถร่วมกันทำนายการจัดการตนเองในกลุ่มตัวอย่างได้ร้อยละ 88.7 (β = 0.887, F = 15.578, p < .001) โดยความรอบรู้ด้านสุขภาพสามารถทำนายการจัดการตนเองได้สูงสุด (β = .617, p < .001) รองลงมาเป็นการสนับสนุนทางสังคม (β = .547, p < .001) และการรับรู้สมรรถนะแห่งตน (β = .079, p < .05)
ผลการวิจัยครั้งนี้ เป็นข้อมูลพื้นฐานเพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและการสนับสนุนทางสังคม ซึ่งจะช่วยให้พระสงฆ์โรคความดันโลหิตสูงมีการจัดการตนเองที่ดีขึ้น
เอกสารอ้างอิง
Aekplakorn, W. (Ed.). (2016). National health examination surveys 5th. Augson Graphic and Design. (in Thai)
Aekplakorn, W. (Ed.). (2021). National health examination surveys 6th. Augson Graphic and Design. (in Thai)
Atijitta, P. (2020). The development guidelines of communication network management among elderly schools in Chiang Rai Province and Kalasin Province [Doctoral dissertation, National Institute of Development Administration]. NIDA Wisdom Repository. https://repository.nida.ac.th/items/4ca34de5-3572-49d0-8a36-b14df692efe4
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Chasuwan, K., Tamdee, D., & Panuthai, S. (2023). Factors predicting self-management among older persons with hypertension. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 10(1), 136-152. (in Thai)
Cobb, S. (1976). Presidential address-1976. Social support as a moderator of life stress. Psychosomatic Medicine, 38(5), 300-314. https://doi.org/10.1097/00006842-197609000-00003
Codrington, S., Panuthai, P., & Khampolsiri, T. (2019). Health literacy and self management among elderly monks with hypertension. Nursing Journal, 48(4), 268-280.
Gray, J. R., & Grove, S. K. (2021). Burns and Grove’s the practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence (9th ed.). Elsevier.
Hibbard, J. H., Mahoney, E. R., Stockard, J., & Tusler, M. (2005). Development and testing of a short form of the patient activation measure. Health Services Research, 40(6p1), 1918-1930. https://doi.org/10.1111/j.1475-6773.2005.00438.x
Jandeekaewsakul, P., Watthayu, N., & Suwonnaroop, N. (2018). Factors predicting self-management behavior among patients with uncontrolled essential hypertension. Nursing Science Journal of Thailand, 36(1), 31-43.
Jeamjitvibool, T., Tankumpuan, T., Lukkahatai, N., & Davidson, P. M. (2022). Noncommunicable diseases and social determinants of health in Buddhist monks: An integrative review. Research in Nursing & Health, 45(2), 249-260.
Lorig, K. R., & Holman, H. R. (2003). Self-management education, history, definition, outcomes, and mechanism. Annals of Behavioral Medicine, 26(1), 1-7.
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267. https://doi.org/10.1093/heapro/15.3.259
Phanthali, P. (2021). Health care of Thai monks at present. The New Viridian Journal of Arts, Humanities and Social Sciences, 1(3), 14-27. (in Thai)
Pidet, K., Nanthaitaweekul, P., & Kespichayawattana, J. (2019). Reliability and exploratory factor analysis of Thai version for the patient activation measure short form questionnaire. Journal of the Police Nurses, 11(1), 235-242. (in Thai)
Priest Hospital Department of Medical Service. (2022). Annual report 2022. Priest hospital. https://www.priest-hospital.go.th/report/reportYear (in Thai)
Schaefer, C., Coyne, J. C., & Lazarus, R. S. (1981). The health-related functions of social support. Journal of Behavioral Medicine, 4(4), 381-406.
Srimantayamas, V., Fongkaew, W., Suksatit, B., Aree, P., & Kosachunhanun, N. (2020). Health behaviors and health-related quality of life among Buddhist monks with metabolic syndrome. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 24(2), 159-171.
Sukrueangkul, A., Vannarit, T., Boonsoi, P., & Autsri, P. (2017). Factors predicting health promoting behaviors among Buddhist monks in Chiang Rai Province. Nursing Journal, 44(2), 38-40. (in Thai)
Thai Hypertension Society. (2019). Guidelines in the treatment of hypertension 2019. Trickthink. http://www.thaihypertension.org/files/HT%20guideline%202019.with%20watermark.pdf (in Thai)
Thammarot, P., Phochai, P., Yeeram, B., Sararat, P., Khunluek, K., Assana, S., Chanaboon, S., & Suwannaphant, K. (2021). Factors associated with health literacy among monks in Nong Khai Province. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 24(4), 17216-17223.
Thatseng, B., Lasuka, D., & Khampolsiri, T. (2012). Effects of a self-management supporting program on self-management behaviors and blood pressure among elders with hypertension. Nursing Journal, 39(4), 124-137. (in Thai)
Wongsuwan, J., Aungwattana, S., & Suankaew, S. (2020). Social support and health behavior of the elderly of the elderly club of Sungmen District, Phrae Province. Nursing Journal, 47(3), 267-276. (in Thai)
World Health Organization. (2023). Global report on hypertension: The race against a silent killer. https://www.who.int/teams/noncommunicable-diseases/hypertension-report
Yossongkram, W., Boonpa, S., & Chromchairat, W. (2021). The factors influencing health promotion of monks in the Sangha District, Phibun Rak District, Udon Thani Province. Academic Journal of Mahamakut Buddhist University Roi Et Campus, 10(1), 204-215.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
