ปัจจัยทำนายพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ในจังหวัดเชียงราย
คำสำคัญ:
ปัจจัยทำนาย, พฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์, พระสงฆ์บทคัดย่อ
คนไทยจะถวายภัตราหารที่อร่อยแด่พระสงฆ์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรทและไขมันสูง ประกอบกับความเชื่อที่ว่าพระสงฆ์ต้องสำรวม ทำให้พระสงฆ์ไม่ค่อยออกกำลังกาย จึงยิ่งมีแนวโน้มที่จะเกิดปัญหาสุขภาพเพิ่มมากขึ้น การศึกษาเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอำนาจการทำนายของการรับรู้ประโยชน์ และการรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน และการสนับสนุนทางสังคมต่อพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ในจังหวัดเชียงราย รวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือนกรกฎาคม ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2559 ในพระสงฆ์จำนวน 359 รูป สุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน และเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แบบสอบถามพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ 2) แบบสอบถามการรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ 3) แบบสอบถามการรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ในจังหวัดเชียงราย 4) แบบสอบถามการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อการปฏิบัติพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ และ 5) แบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคมของพระสงฆ์ เครื่องมือผ่านการทดสอบความเชื่อมั่นและความเที่ยงตรง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการศึกษาพบว่า การรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ การสนับสนุนทางสังคม และการรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ สามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ได้ร้อยละ 38.70 (r = .622, p< .001)
ผลการศึกษาครั้งนี้ใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ และเป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมหรือสร้างโปรแกรมเพื่อสร้างเสริมสุขภาพสำหรับพระสงฆ์ต่อไป
เอกสารอ้างอิง
จงจิตร อังคทะวานิช และคณะ (2559). สงฆ์ไทยไกลโรค สร้างพระสงฆ์ต้นแบบโภชนาการดี. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.สืบค้นจาก http://www.thaihealth.or.th/Content/31149-ปัญหาโภชนาการของพระสงฆ์.html
จันทร์จิรา จันทร์บก. (2548). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการส่งเสริมสุขภาพพระสงฆ์ในเขตกรุงเทพมหานคร (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลสาธารณสุข). บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
จันทิมา ฤกษ์เลื่อนฤทธิ์, มนัสนันท์ เงินสด, กันคณา วิหก และคณะ. (2553). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพของพระสงฆ์ ในจังหวัดนครนายก. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ ,5(4), 333-343.
เดชา บัวเทศ, จีรวรรณ ชงจังหรีด และ ธันวา หอมจันทร์. (2555). สุขภาพพระสงฆ์: รูปแบบการดูแลสุขภาพองค์รวมโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่รับผิดชอบของสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 2 จังหวัดสระบุรี. สระบุรี: สำนักงานป้องกันควบคุมโรค.
ธรรมนูญ ครองบุญเรือง. (2553). พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของพระสงฆ์สูงอายุในเขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนาสังคม). บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2551). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: บิสซิเนสอาร์แอนด์ดี.
บุญฤทธิ์ ประสิทธิ์นราพันธุ์. (2547). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรรกับพฤติกรรมการบริโภคของพระสงฆ์ในเขตภาคเหนือ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลสาธารณสุข). บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
ปฏิมา พิมพ์สกุล และ สุเทพ นิ่มสาย.(2558). การคาดการณ์ผลกระทบจากนโยบายประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนต่ออุตสาหกรรมการค้าและการท่องเที่ยวในเขตเมืองชายแดนจังหวัดเชียงราย. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย,10(2),15-42.
ปัทมา สุพรรณกุล และ วัชรี ศรีทอง. (2558). โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการควบคุมน้ำตาลในเลือดของพระสงฆ์ที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในเขตภาคเหนือตอนบน ประเทศไทย. วารสารพฤติกรรมศาสตร์, 21(1), 95-109.
มูลนิธิโรงพยาบาล 50 พรรษา มหาวชิราลงกรณ. (2554). การดูแลสุขภาพพระภิกษุสามเณรและประชาชน. ปทุมธานี: ยูโฮเพ่น.
วัชรินทร์ ออละออ. (2554). สุขภาพพระสงฆ์ในบริบทชุมชนอุตสาหกรรม. วารสารวิจัยสังคม. 34(5). 89-124.
ศนิกานต์ ศรีมณี, ชนิดา มัททวางกูร, พรพิมล ภูมิฤทธิกุล, กุลธิดา จันทร์เจริญ, เนตร หงษ์ไกรเลิศ และ นารี รมย์นุกูล. (2556). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการบริโภคของพระภิกษุสงฆ์และพฤติกรรมการถวายภัตตาหารของประชาชนในเขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.
สุมิตรา มาเมือง. (2545). ภาวะโภชนาการและพฤติกรรมการฉันภัตตาหารของพระสังฆาธิการที่ศึกษาอยู่ที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาโภชนศาสตร์ศึกษา). บัณฑิตวิทยาลัย,มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดเชียงราย. (2557). ข้อมูลด้านศาสนาจังหวัดเชียงราย ประจำปี 2557.
ม.ป.ท.
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย. (2557). ข้อมูลสารสนเทศสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงรายประจำปี 2557. ม.ป.ท.
อัจฉริยา พงษ์นุ่มกุล, จงจิต เสน่หา, รุ้งนภา ผาณิตรัตน์, ศศิมา กุสุมา ณ อยุธยา และ ทิพาพันธ์ สังฆะพงษ์. (2554).พฤติกรรมการบริโภคของพระภิกษุสงฆ์ในเขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร. Journal of Nursing Science, 29(2), 37-45.
อัญชลี สุขเสวก.(2548). การเผชิญความเครียดของพระสงฆ์ในเขตกรุงเทพมหานคร (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเอกอนามัยครอบครัว). บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy the exercise of control. New York: W.H. Freeman.
House, J. S. (1981). Work stressed social support. London: Addison Wesley.
Pender, N. J. (1996). Health promotion in nursing practice (3rd ed.). Norwalk, CT: Appleton and Lange.
Pender, N. J., Murdaugh, C. L., & Parsons, M. N. (2006). Health promotion in nursing practice (4th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
Polit, D. F., & Hungler, B. P. (2004). Nursing research: Principles and methods (6th ed.). Philadelphia: J.B. Lippincott.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว