การพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณโดยใช้การสะท้อนคิด (Reflective Thinking) ในนักศึกษาพยาบาล
คำสำคัญ:
การส่งเสริม, การคิดอย่างมีวิจารณญาณ, การสะท้อนคิด, นักศึกษาพยาบาลบทคัดย่อ
การคิดอย่างมีวิจารณญาณ (Critical Thinking) มีความจำเป็นต่อกระบวนการพยาบาลที่มีการเปลี่ยนแปลงและมีความท้าทายมากขึ้นตามลำดับของลักษณะของสังคมในปัจจุบัน พยาบาลต้องอาศัยการคิดวิเคราะห์แก้ปัญหาเพื่อนำไปสู่การวางแผนการพยาบาลที่มีประสิทธิภาพ ดังนั้นการส่งเสริมให้นักศึกษาพยาบาลมีทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง การวิจัย กี่งทดลองแบบ Two group pre – post test design นี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักศึกษาพยาบาลก่อนและหลังการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การสะท้อนคิด (Reflective Thinking ) กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาพยาบาลศาสตร์ ชั้นปีที่ 3 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีเชียงใหม่ จัดเข้ากลุ่มแบบสุ่มอย่างเป็นระบบ ตามผลสัมฤทธิ์การเรียนให้ได้คละรวมกัน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 24 คน ขึ้นฝึกปฏิบัติงานบนหอผู้ป่วยจิตเวช 4 สัปดาห์ ระหว่างเดือนเมษายน – พฤษภาคม พศ. 2559 กลุ่มทดลองให้เขียนบันทึกการสะท้อนคิดหลังปฏิบัติกิจกรรมการพยาบาลที่กำหนด ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการจัดการเรียนการสอนตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบบันทึกการเขียนการสะท้อนคิดที่สร้างตามแนวคิด Gibbs’s Reflective Cycle และแบบทดสอบทักษะการคิดแบบมีวิจารณญาณของศรีไพร ไชยา (2542) ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา, Pair t -test และ independent t-test .
ผลการวิจัย พบว่า 1.คะแนนทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณก่อนและหลังการขึ้นฝึกปฏิบัติงานของนักศึกษาทั้ง 2 กลุ่มทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม อยู่ในเกณฑ์ระดับปานกลาง( = 49.2 + 1.33) โดยองค์ประกอบด้านการอนุมาน(inference) มีคะแนนต่ำสุด 2.ในกลุ่มทดลองมีคะแนนทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณเพิ่มขึ้นมากกว่าหลังได้รับการเขียนสะท้อนคิดอย่างมีนัยสำคัญ( t = 0.046 , P< 0.05) 3.คะแนนทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณหลังการขึ้นฝึกปฏิบัติของนักศึกษาทั้ง 2 กลุ่ม ทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ( t = 0.654 , P> 0.05)
สรุปได้ว่าการสะท้อนคิด เป็นวิธีการที่ช่วยส่งเสริมทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ในนักศึกษาพยาบาล และควรมีการหาวิธีการจัดการเรียนการสอนเพื่อเสริมสร้างทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ในด้านการอนุมาน(inference) ให้กับนักศึกษาพยาบาลเนื่องจากการสะท้อนคิดยังไม่สามารถช่วยพัฒนาทักษะในด้านนี้ได้
References
Andreou, C., Papastavrou, E., & Merkouris, A. (2013) Learning styles and critical thinking relationship in baccalaureate nursing education: a systematic review. Nurse Educ Today, 34(3), 362-71.
Boromarajonani College of Nursing,Chiang Mai.(2014). Satisfaction Toward Nursing Graduated Class 12 in Academic year 2012 from stakeholders. Resarch Report. Boromarajonani College of Nursing, Chiang Mai. Public Health Ministry.(In Thai).
Burton, A. J. (2000). Reflection: nursing’s practice and education panacea? Journal of Advanced Nursing, 31(5), 1009-1017.
Baker, C. R. (1996). Reflective Learning: A Teaching Strategy for Critical Thinking. Journal of Nursing Education, 35 (1), 19-22.
Chaiya,S.,(1998). EFFECTS OF CLINICAL TEACHING BY USING PORTFOLIO ON CRITICAL THINKING ABILITY AND SELFDIRECTED LEARNING READINESS OF NURSING STUDENTS. Master. Nursing Science (Nursing Education) Research Report. Chulalongkorn University. Bangkok. (Thailand). Graduate School. (In Thai).
Chan, S. (2013). Taking evidence-based nursing practice to the next level. International Journal Of Nursing Practice, 19(s3), 191-192.
Chirema, K.D. (2007). The use of reflective journals in the promotion of reflection and learning in post-registration nursing students. Nurse Education Today, 27(3), 192-202.
Colley, B. M., Bilics, A. R., & Lerch, C. M. (2012) "Reflection: A Key Component to Thinking Critically," The Canadian Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 3(1), 1-14.
Croke, E. (2004). The use of structured reflective journal questions to promote fundamental development of clinical decision-making abilities of the first-semester nursing student. Contemp Nurse, 17(1-2),125-136.
Davies, E. (1995). Reflective practice. Journal of Nursing Education, 34(4 ), 167-174.
Edwards, S. (2017). Reflecting differently. New dimensions: reflection-before-action and reflection-beyond-action. International Practice Development Journal, 7(1), 1-14. doi:10.19043/ipdj.71.002
Ennis, Robert H. (2015). Critical thinking: A streamlined conception (A revised version of 1991b, below). A handbook of critical thinking in higher education. New York:Palgrave Macmillan.
Feng, R., Chen, M., & Pai, Y. (2010). Critical thinking competence and disposition of clinical nurses in a medical center. Journal Of Nursing Research (Lippincott Williams & Wilkins), 18(2), 77-86. doi:10.1097/JNR.0b013e3181dda6f6
Forneris, S.G.,& Peden-McAlpine, C. (2007). Evaluation of a reflective learning intervention to improve critical thinking in novice nurses. J Adv Nurs, 57(4), 410-21
Fakude, L., & Bruce, J. (2003). Journaling: a quasi-experimental study of student nurses' reflective learning ability. Curationis, 26(2), 49-55.
Getliffe, K. A. (1996). Reflection in the assessment of practice for undergraduate nursing students. J Nurs Stud, 33(4), 361-374.
Gibbs, G. (1988). Learning by doing: A guide to teaching learning methods. Oxford: Oxford Brookes University.
Heaslip, P (1993). Critical Thinking and Nursing. Revised 2008 Thompson Rivers University, Box 3010, 900 McGill Road, Kamloops, BC Canada, V2C 5N3 pheaslip@tru.ca ) from http://www.criticalthinking.org/pages/critical-thinking-and-nursing/834
Jutarasaga, M., (2013). Systems Thinking : Teaching Application. Academic Project of Praboromarajchanok Institute of Health Workforce Development , Ministry of Public Health. (In Thai).
Johns, C. (2000). Becoming a Reflective Practitioner. London: Blackwell Science.
Khemmani, T.(2011). Analysis, Synthesis, Creative and Critical Thinking Skills: Integration in Teaching-Learning Plan .The journal of the royal institute of Thailand, (2),188-204. (In Thai).
Klunklin, P., Thaiyapirom, N., & Woragidpoonpol, P., (2008). Learning experiences through reflective thinking diaries on practice of child health promotion among nursing students. Journal Of Nursing and Education, 1(2), 2-18. (In Thai).
Kosawanon, S.,Rungamornrat,S., &Panbangpra,S., (2015). Effect of Case Study Teaching Method on Critical Thinking in Nursing Students . J Nurs Sci, 33(3), 99-108. (In Thai).
Kejkomkaew,S., (2009). The Development of a Practicum Course to Promote Reflection Skills among Nursing Students. Journal of Nursing and Health Science, 3(3), 10-17. (In Thai).
Kok, J., & Chabeli, M. (2002). Reflective journal writing:how it promotes reflective thinkingin clinical nursing education: a students' perspective. Curationis, 25(3), 35-42.
Lausuwanagoon, W., (2003 ). Factors Influencing the Critical Thinking of Nursing Students Studying at the Faculty of Nursing Burapha University . The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 11(3), 46-68. (In Thai).
Moolkum, S., ( 2004).Analytical Thinking. Pappim printing company. Bangkok. 4Th edition, (In Thai).
Mortellaro , C .(2015) . Exploring Factors Influencing Critical Thinking Skills in Undergraduate Nursing Students: A Mixed Methods Study. Seton Hall University Dissertations and Theses (ETDs). Paper 2107..
Phongprapapan, P., Kopachon,C., & Suttara, S. (2003). Critical Thinking of nursing Students, Boromarajonani College of nursing. Research Report . Boromarajonani College of nursing,Nakornphanom. (In Thai).
Poungjuntaradej, N.,& Pleankaew, P.(2016). FACTORS RELATED TO NURSING STUDENTS' CRITICAL THINKING, POLICE NURSING COLLEGE. Journal of The Police Nurses,8(1), 125-135. (In Thai).
Promnoi, C., Promtape, N., & Tasaneesuwan, S. (2012). Critical Thinking Ability among Senior Nursing Students Faculty of Nursing, Prince of Songkla University. SONGLANAGARIND JOURNAL OF NURSING, 32 (3), 1-11. (In Thai).
Parker, W., & Jarolimek ,J. (1984). Citizenship And The Critical Role Of The Social Studies. Washington, DC: National Council for the Social Studies, 1984. ED 244 880.
Papathanasiou,L.V., Kleisiaris,C.F., Fradelos,E.C., Kakou,K., & Kourkouta, L.(2014). Critical Thinking: The Development of an Essential Skill for Nursing Students. Acta Informatica Medica, 22(4): 283–286.
Perciful, E.G.,& Nester, P.Z. (1996). The effect of an innovative clinical teaching method on nursing students' knowledge and critical thinking skills. J Nurs Educ. 35(1):23-8.
Purvis , C. A. (2009). Factors That Influence The Development Of Critical Thinking Skills. In Associate Degree Nursing Students. A Dissertation Submitted to the Graduate Faculty of the University of Georgia in Partial Fulfillment of the Requirements for Degree Doctor Of Education Athane , Georgia . 2009.
Ratanakomol, P., Krirkchaiwan,D., Onkam,O., & Nunla-ong, Y., (1999). Critical Thinking of Bachelor in Nursing Science Students, Boromarajonani College of Nursing, Chainat. (Research Report) Boromarajonani College of Nursing, Chainat : Ministry of Public Health. (In Thai).
Sirisupluxana, P., (2013). Teaching Nursing Students to Develop Critical Thinking Skills. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Nakhonratchasima,19 (2), 5-19. (In Thai).
Sukjaroen, N., & Yoonisil, W.(2015).The Systematic Review of Instruction for Enhance Higher Order Thinking: Critical Thinking and Creative Thinking. Journal of Education Mahasarakhan University, 9(3), 54-65. (In Thai).
Schub, E. (2016). Critical Thinking: Enhancing Critical Thinking Skills.
Cinahl Information Systems, Glendale, CA . Retrieved from https://www.ebscohost.com/assets-sample content/ NRCPlus_ EBCS_Coaching_and_Mentorship_for_Retention_of_Nurses.pdf
Schön, D. (1983). The Reflective Practitioner: How professionals think in action.
London:TempleSmith. Retrieved from https:// hhs.hud.ac.uk/ lqsu/ Sessionsforall/ supp/Sch%C3%B6n%20reflection-in%20and%20-on%20action.pdf
The Nursing and Midwifery Profession Act BE 2528, together with the Ministerial Regulations,2014. Competency of Nursing and Midwifery Professional 2010. 24 April 2011. P. 5. (In Thai).
Tilley ,F.M., Claire, M .L ., & Parrish, B.(2007). Critical and Reflective Thinking The Handbook of Sustainability Literacy. Supported by University of Brighton, Faculty of Arts: Sustainability Network.
Yuan, H., Kunaviktikul, W., Klunklin, A., & William ,A.B. (2008).Promoting Critical Thinking Skills Through Problem-Based Learning. CMU. J. of Soc. Sci. and Human, 2(2), 85-100.
Wichainate, K. (2014). Reflective Thinking: Teaching Students to Develop Critical Thinking
in Nursing Practice. Journal of The Police Nurses, 6(2),188-199. (In Thai).
Watson, G. and Glasser E. M. (1980). Watson-Glaser Critical Thinking
Appraisal Manual. New York : Harcourt Brace and World.
Williams, K. & Woolliams, M. (2012). Reflective Writing (Pocket Study Skills). (1st Published, 2012 edition) . Oxford Brookes UK: Palgrave Macmillan.
Wong, F., Kember, D., Chung, L., & Yan, L. (1995). Assessing the level of student reflection from reflective journals. Journal Of Advanced Nursing, 22(1), 48-57. doi:10.1046/j.1365-2648.1995.22010048.x
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
