ความรู้ ทัศนคติและการปฏิบัติในการทำความสะอาดมือของผู้ป่วย ที่รับการรักษาในโรงพยาบาล
คำสำคัญ:
ความรู้, ทัศนคติ, การปฏิบัติ, การทำความสะอาดมือ, ผู้ป่วยที่รับการรักษาในโรงพยาบาลบทคัดย่อ
การติดเชื้อในโรงพยาบาลอาจเกิดจากการแพร่กระจายของเชื้อที่ปนเปื้อนอยู่บนมือของผู้ป่วยได้ การทำความสะอาดมือของผู้ป่วยเพื่อขจัดเชื้อจุลชีพที่ปนเปื้อนบนมือจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ ต่อการป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติในการทำความสะอาดมือของผู้ป่วย รวมทั้งศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ ทัศนคติและการปฏิบัติในการทำความสะอาดมือของผู้ป่วยที่รับการรักษาในโรงพยาบาล กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาคือ ผู้ป่วยที่มีอายุ 18 ถึง 60 ปี ที่รับการรักษาในโรงพยาบาล ระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2558 ถึงเดือนมกราคม พ.ศ. 2559 และการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นจำนวน 393 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบประเมินความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวันของผู้ป่วย และแบบสอบถามการทำความสะอาดมือของผู้ป่วยประกอบด้วย 4 ส่วนคือ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปของผู้ป่วย แบบวัดความรู้การทำความสะอาดมือ แบบวัดทัศนคติต่อการทำความสะอาดมือและแบบสอบถามการปฏิบัติการทำความสะอาดมือ ซึ่งแบบสอบถามดังกล่าวผ่านการตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่านได้ค่าดัชนีความเที่ยงตรงเท่ากับ .87, .94 และ .94 ตามลำดับและทดสอบเพื่อหาความเชื่อมั่นได้ค่าเท่ากับ .73, .78 และ .87 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างคะแนนความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติการทำความสะอาดมือของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เรื่องการทำความสะอาดมืออยู่ในระดับสูงโดยมีค่ามัธยฐานเท่ากับ 11 คะแนน จากคะแนนเต็ม 15 คะแนน กลุ่มตัวอย่างมีทัศนคติในระดับดีต่อการทำความสะอาดมือ โดยมีค่าคะแนนมัธยฐานกับ 43 คะแนน จากคะแนนเต็ม 60 คะแนน และมีการปฏิบัติในการทำความสะอาดมือถูกต้องในระดับปานกลาง โดยมีค่ามัธยฐานเท่ากับ 28 คะแนน จากคะแนนเต็ม 45 คะแนน นอกจากนี้ยังพบว่าความรู้กับทัศนคติในการทำความสะอาดมือของกลุ่มตัวอย่างมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (r =.366) และความรู้กับการปฏิบัติในการทำความสะอาดมือของกลุ่มตัวอย่างมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำมากอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r =.121) ส่วนทัศนคติไม่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติในการทำความสะอาดมือของกลุ่มตัวอย่าง (r = .03)
การวิจัยนี้มีข้อเสนอแนะว่าโรงพยาบาลทุกแห่งควรให้ความสำคัญกับการจัดทำโครงการส่งเสริมการทำความสะอาดมือของผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เพื่อลดอุบัติการณ์การติดเชื้อในโรงพยาบาล รวมทั้งบุคลากรสุขภาพควรให้คำแนะนำผู้ป่วยเกี่ยวกับการทำความสะอาดมือ สร้างทัศนคติทางบวกต่อการทำความสะอาดมือและกระตุ้นให้ผู้ป่วยปฏิบัติการทำความสะอาดมืออย่างถูกต้อง
เอกสารอ้างอิง
behavior toward hospital-associated infections in Italy. American Journal of Infection Control,
36(1), 39-47. doi:10.1016/j.ajic.2007.01.006
Cheng, V. C., Tai, J. W., Li, W. S., Chau, P. H., So, S. Y., Wong, L. M., . . . Yuen, K. Y. (2016).
Implementation of directly observed patient hand hygiene for hospitalized patients by hand
hygiene ambassadors in Hong Kong. American Journal of Infection Control, 44(6), 621-624.
doi:10.1016/j.ajic.2015.11.024
Cheng, V. C., Wu, A. K., Cheung, C. H., Lau, S. K., Woo, P. C., Chan, K. H., . . . Yuen, K. Y. (2007).
Outbreak of human metapneumovirus infection in psychiatric inpatients: Implications for directly
observed use of alcohol hand rub in prevention of nosocomial outbreaks. Journal of Hospital
Infection, 67(4), 336-343.
Department of Disease Control Ministry of Public Health, (2016). People guide to know how to
prevent influenza.Retrieved from http://beid.ddc.moph.go.th/th/images/news/media/greenflu.pdf/ (In Thai)
Huis, A., van Achterberg, T., de Bruin, M., Grol, R., Schoonhoven, L., & Hulscher, M. (2012). A
systematic review of hand hygiene improvement strategies: a behavioral approach.
Implementation Science, 7, 92. doi:10.1186/1748-5908-7-92
Istenes, N., Bingham, J., Hazelett, S., Fleming, E., & Kirk, J. (2013). Patients' potential role in the
transmission of health care-associated infections: Prevalence of contamination with bacterial
pathogens and patient attitudes toward hand hygiene. American Journal Infection Control,
41(9), 793-798. doi:10.1016/j.ajic.2012.11.012
Khiewasing, P. (2008). Knowledge and behavior on prevention of diarrhea among people in
Ban Thi subdistrict, Ban Thi District, Lamphun Province. Master, s Thesis,
Master of Nursing Science, Faculty of Nursing, Chiang Mai University. (In Thai)
Katz, S., Ford, A. B., Moskowitz, R. W., Jackson, B. A., & Jaffe, M. W. (1963). Studies of illness in the
aged. The index of ADL: A Standardized Measure of Biological Psychosocial Function. Journal
of the American Medical Association, 185, 914-919
Gagne, D., Bedard, G., & Maziade, P. J. (2010). Systematic patients' hand disinfection: Impact on meticillin-resistant Staphylococcus aureus infection rates in a community hospital. Journal of Hospital Infection, 75(4), 269-272. doi:10.1016/j.jhin.2010.02.028
Gould, D. J., Drey, N. S., Millar, M., Wilks, M., & Chamney, M. (2009). Patients and the public:
Knowledge, sources of information and perceptions about healthcare-associated
infection. Journal of Hospital Infection, 72(1), 1-8. doi:10.1016/j.jhin.2009.01.024
Landers, T., Abusalem, S., Coty, M. B., & Bingham, J. (2012). Patient-centered hand hygiene: The next step in infection prevention. American Journal Infection Control, 40(4, Suppl. 1), S11-S17. doi:10.1016/j.ajic.2012.02.006
Madeo, M., Shields, L., & Owen, E. (2008). A pilot study to investigate patients reported knowledge, awareness, and beliefs on health care-associated infection. American Journal Infection Control, 36(1), 63-69. doi: 10.1016/j.ajic.2007.01.008
Mishra, B., Sarka, D., Srivastava, S., Deepthi, S., Chetan, & Mishra, S. (2013). Hand hygiene–
Religious,cultural and behavioral aspects. Retrieved from
http://www.universalresearchjournals.org/ujegs
Ocran, I., & Tagoe, D. N. A. (2014). Knowledge and attitude of healthcare workers and patients on
healthcare associated infections in a regional hospital in Ghana. Asian Pacific Journal of
Tropical Disease, 4(2), 135-139. doi:10.1016/S2222-1808(14)60330-3
Picheansatian, W. (2004). A systematic review on the effectiveness of alcohol-based solutions for hand
hygiene. International Journal of Nursing Practice, 10, 3-9.
Pittet, D. (2000). Improving compliance with hand hygiene in hospital. Infection Control and Hospital
Epidemiology, 21(6), 381-386.
Rasouli-Ghahroudi, A. A., Khorsand, A., Yaghobee, S., Rokn, A., Jalali, M., Masudi, S., . . . Kabir, A.
(2016). Oral health status, knowledge, attitude and practice of patients with heart disease.
Advanced Research Yields in Atherosclerosis, 12(1), 1-9.
Rusin, P., Maxwell, S., & Gerba, C. (2002). Comparative surface-to-hand and fingertip-to-mouth
transfer efficiency of gram-positive bacteria, gram-negative bacteria, and phage. Journal of Pure and Applied Microbiology, 93, 585-592.
Singhasem, P. (2013). Psychology in daily life, Chonburi: Faculty of Education and Psychology,
Thaksin University. (In Thai)
Sanderson, P. J., & Weissler, S. (1992). Recovery of coliforms from the hands of nurses and patients: activities leading to contamination. The Journal of Hospital Infection, 21(2), 85-93.
Schwartz, N. E. (1975). Nutritional knowledge, attitudes, and practices of high school graduates.
Journal of The American Dietetic Association, 66(1), 28-31.
Literature review. Retrieved from http://www.snndz.net/.../concepts+and+challenges+in+ the+use+of Knowledge-Attitude-Practice Surveys
Srigley, J. A., Furness, C. D., & Gardam, M. (2016). Interventions to improve patient hand hygiene: A
systematic review. Journal of Hospital Infection, 94(1), 23-29. doi:10.1016/j.jhin.2016.04.018
World Health Organization. (2009). First global patient safety challenge clean care is safer care.
Retrieved from http://www.who.int/patientsafety/.../GPSC_Launch_ENGLISH_FI...
Yana, A. (2009). Knowledge and Practice in Prevention of Streptococcus suis Infection
Among People in Mae-Narua Subdistrict, Mueang District, Phayao Province, Master of
Nursing Science (Community Nursing), Faculty of Nursing, Chiang Mai University. (In Thai)
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis (2nd ed.). New York: Herper & Row.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
