พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการบริโภคอาหาร, ภาวะโภชนาการ, ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงบทคัดย่อ
ภาวะทุพโภชนาการเป็นปัญหาที่พบได้ในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ภาวะโภชนาการ และความสัมพันธ์ของตัวแปรดังกล่าว กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงจำนวน 88 คน ที่อาศัยอยู่ในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน พ.ศ. 2560 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เก็บข้อมูลโดยใช้ แบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไป แบบบันทึกภาวะโภชนาการ แบบสัมภาษณ์พฤติกรรมการบริโภคอาหารในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงที่ถูกตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือโดยใช้ค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหาและการทดสอบซ้ำ เครื่องมือประเมินภาวะโภชนาการ ได้แก่ เครื่องวัดความหนาของชั้นไขมันที่ถูกการทดสอบเทียบโดยใช้บล็อกมาตรฐาน และสายวัดที่ถูกทดสอบเทียบโดยใช้ตลับเมตร วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติสหสัมพันธ์เพียร์สัน
ผลการวิจัย พบว่า
- ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงเกือบทั้งหมดมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารเหมาะสมปานกลาง (ร้อยละ 94.3) มีเพียงร้อยละ 2.3 มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารเหมาะสมมาก และร้อยละ 3.4 มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารไม่เหมาะสม
- ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง มีภาวะโภชนาการปกติ (BMI 18.5-22.9 กก./ตร.ม.) ร้อยละ 37.5 และภาวะโภชนาการเกิน (BMI > 23 กก./ตร.ม.) ร้อยละ 32.9 ขณะที่ร้อยละ 29.6 มีภาวะพร่องโภชนาการ (BMI < 18.5 กก./ตร.ม.)
- พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .233 p< .05)
ผลการวิจัยครั้งนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับบุคคลากรทางสุขภาพทั้งในโรงพยาบาลและชุมชน ในการส่งเสริมภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงโดยการปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหารให้เหมาะสม
เอกสารอ้างอิง
Bender, D. A. (2009). A dictionary of food and nutrition. New York: Oxford University Press.
Bernstein, M., & Munoz, N. (2019). Nutrition for the older adult (3th ed.). Burlington: Jones &Bartlett Learning.
Burns, N., & Grove, S. K. (2009). The practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence (6th ed.). Philadelphia: Elsevier Saunders.
Chumlea, W. C., Guo, S., Roche, A. F., & Steinbaugh, M. L. (1988). Prediction of body weight for the nonambulatory elderly from anthropometry. Journal of the American Dietetic Association, 88 (5), 564-568.
Chumlea, W. C., Roche, A. F., & Steinbaugh, M. L. (1985). Estimating stature from knee height forpersons 60 to 90 years of age. Journal of The American Geriatrics Society, 33 (2), 116-120.doi:10.1111/j.1532-5415.1985.tb02276.x
Department of Health, Ministry of Public Health. (n.d.). Assessment form for the elderly based on the ability to perform activities of daily living (Barthel Activities of Daily Living [ADL]).Retrieved from http://hpc9.anamai.moph.go.th/ewt_dl_link.php?nid=508. (In Thai)
Howarth, N. C., Huang, T. T., Roberts, S. B., Lin, B. H., & McCrory, M. A. (2007). Eating patterns and dietary composition in relation to BMI in younger and older adults. International Journal of Obesity, 31(4), 675-684.
Institute of Geriatric Medicine. (2004). Nutrition assessment guide for elderly. Bangkok: The Agricultural Cooperative Federation of Thailand. (In Thai)
Jirojkul, P. (2005). Nursing research, philosophy, principles and practices(2 nd ed.). Bangkok:Academic Welfare Project, Praboromarajchanok Institute. (In Thai)
Kahn, R. L., Goldfarb, A. I., Pollack, M., & Peck, A. (1960). Br ief objective measures for the determination of mental status in the aged. American Journal of Psychiatry, 117 (4), 326-328.
Ma, G. (2015). Food, eating behavior, and culture in Chinese society. Journal of Ethnic Foods, 2(4), 195-199.
Mattayaruk, S. (2014). Nutritional Status and Factors Related to Nutritional Status in Chronically
Ill Older Persons Attended Outpatient Clinic at A Secondary Hospital (Master’s thesis, Khon Kaen University). (In Thai)
Mann, J., & Truswell, A. S. (Eds.). (2017). Essentials of human nutrition. Oxford: Oxford University Press.
Ministry of Public Health. (2005). Guide for recording and evaluating general food intake and calcium sources. Bangkok: Veterans Relief Organization Printery. (In Thai)
Phantha, A. (2009). Food consumption and nutritional status of the elderly (Master’s thesis, Chiangmai University). (In Thai)
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2008). Nursing research: Generating and assessing evidence for nursing practice. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins.
Thai Health Promotion Foundation. (2012). Overweight and obesity. Retrieved from http://www. thaihealth.or.th /Content/20399-overweight and obesity.html. (In Thai)
Thanasansakolpob, S. (2010). Food consumption behavior and health of the elderly in Pathum thani province (Master’s thesis, Kasetsart University). (In Thai)
Sawatphol, C., Pengpinit, T., Senanikorn, A., & Srisuraphol, W. (2015). Care and development elderly by communities in Northeast of Thailand. Humanities and Social Sciences Journal, Ubon Ratchathani Rajabhat University, 7(1), 187-199. (In Thai)
Srithamrongsawat, S., Bundhamcharoen, K., Sasat, S., Odton, P., & Ratkjaroenkhajorn, S. (2009). Projection of demand and expenditure for institutional long term care in Thailand. Nonthaburi: Health Insurance System Research Office.Wade, D. T., & Collin, C. (1988). The Barthel ADL index: A standard measure of physical disability? International Disability Studies, 10 (2), 64-67.
Wannawong, C. (2009). Factors related to food consumption behaviors of the elderly in Mueang district, Yasothon province (Master’s thesis, Ramkhamhaeng University). (In Thai)
World Health Organization. (2002). Keep fit for life:Meeting the nutritional need of older persons. Malta: Malta Interprint Limited.
World Health Organization. (2015). Ageing and health. Retrieved from http://www.who.int/mediacentre/factsheets /fs404/en/
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
