ผลของการสนับสนุนทางสังคมต่อความเครียดในบิดาที่มีบุตรคนแรก

บทคัดย่อ

บิดาที่มีบุตรคนแรกต้องเผชิญกับสถานการณ์ใหม่ที่เกิดขึ้น มีการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงในการทำบทบาทหน้าที่การเป็นบิดา การช่วยเหลือดูแลภรรยา และบุตร ส่งผลให้เกิดความเครียดได้ การวิจัยแบบกึ่งทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความเครียดในบิดาที่มีบุตรคนแรกระหว่างกลุ่มควบคุม และกลุ่มทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นบิดาที่มีบุตรคนแรก จำนวน 52 ราย ที่ภรรยาและบุตรเข้ารับบริการในแผนกสูติกรรมหลังคลอดของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 1 เชียงใหม่ ระหว่างเดือนมีนาคม ถึง เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2564 เลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่กำหนด โดยแบ่งเป็นกลุ่มควบคุม และกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 26 ราย ซึ่งกลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ และกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมร่วมกับการพยาบาลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ โปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมในบิดาที่มีบุตรคนแรก คู่มือการสนับสนุนทางสังคม แบบบันทึกการติดตามทางโทรศัพท์ร่วมกับแอปพลิเคชันไลน์ และแบบวัดความรู้สึกเครียด (Perceived Stress Scale-10: PSS-10) ฉบับภาษาไทยโดย ณหทัย วงศ์ปการันย์ และทินกร วงศ์ปการันย์ (Wongpakaran & Wongpakaran, 2010) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา สถิติทดสอบไคสแควร์ สถิติทดสอบฟิชเชอร์เอ็กแซค สถิติแมนวิทนีย์ยู และสถิติทดสอบความแตกต่างระหว่างค่าเฉลี่ยของประชากรสองกลุ่มที่เป็นอิสระต่อกัน ผลการวิจัยพบว่า ความเครียดในบิดาที่มีบุตรคนแรกที่ได้รับโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมร่วมกับการพยาบาลตามปกติต่ำกว่าบิดาที่มีบุตรคนแรกที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) ผลการวิจัยครั้งนี้เสนอแนะว่า พยาบาลผดุงครรภ์สามารถนำโปรแกรมการสนับสนุนทางสังคมไปประยุกต์ใช้ในการให้การพยาบาลบิดาที่มีบุตรคนแรกเพื่อป้องกันและบรรเทาความเครียดในระยะหลังภรรยาคลอด