ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์

บทคัดย่อ

กลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อเป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์จึงจำเป็นต้องมีพฤติกรรมการทำงานที่เหมาะสม การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริมต่อพฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์ กลุ่มตัวอย่าง คือ บุคลากรสายสนับสนุนที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์ในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จำนวน 172 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์ที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 5 ส่วน คือ 1) ข้อมูลส่วนบุคคล 2) ปัจจัยนำ ได้แก่ ความรู้ เจตคติ และการรับรู้ความสามารถของตนเอง 3) ปัจจัยเอื้อ ได้แก่ อุปกรณ์หรือเครื่องมือที่สนับสนุนในการทำงาน นโยบายส่งเสริมสุขภาพของหน่วยงาน และการได้รับข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพ 4) ปัจจัยเสริม ได้แก่ การสนับสนุนทางสังคมจากบุคคลในครอบครัวและบุคคลในหน่วยงาน และ 5) พฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อจากการทำงานกับคอมพิวเตอร์ ได้แก่ การปรับเปลี่ยนท่าทางการทำงาน การออกกำลังกายและบริหารกล้ามเนื้อ การหยุดพักช่วงระหว่างทำงาน และการจัดการความเครียด รวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือนกรกฎาคมถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2564 การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์หาความสัมพันธ์โดยใช้สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พอยท์ไบซีเรียล และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า ผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์มีพฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง สำหรับปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์ พบว่าปัจจัยนำ ได้แก่ เจตคติ และการรับรู้ความสามารถของตนเองมีความสัมพันธ์ในระดับต่ำ และปานกลางอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .21 และ .39, p < .01) ปัจจัยเอื้อ ได้แก่ อุปกรณ์หรือเครื่องมือที่สนับสนุนในการทำงานมีความสัมพันธ์ในระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .22, p < .01) นโยบายส่งเสริมสุขภาพของหน่วยงาน และการได้รับข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพ มีความสัมพันธ์ในระดับปานกลางอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .39, และ .47, p < .01) และปัจจัยเสริม ได้แก่ การสนับสนุนทางสังคมจากบุคคลในครอบครัวและบุคคลในหน่วยงานมีความสัมพันธ์ในระดับปานกลางอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .49, p < .01) ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าพยาบาลอาชีวอนามัย และบุคลากรทางด้านสุขภาพควรมีการส่งเสริมความสามารถในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทำงานที่ปลอดภัยให้แก่ผู้ที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์ เพิ่มการสนับสนุนทางสังคม ให้คำแนะนำผ่านสื่อต่างๆ และกำหนดนโยบายในการป้องกันกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อจากการทำงานกับคอมพิวเตอร์ในหน่วยงาน เพื่อลดความเสี่ยง และความรุนแรงของกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ