ภาพตัวแทนความเจ็บป่วย และการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิต ในผู้ป่วยที่เป็นโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย
คำสำคัญ:
ภาพตัวแทนความเจ็บป่วย, การเผชิญกับระยะท้ายของชีวิต, ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายบทคัดย่อ
ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น โรคนี้ส่งผลต่อการรับรู้ภาพตัวแทนความเจ็บป่วยของผู้ป่วย รวมทั้งต้องเผชิญกับภาวะคุกคามต่อสุขภาพและชีวิต การวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับของภาพตัวแทนความเจ็บป่วย ระดับของการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิต และความสัมพันธ์ของภาพตัวแทนความเจ็บป่วยกับการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิตในผู้ป่วยที่เป็นโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย กลุ่มตัวอย่างจำนวน 306 ราย คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์การคัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบวัดภาพตัวแทนความเจ็บป่วยฉบับย่อ และแบบวัดการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิต ตรวจสอบคุณภาพด้านความตรงตามเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่าน โดยหาค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา ได้เท่ากับ 1.0 และเมื่อทดสอบความเชื่อมั่นโดยนำไปทดลองใช้กับผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่มีลักษณะคล้ายคลึงกับกลุ่มตัวอย่างจำนวน 16 ราย ด้วยวิธีการหาความเป็นเอกพันธ์ภายในโดยใช้วิธีการของ Kuder-Rechardson-20 ได้ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .92
ผลการวิจัยพบว่า ค่าเฉลี่ยภาพตัวแทนความเจ็บป่วยโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( = 38.72, SD = 10.84) คะแนนเฉลี่ยการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิตโดยรวมอยู่ในระดับสูง ( = 58.36, SD = 16.62) และภาพตัวแทนความเจ็บป่วยด้านการควบคุมโรคด้วยตนเองมีความสัมพันธ์ทางลบกับการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (rs = -.130, p<0.05) รวมทั้งภาพตัวแทนความเจ็บป่วยด้านความเข้าใจโรคมีความสัมพันธ์ทางลบกับการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (rs = -.154, p<0.01)
ผลการวิจัยครั้งนี้ทำให้ได้ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับภาพตัวแทนความเจ็บป่วย และการเผชิญกับระยะท้ายของชีวิต รวมทั้งความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรดังกล่าว ผลการวิจัยจะเป็นประโยชน์ต่อพยาบาล ในการดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายได้อย่างเหมาะสม และเป็นประโยชน์สำหรับการวิจัยครั้งต่อไป
เอกสารอ้างอิง
Alharbi, A. A., Alraddadi, R. M., Alharbi, A. A., & Alharbi, Y. A. (2017). Comparison of Saudi Arabian hemodialysis and peritoneal dialysis patients' illness perceptions. Renal Failure, 39(1), 187-192. doi:10.1080/0886022x.2016.1256314
Bristowe, K., Horsley, H. L., Shepherd, K., Brown, H., Carey, I., Matthews, B., ... Murtagh, F. E. M. (2015). Thinking ahead the need for early advance care planning for people on haemodialysis: A qualitative interview study. Palliative Medicine, 29(5), 443-450. doi:10.1177/0269216314560209
Broadbent, E., Petrie, K. J., Main, J., & Weinman, J. (2006). The brief illness perception questionnaire. Journal of Psychosomatic Research, 60(6), 631-637. doi:10.1016/j.jpsychores.2005.10.020
Cervantes, L., Jones, J., Linas, S., & Fischer, S. (2017). Qualitative interviews exploring palliative care perspectives of Latinos on dialysis. Clinical Journal of the American Society Nephrology, 12(5), 788-798. doi:10.2215/cjn.10260916
Clarke, A. L., Yates, T., Smith, A. C., & Chilcot, J. (2016). Patient's perceptions of chronic kidney disease and their association with psychosocial and clinical outcomes: A narrative review. Clinical Kidney Journal, 9(3), 494-502. doi:10.1093/ckj/sfw014
Corr, C. A., Nabe, C., & Corr, D. M. (2009). Death and dying, life and living (6th ed.). Canada: Wadsworth/Cengage Learning.
Fresenius Medical Care. (2018). 2018 Annual medical report going further, faster: Translating science into practice. Retrieved from https://newsroom.fmcna.com/2018FMCNAReport/
Jayanti, A., Foden, P., Wearden, A., & Mitra, S. (2016). Illness beliefs in end stage renal disease and associations with self-care modality choice. Public Library of Science One, 11(7), 1-17. doi: 10.1371/journal.pone.0154299
Johnson, S. (2015). Near-death experience in patients on hemodialysis. Nephrology Nursing Journal, 42(4), 331-336.
Knowles, S., Swan, L., Salzberg, M., Castle, D., & Langham, R. (2014). Exploring the relationships between health status, illness perceptions, coping strategies and psychological morbidity in a chronic kidney disease cohort. American Journal of the Medical Sciences, 348(4), 271-276. doi:10.1097/maj.0000000000000242
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
Leventhal, H., Benyamini, Y., Brownlee, S., Diefenbach, M., Leventhal, E. A., Patrick-Miller, L., & Robitaille, C. (1997). Illness representations: Theoretical foundations. Perceptions of Health and Illness, 2, 19-46.
Leventhal, H., Nerenz, D. R., & Purse, J. (1984). Illness representations and coping with health threats. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Medical Record and Statistics, Maharaj Nakorn Chiang Mai Hospital, (2017). Maharaj Nakorn Chiang Mai Hospital’s Patients Statistic 2017. Chiang Mai: Medical Record and Statistics. (in Thai)
Mollaoglu, M, C. F., & Mollaoglu, M. (2016). Illness perception and hopelessness in hemodialysis. Clinical Nephrology, 2(2), 44-48. doi:10.17352/acn.000014
Molzahn, A., Sheilds, L., Bruce, A., Stajduhar, K. I., Makaroff, K. S., Beuthin, R., & Shermak, S. (2012). Perceptions regarding death and dying of individuals with chronic kidney disease. Nephrology Nursing Journal, 39(3), 197-204.
Nakcharoen, U. (2002). Preparing for death among people living with HIV. Nursing Journal, 29(2), 41-54. (in Thai)
Oyegbile Y. O., & Brysiewicz P. (2017). Family caregiver's experiences of providing care to patients with end-stage renal disease in South-West Nigeria. Journal of Clinical Nursing, 26(17-18), 2624-2632. doi: 10.1111/jocn.13689. Epub 2017 Feb 14. PMID: 27982491
Pagels, A. A., Soderquist, B. K., & Heiwe, S. (2015). Differences in illness representations in patients with chronic kidney disease. Journal of Clinical Nephrology and Renal Care, 41(3), 146-155. doi:10.1111/jorc.12117
Prekbunjun, S. (2004). Spiritual experience of patients with end stage of renal failure. (Master’s Thesis). Chulalongkorn University. (in Thai)
Sellars, M., Clayton, J. M., Morton, R. L., Luckett, T., Silvester, W., Spencer, L., ... Tong, A. (2018). An interview study of patient and caregiver perspectives on advance care planning in ESRD. American Journal of Kidney Diseases, 71(2), 216-224. doi: 10.1053/j.ajkd.2017.07.021
Sheilds, L., Molzahn, A., Bruce, A., Schick Makaroff, K., Stajduhar, K., Beuthin, R., & Shermak, S. (2015). Contrasting stories of life-threatening illness: A narrative inquiry. International Journal of Nursing Studies, 52(1), 207-215.
Silva, R. A. R., Souza, V. L., Oliveira, G. J. N., Silva, B. C. O., Rocha, C. C. T., & Holanda, J. R. R. (2016). Coping strategies used by chronic renal failure patients on hemodialysis. Escola Anna Nery, 20(1), 147-154. doi: 10.5935/1414-8145.20160020
Strategy and Planning Division Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health (2018). Statistic Thailand 2017. Nonthaburi: Strategy and Planning Division Ministry of Public Health. (in Thai)
Thepwan, P. (2010). Cognitive representation, emotional responses and hospitalization experience in predicting decision making for receiving treatment among patients with acute coronary syndrome. (Master’s Thesis). Mahidol University. (in Thai)
Velez-Velez, E., & Bosch, R. J. (2016). Illness perception, coping and adherence to treatment among patients with chronic kidney disease. Journal of Advanced Nursing, 72(4), 849-863. doi: 10.1111/jan.12873
Yodchai, K., Dunning, T., Savage, S., & Hutchinson, A. M. (2017). The role of religion and spirituality in coping with kidney disease and haemodialysis in Thailand. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 31(2), 359-367. doi: 10.1111/scs.12355
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 พยาบาลสาร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
