ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการตรวจเต้านมด้วยตนเองผ่านอีเลิร์นนิงต่อความรู้และการปฏิบัติการตรวจ เต้านมด้วยตนเองของบุคลากรสุขภาพสตรีงานการพยาบาลผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยฉุกเฉิน

บทคัดย่อ

มะเร็งเต้านมยังคงเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญของสตรีทุกคน ทั้งที่มีนโยบายระดับประเทศในเรื่องการส่งเสริมการตรวจเต้านมด้วยตนเองในสตรี แต่ยังพบว่าอัตราการเข้ารับการคัดกรองและรักษามะเร็งเต้านมในระยะที่มีอาการรุนแรงแล้วยังสูงมาก ดังนั้นการส่งเสริมให้สตรีสามารถตรวจเต้านมด้วยตนเองจึงมีความสำคัญมาก การศึกษากึ่งทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมการตรวจเต้านมด้วยตนเองผ่าน    อีเลิร์นนิงต่อความรู้ และการปฏิบัติการตรวจเต้านมด้วยตนเองของกลุ่มบุคลากรสุขภาพสตรี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ กลุ่มบุคลากรสุขภาพสตรี โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จำนวน 28 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาได้แก่ โปรแกรมการส่งเสริมการตรวจเต้านมด้วยตนเองผ่านอีเลิร์นนิง แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปของกลุ่มตัวอย่าง แบบวัดความรู้เรื่องมะเร็งเต้านม แบบวัดความรู้เรื่องการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นของเครื่องมือเท่ากับ .81 และ .72 ตามลำดับ และแบบสังเกตการปฏิบัติการตรวจเต้านมด้วยตนเอง มีค่าความเชื่อมั่นโดยการหาความตรงกันระหว่างผู้วิจัยและผู้เชี่ยวชาญ (interrater) เท่ากับ 1 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติ Pair t test และ Fisher’s exact test

ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมฯกลุ่มตัวอย่างมีระดับความรู้เรื่องมะเร็งเต้านม และการตรวจเต้านมด้วยตนเองเพิ่มขึ้นกว่าก่อนการเข้าร่วมโปรแกรมฯอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001 และ p = .015 ตามลำดับ) และก่อนการเข้าร่วมโปรแกรมฯ กลุ่มตัวอย่างทุกคนปฏิบัติการตรวจเต้านมด้วยตนเองไม่ถูกต้อง แต่หลังจากเข้าร่วมโปรแกรมฯ กลุ่มตัวอย่างมีความสามารถในการปฏิบัติการตรวจเต้านมด้วยตนเองถูกต้องเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <. 001)

ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า โปรแกรมการส่งเสริมการตรวจเต้านมด้วยตนเองผ่านอีเลิร์นนิงนี้สามารถเพิ่มความรู้และการปฏิบัติของกลุ่มบุคลากรสุขภาพสตรีเกี่ยวกับการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ดังนั้นจึงควรนำไปใช้ส่งเสริมให้สตรีมีการตรวจเต้านมด้วยตนเองเพื่อค้นหามะเร็งเต้านมตั้งแต่เริ่มแรก