การเสริมสร้างพลังอำนาจผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลัง: กรณีศึกษา
คำสำคัญ:
การเสริมสร้างพลังอำนาจ, การรับรู้ความสามารถในการจัดการ, ผู้ดูแล, ผู้บาดเจ็บไขสันหลังบทคัดย่อ
การบาดเจ็บไขสันหลังมักเป็นสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงการทำหน้าที่ของร่างกายบริเวณที่อยู่ต่ำกว่าบริเวณบาดเจ็บอย่างถาวร ผู้ดูแลในครอบครัวต้องให้การดูแลที่ต่อเนื่องเมื่อผู้ป่วยถูกจำหน่ายออกจากโรงพยาบาล ภาระการดูแลไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการดูแลด้านร่างกายเท่านั้น แต่ยังต้องครอบคลุมไปถึงการดูแลตามความต้องการด้านอารมณ์และสังคม ในขณะเดียวกันผู้ดูแลก็ต้องรักษาสมดุลระหว่างการดูแลผู้ป่วยกับการจัดการกิจกรรมในชีวิตของตนเองด้วย การวิจัยแบบกรณีศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายกระบวนการและผลลัพธ์ของการเสริมสร้างพลังอำนาจในผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลัง กลุ่มตัวอย่างเลือกมาแบบเฉพาะเจาะจงจำนวน 5 ราย เป็นผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังที่มีความพิการรุนแรง ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในจังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่างทุกรายได้รับการเสริมสร้างพลังอำนาจเพื่อเพิ่มการรับรู้ความสามารถในการจัดการในบทบาทการดูแล และการจัดการสถานการณ์ชีวิตของตนเองเป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์ ตามคู่มือการเสริมสร้างพลังอำนาจผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น ผู้วิจัยทำการบันทึกกิจกรรมในแต่ละขั้นตอนของกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ และรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินก่อนและหลังการเข้าร่วมกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ เครื่องมือวิจัย ประกอบด้วย คู่มือการเสริมสร้างพลังอำนาจของผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลัง และคู่มือการดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังสำหรับผู้ดูแล เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบประเมินความสามารถในการจัดการตามบทบาทของผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลัง และแบบประเมินความสามารถในการจัดการสถานการณ์ชีวิตของผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลัง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์จัดหมวดหมู่เพื่ออธิบายกลยุทธ์ที่ใช้ในกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ ส่วนข้อมูลเชิงปริมาณวิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. กลยุทธ์ที่ใช้ในการส่งเสริมกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจในผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังมีทั้งหมด 11 กลยุทธ์ ได้แก่ การจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม การสร้างและคงไว้ซึ่งสัมพันธภาพที่ดี การยอมรับในความเป็นบุคคล การใช้คำถามสะท้อนคิด การสนับสนุนด้านความรู้และข้อมูล การเสนอทางเลือกที่เป็นไปได้ การให้คำปรึกษา การเสนอกรณีตัวอย่าง การสนับสนุนด้านการปฏิบัติ การให้ข้อมูลสะท้อนกลับ และการสรุปประเด็น
2. ภายหลังการเข้าร่วมกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ กลุ่มตัวอย่างผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังทุกรายมีคะแนนการรับรู้ความสามารถในการจัดการตามบทบาทของผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังสูงกว่าก่อนการเข้าร่วมกระบวนการ
3. ภายหลังการเข้าร่วมกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ กลุ่มตัวอย่างผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังทุกรายมีการรับรู้ความสามารถในการจัดการสถานการณ์ชีวิตของตนเองสูงกว่าก่อนการเข้าร่วมกระบวนการ
ผลการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาความสามารถของผู้ดูแลผู้บาดเจ็บไขสันหลังที่มีความบกพร่องในการทำหน้าที่ และกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจควรมีการดำเนินการอย่างต่อเนื่องจากโรงพยาบาลสู่บ้าน การวิจัยครั้งต่อไปควรทำการศึกษาแบบทดลองกับกลุ่มตัวอย่างที่มีขนาดใหญ่ขึ้นเพื่อยืนยันประสิทธิผลของของการเสริมสร้างพลังอำนาจผู้ดูแลต่อผลลัพธ์สุขภาพทั้งของผู้ดูแลและผู้บาดเจ็บไขสันหลัง
เอกสารอ้างอิง
Bakhshi, F., Shojaeizadeh, D., Sadeghi, R., Taghdisi, M. H., & Nedjat, S. (2017). The relationship between individual empowerment and health-promoting lifestyle among women NGOs in Northern Iran. Electronic Physician, 9(2), 3690-3698. doi: 10.19082/3690
Bickenbach, J., Alana Shakespeare, T., von Groote, P., World Health Orgaization, & International Spinal Cord Society. (2013). International perspectives on spinal cord injury. Malta: World Health Organization.
Blaak, M., Openjuru, G. L., & Zeelen, J. (2013). Non-formal vocational education in Uganda: Practical empowerment through a workable alternative. International Journal of Educational Development, 33(1), 88-97.
Boele, F. W., Hoeben, W., Hilverda, K., Lenting, J., Calis, A-L., Sizoo, E. M., … Klein, M. (2013). Enhancing quality of life and mastery of informal caregivers of high-grade glioma patients: A randomized controlled trial. Journal of Neuro-Oncology, 111(3), 303-311. doi: 10.1007/s11060-012-1012-3
Charoenchit, L. (2016). Empowerment in persons undergone coronary artery bypass grafting: A case study (Unpublished master’s thesis). Chiang Mai University, Thailand. (in Thai)
Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (6th ed.). Los Angeles: SAGE.
Ebrahimzadeh, M. H., Shojaee, B. S., Golhasani, F., Moharari, F., Kachooei, A. R., & Fattahi, A. S. (2014). Depression, anxiety and quality of life in caregiver spouses of veterans with chronic spinal cord injury. Iranian Journal of Psychiatry, 9(3), 133-136.
Gibson, C. H. (1991). A concept analysis of empowerment. Journal of Advanced Nursing, 16(3), 354-361.
Gibson, C. H. (1993). A study of empowerment in mother of chronically ill children (Unpublished doctoral dissertation). Boston College, USA.
Gibson, C. H. (1995). The process of empowerment in mothers of chronically ill children. Journal of Advanced Nursing, 21(6), 1201-1210.
Graca, A., Nascimento, M. A., Lavado, E. L., & Garanhani, M. R. (2013). Quality of life of primary caregivers of spinal cord injury survivors. Revista Brasileira de Enfermagem, 66(1), 79-83.
Hanucharoenkul, S., Konggumnerd, R., & Tantayotai, V. (2000). Health promotion: Concept, theory and nursing practice. Nakhon Si Thammarat: Walailak University. (in Thai)
Hawks, J. H. (1992). Empowerment in nursing education: Concept analysis and application to philosophy, learning and instruction. Journal of Advanced Nursing, 17(5), 609-618.
Higginbotham, J. (2015). Using reflective questions to empower parents-a table talk Wednesday recap. Retrieved from http://www.eiexcellence.org/using-reflective-questions-to-empower-parents-a-table-talk-wednesday-recap/
Higgins, A., Downes, C., Varley, J., Doherty, C., & Elliott, N. (2019). Supporting and empowering people with epilepsy: Contribution of the epilepsy specialist nurses. Seizure: European Journal of Epilepsy, 71(2019), 42-49.
Infurna, F. J., Gerstorf, D., & Zarit, S. H. (2013). Substantial changes in mastery perceptions of dementia caregivers with the placement of a care recipient. Journals of Gerontology - Series B Psychological Sciences and Social Sciences, 68(2), 202-214. doi: 10.1093/geronb/gbs063
Janejob, P. (1999). Empowerment in patient with rheumatoid arthritis. (Unpublished master’s thesis). Chiang Mai University, Thailand. (in Thai)
Jantiya, M. (2002). Effect of empowerment program on health behaviors among persons with chronic obstructive pulmonary disease. (Unpublished master’s thesis). Chiang Mai University, Thailand. (in Thai)
Jaywan, P., Nantachaipan, P., & Thongchai, C. (2016). Effects of empowerment on perceived caring capabilities among caregivers of patients with traumatic brain injury. Nursing Journal, 43(1), 95-106.
Judy, K. (1989). Self-observation: An empowerment strategy in assessment. Social Casework, 70(5), 276-284. doi: 10.1177/104438948907000503
Khanian, Z. S., Ghaffari, F., Alipoor, Z. J., & Fotokian, Z. (2020). Designing and validating the empowerment scale for the older individuals with chronic obstructive pulmonary disease. Heliyon, 6(5), 1-11.
Lude, P., Kennedy, P., Elfstrom, M. L., & Ballert, C. S. (2014). Quality of life in and after spinal cord injury rehabilitation: A longitudinal multicenter study. Topics in Spinal Cord Injury Rehabilitation, 20(3), 197-207. doi: 10.1310/sci2003-197
Ma, V. Y., Chan, L., & Carruthers, K. J. (2014). Incidence, prevalence, costs, and impact on disability of common conditions requiring rehabilitation in the United States: Stroke, spinal cord injury, traumatic brain injury, multiple sclerosis, osteoarthritis, rheumatoid arthritis, limb loss, and back pain. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 95(5), 986-995. doi: 10.1016/j. apmr. 2013.10.032
Mahoney, F. I., & Barthel, D. (1965). Functional evaluation: The Barthel index. Maryland State Medical Journal, 14, 56-61.
Medical Record and Statistics Unit, Maharaj Nakorn Chiang Mai Hospital. (2011-2015). Persons with spinal cord injury annual report. Chiang Mai: Maharaj Nakorn Chiang Mai Hospital. (in Thai)
Mueanchoo, S., Keeratiyutawong, P., & Wachirawut, W. (2016). Predictive factors in stress-coping ability of caregivers of spinal cord injury patients. The Journal of Nursing Council, 31(1), 124-136. (in Thai)
National Spinal Cord Injury Statistical Center. (2015). Spinal cord injury model systems annual statistical report - complete public version. Birmingham, AL: Author.
Nogueira, P. C., Rabeh, S. A., Caliri, M. H. L., & Dantas, R. A. (2016). Health-related quality of life among caregivers of individuals with spinal cord injury. Journal of Neuroscience Nursing, 48(1), 28-34. doi: 10.1097/JNN.0000000000000177
Post, M. W. M., Adriaansen, J. J. E., Charlifue, S., Biering-Sorensen, F., & van Asbeck, F. W. A. (2016). Good validity of the international spinal cord injury quality of life basic data set. Spinal Cord, 54(4), 314-318. doi: 10.1038/sc.2015.99
Punasiri, S., Rodphal, J., Treerapee, S., & Chanthamul, V. (2009). Effect of empowerment program on ability to care of caregivers of persons with stroke. Journal of Nursing Division, 36(3), 47-57. (in Thai)
Ratanapol, A. (2016). Spinal cord injury rehabilitation. Retrieved from http://mis.nkp-hospital.go.th/institute/admInstitute/nFile/sID2016-06-20_090929.docx (in Thai)
Rodrigues, S. B., Parisod, H., Barros, L., & Salantera, S. (2021). Measuring empowerment counselling in routine primary health care: Psychometric properties of a Portuguese adaptation of the empowering speech practice scale. Journal of Pediatric Nursing, 61, 79-86.
Takad, A. (2005). Empowerment of caregivers of schizophrenic persons admitted to Mental Clinic of Mae Tha Hospital (Unpublished master’s thesis). Chiang Mai University, Thailand. (in Thai)
Vagharseyyedin, S. A., & Molazem, Z. (2013). Burden, resilience, and happiness in family caregivers of spinal cord injured patients. Middle East Journal of Psychiatry and Alzheimers, 4(1), 29-35. doi: 10.5742/MEJPA.2013.41181
Zandrow. (2015). Advice for caregivers of spinal cord injury. Retrieved from http://wiki.legalexaminer. com/help-center/articles/legal-issues-and-spinal-cord-injuries.aspx
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 พยาบาลสาร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
