ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ ของผู้ปกครองเด็กปฐมวัย ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการดูแลของผู้ปกครอง, ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก, เด็กปฐมวัย, การป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจบทคัดย่อ
พฤติกรรมการดูแลของผู้ปกครองที่ดี จะทำให้เด็กปฐมวัยมีสุขภาพที่แข็งแรง การวิจัยเชิงพรรณนาหาความสัมพันธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจของผู้ปกครอง และความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจของผู้ปกครองในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ปกครองของเด็กปฐมวัยที่มีอายุ 2-5 ปี ที่กำลังเจ็บป่วย หรือเคยมีประวัติการเจ็บป่วยเป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจในช่วงเวลา 6 เดือนที่ผ่านมา เก็บข้อมูลในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 4 แห่ง เทศบาลตำบลป่าอ้อดอนชัย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย จำนวน 85 ราย ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ ถึง เดือนเมษายน 2565 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้ปกครองเด็กปฐมวัย และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลของผู้ปกครองในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจในเด็กปฐมวัย ตรวจสอบความเชื่อมั่นของเครื่องมือโดยใช้ Cronbach’s alpha coefficient ได้เท่ากับ 0.80 และ 0.74 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติ Spearman rank correlation coefficient
ผลการศึกษาพบว่า
1. กลุ่มตัวอย่าง มีความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับสูง (= 42.94, SD = 8.31) และเมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า อยู่ในระดับสูงทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ ความรอบรู้ด้านสุขภาพขั้นพื้นฐาน ( = 15.34, SD = 3.79), ความรอบรู้ด้านสุขภาพขั้นการมีปฏิสัมพันธ์ ( = 13.32, SD = 3.56) และ ความรอบรู้ด้านสุขภาพขั้นวิจารณญาณ (= 14.27, SD = 3.78)
2. กลุ่มตัวอย่าง มีพฤติกรรมการดูแลในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจในเด็กปฐมวัยโดยรวมอยู่ในระดับสูง (= 61.39, SD = 7.83) และเมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า อยู่ในระดับสูงทั้ง 9 ด้าน ได้แก่ การหลีกเลี่ยงการติดเชื้อโรค ( = 10.92, SD = 2.34) การดูแลสิ่งแวดล้อมภายในบ้าน ( = 9.62, SD = 2.20) การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลของเด็ก ( = 7.80, SD = 1.33) การดูแลให้ออกกำลังกายและพักผ่อน ( = 7.61, SD = 1.50) การดูแลเกี่ยวกับโภชนาการ ( = 7.31, SD = 1.61) การเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรค ( = 5.51, SD = .96) การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ ( = 5.18, SD = 1.18) การรักษาความอบอุ่นร่างกายเด็ก ( = 4.59, SD = 1.35) และการสังเกตอาการผิดปกติที่ควรพาเด็กไปพบแพทย์ ( = 2.86, SD = .41)
3. ความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยรวมมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการดูแลในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจของผู้ปกครองเด็กปฐมวัยในระดับปานกลาง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .457, p < .01)
ผลการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปเป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับบุคลากรสุขภาพในการวางแผนกิจกรรมเพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพแก่ผู้ปกครอง เพื่อให้มีพฤติกรรมการดูแลในการป้องกันโรคติดเชื้อทางเดินหายใจของเด็กปฐมวัยให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
เอกสารอ้างอิง
Boonrung, J. (2012). Prevention of upper respiratory tract infection situation in pre-school children at early childhood developmental center of Kaopanom Subdistrict Municipality Krabi Province (Master’s thesis). Walailak University, Thailand. (in Thai)
Brega, A. G., Thomas, J. F., Henderson, W. G., Batliner, T. S., Quissell, D. O., Braun, P. A., … Albino, J. (2016). Association of parental health literacy with oral health of Navajo Nation preschoolers. Health Education Research, 31(1), 70-81. doi: 10.1093/her/cyv055
Caballero, M. T., Bianchi, A. M., Nuno, A., Ferretti, A. J. P., Polack, L. M., Remondino, I., … Polack, F. P. (2019). Mortality associated with acute respiratory infections among children at home. The Journal of Infectious Diseases, 219(3), 358-364.
Chamninork, K., Aree, P., & Lamchang, S. (2020). Related factors of maternal practices forrecurrent pneumonia prevention among children. Nursing Journal, 47(1), 77-87. (in Thai)
Department of Disease Control. (2019). Situations pneumonia. Retrieved from https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=21# (in Thai)
Epidemiology and Intelligence Group, The Office of Disease Prevention and Control, Region 1 Chiang Mai. (2018). Surveillance report epidemiological upper North, 29(9). Retrieved from http://1.10.141.27/epidpc10/upfiles/report/744_1.pdf (in Thai)
Gray, J. R.., Grove, S. K.., & Sutherland, S. (2013). Burn and Grove’s The practice of nursingresearch: Appraisal, synthesis, and generation of evidence (8th ed.). St. Louis: Elsevier.
Hockenberry, M. J., Wilson, D., & Rodgers, C. C. (2017). Wong’s essentials of pediatric nursing(10th ed.). St. Louis: Mosby Elsevier.
Ismail, A. F., Ardini, Y. D., Mohamad, N., & Bakar, H. A. (2018). Association between parentaloral health literacy and children’s oral health status. Revista Latinoamericana de Hipertensioon, 13(3), 305-309.
Jaide, C., Santati, S., & Kongsaktrakul, C. (2012). Factors related to child care workers’ behaviorin prevention of acute respiratory infection in child care centers. Ramathibodi Nursing Journal, 18(3), 389-403. (in Thai)
Kaewsuk, C., Pongjaturawit, Y., & Chaimongkol, N. (2016). Factors associated with maternalbehavior in prevention of acute respiratory infection in preschool children. The Journalof Faculty of Nursing Burapha University, 24(4), 54-64. (in Thai)
Klunklin, P. (2020). Child and adolescent nursing. In P. Klunklin (Ed.), Health Promotion Toddler and Early Childhood (pp. 97-135). Chiang Mai: Smart Coating and Services. (in Thai)
Korsun, N., Angelova, S., Trifonova, I., Georgieva, I., Voleva, S., Tzotcheva, I., … Perenovska, P. (2019). Viral pathogens associated with acute lower respiratory tract infections in children younger than 5 years of age in Bulgaria. Clinical Microbiology, 50, 117-125. doi: 10.1007/s42770-018-0033-2
Kummee, S., Urharmnuay, M., Jaikla, W., Prapalert, K., & Chaimakham, K. (2022). Parental health literacy and behavior on COVID-19 prevention in child development center. Journal of the Police Nurses, 14(1), 14-23. (in Thai)
Laemthaisong, J., Toonsiri, C., & Homsin, P. (2019). Factor influencing on preventive behaviorsof respiratory tract infections among caregivers of preschool aged children in childcare center, Bangkok metropolitan administration. Journal of Public Health Nursing, 33(1), 1-19. (in Thai)
Musiksukont, S., Tilokskulchai, F., Lerthamtewe, W., Preungvate, O., Sangper, P., & Payakkaraung,S. (2018). Textbook pediatric nursing 1. Bangkok: Faculty of Nursing, Mahidol University. (in Thai)
Ngamsuoy, A., & Sonkongdang, W. (2020). Nursing care of children with health problems.Chiang Mai: Faculty of Nursing, Chiang Mai University. (in Thai)
Noimor, A., Kasatpibal, N., & Chitreecheur, J. (2019). Effect of protection motivational enhancement on parents’ behaviors in preventing acute respiratory tract infections of children. Nursing Journal, 46(1), 137-148. (in Thai)
Nonaka, I., & Konno, N. (1998). The concept of “ba”: Building a foundation for knowledgecreation. California Management Review, 40(3), 40-54. doi: 10.2307/41165942
Nuankerd, K., & Mekrungrongwong, S. (2020). Factors affecting the prevention behavior ofhand foot mouth disease among guardians in child development centers.Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 30(1), 107-119. (in Thai)
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267. doi: 10.1093/heapro/15.3.259
Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social Science & Medicine, 67(12),2072-2078. doi: 10.1016/j.socscimed.2008.09.050
Orem, D. E. (2001). Nursing concepts of practice (6th ed.). St. Louis: Mosby.
Pediatric Respiratory Diseases Strategies of Successful Practice, The Royal College of Pediatricians of Thailand. (2019). Guidelines for the treatment of acute respiratory infections in children, 2019. Retrieved from http://www.thaipediatrics.org/Media/media-20190906151602.pdf (in Thai)
Polit, D. F. (2010). Statistic and data analysis for nursing research (2nd ed.). Saratoga Springs, NY: Pearson.
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2021). Nursing research generating and assessing evidence for nursing practice (11th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer.
Pongjaturawit, Y., Sarapat, P., & Chaimongkol, N. (2021). Experiences of caregivers in prevention of acute respiratory infection in preschool children. Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 31(3), 96-109. (in Thai)
Pothipiti, K. (2021). Health literacy of caregivers and teachers about early childhood care inthe 5th Health Region. Retrieved from https://apps.hpc.go.th/dmkm/item/375 (in Thai)
Punthmatharith, B., Kongsang, L., Theppradit, P., Khamchan, P., Prateepchaikul, L., & Suwannachote, J. (2018). Child caring behaviors regarding preventive and control for communicable diseases at home of guardians and at the early childhood development division of caregivers. Songklanagarind Journal of Nursing, 38(4), 79-90.
Rha, B., Curns, A. T., Lively, J. Y., Campbell, A. P., Englund, J. A., Boom, J. A., … Gerber, S. I. (2020). Respiratory syncytial virus–associated hospitalizations among young children: 2015–2016. The American Academy of Pediatrics, 146(1), e2019-3611. doi: 10.1542/peds.2019-3611
Sanders, L. M., Shaw, J. S., Guez, G., Baur, C., & Rudd, R. (2009). Health literacy and child health promotion: Implications for research, clinical care, and public policy. American Academy of Pediatrics, 124(3), S306-S314. doi: 10.1542/peds.2009-1162G
Sangnimitchaikul, W., & Rutchanagul, P. (2015). Factors predicting preventive health behaviorregarding hand, foot, and mouth disease among pre-kindergarten’s caretakers and parents. Ramathibodi Nursing Journal, 21(3), 336-351. (in Thai)
Serbin, L. A., Hubert, M., Hastings, P. D., Stack, D. M., & Schwartzman, A. E. (2014). The influence of parenting on early childhood health and health care utilization. Journal of Pediatric Psychology, 39(10), 1161–1174. doi: 10.1093/jpepsy/jsu050
Supreeyaporn, S., Aree, P., & Lamchang, S. (2021). Factors related to caring behaviors amongcaregivers of children with recurrent pneumonia. Nursing Journal, 48(4), 146-159.(in Thai)
Thaw, S., Santati, S., & Pookboonmee, R. (2019). Factors related to preventive behaviorsamong parent caregivers of children under five years with acute respiratory tract infection in Myanmar. Makara Journal of Health Research, 23(1), 7-11. doi: 10.7454/msk.v23i1.10152 (in Thai)
Vichayanrat, T., Sittipasoppon, T., Rujiraphan, T., Meeprasert, N., Kaveepansakol, P., & Atamasirikun, Y. (2014). Oral health literacy among mothers of pre-school children. Mahidol Dental Journal, 34(3), 243-252. (in Thai)
Wicha, K., Jintrawet, U., & Lamchang, S. (2021). Health literacy and care behaviors of parents in preventing respiratory infection in children with congenital heart disease prior to cardiac surgery. Nursing Journal, 48(2), 193-205. (in Thai)
Winyagool, W., & Kittisenee, T. (2020). Health literacy for health care in children 0-5 years atpediatric department, health promotion hospital, health promotion center region 3, Nakhonsawan. Retrieved from https://hpc3.anamai.moph. go.th/th/dm-km/ download?id=27365&mid=29853&mkey=m_ document&lang=th&did=8009 (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 พยาบาลสาร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
