ผลของโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจในอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ต่อการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน

บทคัดย่อ

การเสริมสร้างพลังอำนาจในอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาอย่างมีประสิทธิภาพให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน ช่วยให้เกิดความต่อเนื่องในการรักษาและลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะแทรกซ้อนของโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน การศึกษาวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่ม วัดซ้ำก่อนและหลังการทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจในอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านต่อการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน กลุ่มตัวอย่าง เป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 50 คน สุ่มตัวอย่างแบบง่าย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 25 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) โปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจ เป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์ ซึ่งพัฒนาจากแนวคิดการเสริมสร้างพลังอำนาจของกิ๊บสัน 2) สื่อและคู่มือการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน และ 3) แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป และแบบประเมินการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน ที่ผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 6 ท่าน มีดัชนีความตรงตามเนื้อหาเท่ากับ .96 และค่าความเชื่อมั่น โดยการหาค่าความสอดคล้อง Cohen’s kappa coefficient ได้เท่ากับ .85 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติ Wilcoxon signed-rank test และ Mann-Whitney U test

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชน (M = 20.92, SD = 0.27) สูงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจ (M = 2.96, SD = 1.46) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Z = -4.407, p < 0.001) และสูงกว่ากลุ่มควบคุมที่ได้รับการให้บริการตามปกติ (M = 3.92, SD = 1.14) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Z = -6.418, p < 0.001)

ผลการวิจัยครั้งนี้ สามารถใช้เป็นแนวทางให้พยาบาลเวชปฏิบัติชุมชนและทีมสุขภาพนำไปใช้ในการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพให้กับ อสม. ให้เกิดความรู้ ความมั่นใจ และมีทักษะในการปฏิบัติการบริการส่งมอบยาให้กับผู้ที่มีภาวะโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในชุมชนอย่างถูกต้องมีประสิทธิภาพ