ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ ความเชื่อมั่นในตนเอง และพฤติกรรมการดูแลของผู้ดูแลเด็กโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด ที่เข้ารับการสวนหัวใจ
คำสำคัญ:
สมรรถนะแห่งตน, ความรู้, ความเชื่อมั่นในตนเอง, พฤติกรรมการดูแลเด็ก, เด็กโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด, การสวนหัวใจบทคัดย่อ
การสวนหัวใจในเด็ก เป็นหัตถการที่ช่วยในการวินิจฉัย หรือการรักษาความผิดปกติของโรคหัวใจโดยไม่ต้องผ่าตัด หากผู้ดูแลมีความรู้ความเข้าใจ และมีพฤติกรรมการดูแลอย่างถูกต้องจะช่วยให้เด็กโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดที่เข้ารับการสวนหัวใจ ปลอดภัยจากภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ การวิจัยเชิงทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อความรู้ ความเชื่อมั่นในตนเอง และพฤติกรรมการดูแลของผู้ดูแลเด็กโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดที่เข้ารับการสวนหัวใจ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ดูแลเด็กอายุ 0-6 ปี ที่เข้ารับการสวนหัวใจ ณ หอผู้ป่วยโรคหัวใจเด็ก โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จำนวน 24 คน แบ่งเป็นกลุ่มควบคุม 12 คน ได้รับการพยาบาลตามปกติ และกลุ่มทดลอง 12 คน ได้รับการพยาบาลตามโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะแห่งตน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนเกี่ยวกับการดูแลเด็กที่เข้ารับการสวนหัวใจ 2) เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ดูแลและของเด็ก ความรู้ ความเชื่อมั่นในตนเอง และพฤติกรรมการดูแลเด็ก เครื่องมือผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา ได้ค่าเท่ากับ 1.00, 1.00, และ .98 ตามลำดับ และตรวจสอบความเชื่อมั่นของแบบสอบถามความรู้ ได้ค่า Kuder-Richardson 20 เท่ากับ .71 แบบสอบถามความเชื่อมั่นในตนเอง และพฤติกรรมการดูแลเด็กได้ค่า Cronbach’s alpha coefficient เท่ากับ .84 เท่ากัน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติ paired t-test, independent t-test และ repeated measure ANOVA
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรู้สูงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) และมีคะแนนเฉลี่ยความรู้ระยะติดตามเยี่ยมสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) มีคะแนนเฉลี่ยความเชื่อมั่นในตนเองระยะติดตามเยี่ยมสูงกว่าหลังได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) และสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) สำหรับคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลเด็กของกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .667)
ผลงานวิจัยในครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า แม้ว่าพฤติกรรมการดูแลระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองไม่แตกต่างกัน แต่ผู้ดูแลที่ได้รับโปรแกรมมีความรู้ ความเชื่อมั่นในตนเอง และพฤติกรรมการดูแลเพิ่มขึ้น ดังนั้นพยาบาลสามารถใช้โปรแกรมนี้เป็นแนวทางในการให้ความรู้แก่ผู้ดูแลเด็กที่เป็นโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดที่เข้ารับการสวนหัวใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เอกสารอ้างอิง
Alakhfash, A. A., Jelly, A., Almesned, A., Alqwaiee, A., Almutairi, M., Salah, S., Hasan, M., Almuhaya, M., Alnajjar, A., Mofeed, M., & Nasser, B. (2020). Cardiac catheterization interventions in neonates and infants less than three months. Journal of the Saudi Heart Association, 32(2), 149-156. https://doi.org/10.37616/2212-5043.1051
Abdel-Salam, A., & Mahmoud, F. (2018). Effect of educational program on the self-efficacy and quality of life for mothers caring children with congenital heart disease. IOSR Journal of Nursing and Health Science, 7(4), 68-78. https://www.iosrjournals.org/iosr-jnhs/papers/vol7-issue4/Version-9/J0704096878.pdf
Amer, H. W., Anwr, D. B., Abu Salem, E. M., Mohamed, S. M., & Ayed, M. M. (2021). Effect of educational guidelines on mothers' emotional status regarding children undergoing cardiac catheterization. Assiut Scientific Nursing Journal, 9(25), 1-9.
Ausawakijpanich, S., Duangbubpha, S., & Nantasukhon, A. (2019). The effects of self care agency promoting program on self-care confidence and groin wound complications in patients post cardiac catheterization. Ramathibodi Nursing Journal, 25(2), 148-165. (in Thai)
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Barry, O. M., Bouhout, I., Turner, M. E., Petit, C. J., & Kalfa, D. M. (2022). Transcatheter cardiac interventions in the newborn: JACC focus seminar. Journal of the American College of Cardiology, 79(22), 2270-2283. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2022.03.374
Elshazali, O. H., Farah, T. F., & Zaki, M. (2020). Knowledge, attitude and practice of parents’ of children with congenital heart disease in a developing country. Journal of Pediatric and Neonatal Care, 10(5), 125-132.
Fivecoat, H. C., Sayers, S. L., & Riegel, B. (2018). Social support predicts self-care confidence in patients with heart failure. European Journal of Cardiovascular Nursing, 7(7), 598-604.
Hanucharurnkol, S. (2000). Self care: Science and art in nursing. V.J. Printing. (in Thai)
Hill, K. D., Roark, J., & Fleming, G. A. (2019). Cardiac catheterization laboratory. In R. M. Ungerleider, J. N. Meliones, K. Nelson McMillan, D. S. Cooper, & J. P. Jacobs (Eds.), Critical heart disease in infants and children (3rd ed., pp. 465-479). Elsevier.
Julian, B. M. (2021). Cardiac catheterization. In E. M. Perpetua & P. A. Keegan (Eds.), Cardiac nursing: The red reference book for cardiac nurses (7th ed., pp. 428-460). Wolters Kluwer Health.
Kasemsook, C., Wongchan, W., & Saprungruang, A. (2024). Nursing care for newborn infants with critical congenital heart disease undergoing therapeutic cardiac catheterization: A case study. Nursing Journal CMU, 51(2), 268-287. (in Thai)
Khueanthong, P., Jintrawet, U., & Klunklin, P. (2021). Factors related to caring for children with congenital heart disease after heart surgery among caregivers. Nursing Journal, 48(1), 107-121. (in Thai)
Lince-Varela, R., Restrepo, D., Lince, M., Munoz, D., Vasquez, F., Quijano, J. M., Hincapie, L., Hinestroza, J. F., Velasquez, M., & Bedoya, J. (2021). Complications associated to pediatric cardiac catheterization and congenital heart diseases [Complicaciones relacionadas con el cateterismo cardíaco pediátrico y cardiopatías congénitas]. Archivos de Cardiología de México, 91(4), 422-430. https://doi.org/10.24875/acm.200003191
Medical Records and Statistics Department. (2023). Medical records of pediatric cardiac patient (2018-2022). King Chulalongkorn Memorial Hospital. (in Thai)
Mishra, P., Pandey, C. M., Singh, U., Gupta, A., Sahu, C., & Keshri, A. (2019). Descriptive statistics and normality tests for statistical data. Annals of Cardiac Anaesthesia, 22(1), 67-72. https://doi.org/10.4103/aca.ACA_157_18
Nantasukhon, A., Ausawakijpanich, S., & Siripittayakunkit, A. (2019). A study of the patients’ vascular complications and pain after cardiac catheterization between transfemoral artery and transradial artery approach at post catheterization care unit, Ramathibodi Hospital. Mahidol R2R e-Journal, 6(2), 42-54. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/mur2r/article/view/241473/164230 (in Thai)
Ni, Z., Chao, Y., & Xue, X. (2016). An empowerment health education program for children undergoing surgery for congenital heart diseases. Journal of Child Health Care, 20(3), 354-364.
Orem, D. E. (2001). Nursing: Concept of practice (6th ed.). Mosby year book.
Potipatsa, G., Muenthaisong, S., Raknatee, D., Supunya, J., & Makrat, M. (2020). Childhood parenting by grandparents in a skipped–generation family. Journal of Sakon Nakhon Hospital, 23(2), 182-191. (in Thai)
S.G.M.L, M., Klunklin, P., & Jintrawet, U. (2022). Social support, self self-efficacy, and care practices among parents of children with congenital heart disease, the democratic socialist republic of Sri Lanka. Nursing Journal CMU, 49(2), 29-40. (in Thai)
Srichantaranit, A., Chungsomprasong, P., Vijarnsorn, C., Sukthongsa, W., Udomponglukana, N., & Jaturachaidech, C. (2014). Comparing the effects of teaching with VCD and teaching with flip chart on knowledge and anxiety of mothers in caring for children undergoing cardiac catheterization. Journal of Nursing Science, 32(2), 41-51. (in Thai)
Tokel, K., Gümüş, A., Ayabakan, C., Varan, B., & Erdoğan, I. (2018). Complications of cardiac catheterization in children with congenital heart disease. The Turkish Journal of Pediatrics, 60(6), 675-683.
Wangsawat, T., Phiban, A., Piboonrungroj, P., Hayeese, W., Chansintop, S., Dereh, N., & A-Kaji, N. (2019). The effect of education program on knowledge and role in the caregiver for children with congenital heart disease aged 0-3 years. Princess of Naradhiwas University Journal, 11(3), 93-103. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
