การสำรวจภาวะสุขภาพผู้สูงอายุในโครงการพัฒนาระบบการดูแลผู้มีภาวะสมองเสื่อม แบบบูรณาการตามบริบทสังคมไทย: พื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี
คำสำคัญ:
ผู้สูงอายุ, การรู้คิด, ภาวะสุขภาพผู้สูงอายุจังหวัดสุราษฎร์ธานีบทคัดย่อ
ประเทศไทยมีผู้สูงอายุร้อยละ 18 ของประชากรทั้งหมด โดยมีผู้สูงอายุภาวะสมองเสื่อมกว่า 651,950 คน การดูแลที่มีประสิทธิภาพคือการค้นหาผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมอย่างครอบคลุม โครงการวิจัยพัฒนาระบบการดูแลผู้มีภาวะสมองเสื่อมแบบบูรณาการตามบริบทสังคมไทยในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจภาวะสุขภาพผู้สูงอายุโดยนำหลักการขององค์การอนามัยโลก การพัฒนาระบบบริการที่มีผู้สูงอายุเป็นศูนย์กลาง ด้านสมรรถนะภายในของร่างกายและจิตใจ 6 ด้าน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุจาก 19 อำเภอในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบคัดกรองผู้สูงอายุพื้นฐาน อ้างอิงตามมาตรฐานเครื่องมือคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ กระทรวงสาธารณสุข 9 ด้าน ได้แก่การเคลื่อนไหว ภาวะโภชนาการ การมองเห็น การได้ยิน การรู้คิด สุขภาพจิต การกลั้นปัสสาวะ สุขภาพช่องปาก ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ จำนวน ร้อยละ และค่าเฉลี่ย
ผลการวิจัย ผู้สูงอายุจำนวน 53,565 ราย เป็นเพศหญิงร้อยละ 57.09 เพศชายร้อยละ 42.91 มีอายุระหว่าง 60-69 ปี ร้อยละ 51.6 อายุเฉลี่ยของผู้สูงอายุ 71 ปี อายุมากที่สุด 119 ปี สมรรถนะภายในด้านร่างกายและจิตใจที่พบความผิดปกติรายด้านมากที่สุดคือ ด้านการรู้คิดร้อยละ 29 รองลงมาคือการมองเห็น ร้อยละ 12.90 การได้ยิน ร้อยละ 8.40 การกลั้นปัสสาวะ ร้อยละ 8.20 ภาวะโภชนาการ ร้อยละ 7.70 ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน ร้อยละ 5.80 การเคลื่อนไหว ร้อยละ 5.40 สุขภาพช่องปาก ร้อยละ 2.40 และสุขภาพจิต ร้อยละ 0.60
ความบกพร่องของสมรรถนะภายในร่างกายและจิตใจผู้สูงอายุด้านการรู้คิดที่พบความผิดปกติมากที่สุดสะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นของการพัฒนาระบบการดูแลภาวะสมองเสื่อม การประเมินปัญหา ความต้องการเชิงลึกผู้สูงอายุ และนำมาออกแบบระบบการดูแลผู้มีภาวะสมองเสื่อมแบบบูรณาการ จะนำไปสู่เป้าหมายสุดท้ายคือชุมชนสามารถดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมและผู้ดูแลได้อย่างยั่งยืน
References
Alzheimer’s Society UK. (2017). Turning up the Volume: unheard voices of people with dementia. Retrieved Jan 22, 2023, from https://www.alzheimers.org.uk/about- us/policy-and-influencing/reports/turning-up-volume
Aroonsang, P., Sritanyarat, W., Lertrat, P., Subindee, S., Surit, P., Theeranut, A. et.al. (2013). Health Profile of Older Persons in Health Care Institute and in Community. JNSH, 35(2), 15-24. Retrieved Sep 15, 2022, from https://he01.tci-thaijo.org/index.php/nah/article/view/5385
Asher, S., Stephen, R., Mäntylä, P., Suominen, AL., & Solomon, A. (2022). Periodontal health, cognitive decline, and dementia: A systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. J Am Geriatr Soc. Sep; 70(9): 2695-2709. Retrieved Sep 15, 2022, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36073186/
Bureau of Dental Health Department of Health Ministry of Public Health. (2017). The Report of Surveying in Oral Health National 8th time in Thailand 2017. Bangkok: Samcharoen Thailand Mall. (in Thai)
Centers for Disease Control and Prevention. (2020). Leading Causes of Death. Retrieved Dec 11, 2022, from https://www.cdc.gov/nchs/fastats/leading-causes-of-death.htm
Department of Medical services Ministry of Public Health. (2021). Elderly Screening Manual 2564 Ministry of Public Health. Bangkok: Najanta Creation Co. (in Thai)
Foundation of Thai Gerontology Research and Development institute. (2020). This Report on the Situation of Thai Older Persons in 2019. Retrieved Nov 20, 2022, from https://thaitgri.org/?wpdmpro=situation-of-the-thai-eldery-2019. (in Thai)
Gui-Ying, C., Zi-Shuo, C., Shan-Shan, Y., Kaipeng, W., Zi-Ting, H., He-Xuan, S. et.al.. (2022). The association between vision impairment and cognitive outcomes in older adults: a systematic review and meta-analysis, Aging & Mental Health, 27, Issue 2 Retrieved Jan 22, 2022, from https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13607863.2022.2077303?journalCode=camh20
Health Data Center: HDC Suratthani Provincial health office. (2565). Retrieved June 4, 2022, from https://sni.hdc.moph.go.th/hdc/reports/page.php?cat_id=6966b0664b89805a484d7ac96c6edc48
Health Intervention and Technology Assessment Program: HITAP. (2009). Alzheimer’s Disease: AD. HITAP, 2(6), 2. (in Thai)
Jing, W., Willis, R., & Feng, Z. (2016). Factors influencing quality of life of elderly with dementia and care implications: A systematic review. Archives of Gerontology and Geriatrics, 66, 23–41.
Lancet Public Health. (2022). Estimation of the global prevalence of dementia in 2019 and forecasted prevalence in 2050: an analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Retrieved Aug 6, 2022, from https://www.thelancet.com/journals/lanpub/article/PIIS2468-2667(21)00249-8/fulltext
Livingston, G., Huntley, J., Sommerlad, A., Ames, D., Ballard, C., Banerjee, S. et.al .(2020). Dementia prevention, intervention and care: 2022 report of the Lancet Commission. Lancet, 396(10248), 413-446.
McKhann, G.M., Knopman, D.S., Chertkow, H., Hyman, B. T., Jack, C.R., Kawas, C.H. et.al. (2011). The diagnosis of dementia due to Alzheimer’s disease: Recommendation from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association workshop on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimer’s & dementia. The journal of the Alzheimer’s Association, 7(3), 263-269.
Olusanya, B.O., Neumann, K.J., & Saunders, J.E. (2014). The global burden of disabling hearing impairment: a call to action. Bull World Health Organ, 92(5), 367-73.
Prince, M.J., Acosta, D., Guerra, M, Huang, Y., Jacob, K.S., Jimenez-Velazquez, I.Z. et al. (2021). Intrinsic capacity and its associations with incident dependence and mortality in 10/66 Dementia Research Group studies in Latin America, India, and China: A population-based cohort study. Retrieved Aug 6, 2022, from https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1003097
Rongmuang, D., Pauchpanpisan, C., Pimtara, P. & Leaungsomnapa, Y. (2021) Prevalence of Cognitive Impairment and Ability to Perform Activities of Daily Living among the Elderly in Muang District Chantaburi. Phranakhon Rajabhat Research Journal (Science and Technology) ,16(1), 1-12. (in Thai)
Sophia, B. & Alan, J. T. (2014). Depression and dementia: Cause, consequence or coincidence?, Maturitas, 79(2), 184-190. Retrieved Aug 14, 2022, from https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2014.05.009.
Tantanokit, T., Bosittipichet, T. & Leesri, T. (2021). The Study of Prevalence and Associated Factors of Dementia in the Elderly. Siriraj Medical Journal, 73(4), 224-235. Retrieved Oct 16, 2022. from; https://doi.org/10.33192/Smj.2021.30
World Health Organization (2017). Integrated care for older people (ICOPE) Guidelines on community-level interventions to manage declines in intrinsic capacity. Retrieved Mar 11, 2021, from https://www.who.int/ageing/health-systems/icope/evidence- centre/ICOPE-evidence-profile-depressive.pdf?ua=1
World Health Organization. (2019). Integrated care for older people (ICOPE) Handbook: Guidance on person-centered assessment and pathways on primary care. Retrieved Feb 27, 2022, from https://www.who.int/publications/i/item/WHO-FWC-ALC-19.1
World Health Organization. (2019). Integrated care for older people (ICOPE) implementation framework: Guidance for systems and services. Retrieved Nov 6, 2022, from https://apps.who.int/iris/handle/10665/325669
World Health Organization. Dementia. (2020). Retrieved Mar 12, 2023, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia
World Health Organization Seventy-third world health assembly. (2020). Decade of healthy aging: The Global strategy and action plan on aging and health 2016- 2020: towards a world in which everyone can live a long and healthy life. Retrieved Sep 4, 2022, from https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA73/A73_INF2-en.pdf
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุราษฎร์ธานี
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุราษฎร์ธานี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุราษฎร์ธานี และคณาจารย์ท่านอื่นๆในวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
