The Four-Dimensional Role of Nurses in Caring for People with Alcohol Use Disorder in the Community
Keywords:
Role of Nurses, Four Dimensional of Nursing Care, People with Alcohol-Use Disorder, CommunityAbstract
Alcohol is a contributing factor to various health risks and is linked to more than 230 types of diseases, such as cardiovascular diseases, liver cirrhosis, gastrointestinal diseases, cancer, tuberculosis, and HIV infections. It is also associated with accidents, crimes, and various forms of violence. Moreover, alcohol consumption is a leading cause of death. A significant number of individuals with alcohol-related problems do not receive treatment or rehabilitation. Nurses are important health personnel who play a role in helping people with alcohol-use disorder in the community. Providing nursing care in four dimensions allows nurses to perform their roles in caring for people with alcohol-use disorder in all dimensions, responding to health problems directly through health promotion, which will help people with alcohol-use disorder to be able to take care of themselves properly and have desirable health behaviors. Health problem prevention involves helping to prevent drinking behaviors that lead to risky and more dangerous levels. In addition, it helps to prevent diseases or complications from drinking alcohol. The caring and therapeutic dimension should help them to reduce, stop, and quit drinking, while the health rehabilitation dimension should help them to be healthy and return to living in the community normally, without relapsing. This article aims to present the role of nurses in caring for people with alcohol-use disorder in the community in four dimensions: promotion, prevention, treatment, and rehabilitation.
References
กลุ่มวิเคราะห์และพัฒนาสารสนเทศด้านสังคม กองสถิติพยากรณ์ สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2566). รายงานสถานะตัวชี้วัด เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศ พ.ศ. 2566. กรุงเทพฯ: ธนอรุณการพิมพ์.
กองบริหารระบบบริการสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2563). แนวทางการติดตามดูแล ต่อเนื่องผู้ป่วยจิตเวชสุรา/ยา/สารเสพติด (ฉบับทดลองใช้). กรุงเทพฯ: พรอสเพอรัสพลัส.
กองบริหารระบบบริการสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2564). คู่มือโปรแกรมบูรณาการการบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยจิตเวชสุรา/ยา/สารเสพติดที่มีโรคร่วมทางจิตเวช (ICOD-R) ฉบับปรับปรุง. กรุงเทพฯ: ดีน่าดู มีเดีย พลัส.
กองป้องกันการบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค. (2566). โครงการศึกษาปริมาณแอลกอฮอล์ ในเลือดของผู้ขับขี่ที่ประสบอุบัติเหตุทางถนน ในช่วงเทศกาลปีใหม่ และเทศกาลสงกรานต์ 2566. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค.
กองสถิติสังคม สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564) การสำรวจพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากร พ.ศ. 2564. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
กุนนที พุ่มสงวน. (2557). สุขภาพ และการสร้างเสริมสุขภาพ : บทบาทที่สำคัญของพยาบาล. วารสารพยาบาลทหารบก, 15(2), 10-14.
เกษร เกษมสุข และบังอร ฤทธิ์อุดม. (2566). การส่งเสริมพัฒนาการผู้ใหญ่วัยกลางคน : บทบาทของพยาบาล. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9, 17(1), 368-380.
คณะอนุกรรมการพิจารณาด้านการบำบัดรักษาฟื้นฟูสภาพผู้ติดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์. (2561). แนวปฏิบัติการคัดกรองและบำบัดรักษาฟื้นฟูสภาพผู้ที่มีปัญหาการดื่มสุรา. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.
ฉัตรชัย พิมาทัย, ศุกรี ศิริบูรณ์ และรัตนา บุญพา. (2566). บทบาทพยาบาลอนามัยชุมชนในการป้องกันการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในเยาวชน. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์, 7(2), 1-14.
ชยงค์ สุขสว่างวงศ์. (2562). แนวทางการป้องกันและแก้ไขปัญหาพฤติกรรมการเสพติดสุราของกลุ่มเยาวชนในเมืองพัทยา. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารงานยุติธรรมและสังคม บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา.
ทศา ชัยวรรณวรรต. (2560). บทบาทของพยาบาลจิตเวชในการส่งเสริมสุขภาพจิตและการป้องกันการเจ็บป่วยทางจิต. วารสารการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช, 31(2), 16-30.
เนตรดาว ธงซิว. (2561). การป้องกันการใช้แอลกอออลในทางที่ผิดในวัยรุ่น. วารสารสมาคมพยาบาล แห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ, 24(2), 1-11.
พงศ์ธร ชาติพิทักษ์, เมตตา คำพิบูลย์ และณัฏฐธิดา สุขใหญ่. (2564). “คู่มือการดำเนินงานบริการป้องกันและบำบัดรักษาผู้มีปัญหาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สำหรับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.ต.),”. สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2567 จาก https://dmh-elibrary.org/items/show/1194.
พัทสิมา ภัทรธีรานนท์, นิภาวรรณ ศรีโยหะ, พัชรกรพจน์ ศรีประสาร และรุ่งทิวา เสาวนีย์. (2564). บทบาทของพยาบาลชุมชนในการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ใน 8 ชุมชน พื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลรามาธิบดี. วารสารสุขศึกษา, 44(1), 1-11.
ภัทรินทร์ ชมภูคำ และคณะ. (2564). การดำเนินงานบริการป้องกันและบำบัดรักษาผู้มีปัญหาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สำหรับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.). กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ ดีไซน์.
วัลลดา พุ่มไพศาลชัย และชิดชนก เรือนก้อน. (2563). ภาระทางเศรษฐศาสตร์ของโรคติดสุราจากระดับโรงพยาบาลสู่ภาพรวมระดับประเทศ. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย, 28(2), 150-160.
ศูนย์ความเป็นเลิศด้านวิทยาศาสตร์ข้อมูลเพื่อวิทยาการสุขภาพ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. (2564). ระบบฐานข้อมูลงานวิจัยแอลกอฮอล์ไทย: ความชุกผู้ดื่มแอลกอฮอล์แยกเพศ. สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2567 จาก https://alcoholstudy .in.th/index.php?ct=report_drinker&proc =main&year1 =2564&year2=5&chart_id=2.
ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ หาดใหญ่ สงขลา. (2565). แบบแผนและ แนวโน้มพฤติกรรมการดื่มสุราของประชากรไทย. สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ หาดใหญ่ สงขลา.
ศูนย์สำรวจความคิดเห็นนิด้าโพล สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. (2565). รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการสำรวจความคิดเห็นของประชาชนเพื่อสนับสนุนการควบคุม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ประจำปี 2565. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.
สาวิตรี อังษณางค์กรชัย. (2552). การทบทวนองค์ความรู้ เรื่อง การคัดกรองผู้ที่มีปัญหาการดื่มสุรา. วนิดาการพิมพ์.
สาวิตรี อัษณางค์กรชัย. (2568). สถานการณ์ปัจจุบันด้านการบำบัดรักษาผู้มีปัญหาจากการดื่มสุราในประเทศไทย. สงขลา: ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
สำนักส่งเสริมและพัฒนาสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2558). คู่มือการส่งเสริมสุขภาพวัยรุ่นและเยาวขนในชุมชน. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สุจิตตา ฤทธิ์มนตรี, โสภิดา ดาวสดใส, ขวัญสุดา บุญทศ และศริญญา ชาญสุข. (2566). ผลกระทบจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของผู้อื่นตามการรับรู้ของเหยื่อ. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี, 31(1), 51-61.
สุรศักดิ์ มุลศรีสุข และพงศ์ศักดิ์ ธรรมกุลศักดิ์. (2565). บทบาทพยาบาลในการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุไทยที่อาศัยอยู่ตามลำพัง. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม, 23(44), 104-112.
หรรษา เศรษฐบุปผา และพันธุ์นภา กิติรัตนไพบูลย์. (2563). คู่มือสำหรับผู้ช่วยเหลือตามแนวทาง ลด ละ เลิก เหล้า กันเถอะ การดูแลเชิงรุกในชุมชนสำหรับผู้ที่มีปัญหาการดื่มสุรา ฉบับประชาชน. เชียงใหม่: วนิดาการพิมพ์.
Castillo-Carniglia, A., Keyes, K. M., Hasin, D. S. & Cerdá, M. (2019). Psychiatric comorbidities in alcohol use disorder. Lancet Psychiatry, 6(12), 1068-1080. https://doi.org/10.1016/S2215- 0366(19)30222-6
Chikritzhs, T. & Livingston, M. (2021). Alcohol and the risk of injury. Nutrients, 13, 1-15. https://doi.org/10.3390/nu13082777
Easey, K. E., Dyer, M. L., Timpson, N. J. & Munafò, M. R. (2019). Prenatal alcohol exposure and offspring mental health: A systematic review. Drug and Alcohol Dependence, 197, 344- 353. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2019.01.007
He, S., Hasler, B. P., & Chakravorty, S. (2019). Alcohol and sleep-related problems. Current Opinion in Psychology Journal, 30, 117-122. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2019.03.007
Lees, B., Meredith, L. R., Kirkland, A. E., Bryant, B. E., & Squeglia, L. M. (2020). Effect of alcohol use on the adolescent brain and behavior. Pharmacology, Biochemistry, and Behavior, 192, 172906. https://doi.org/10.1016/j.pbb.2020.172906
McCaul, M. E., Roach, D., Hasin, D. S., Weisner, C., Chang, G., & Sinha, R. (2019). Alcohol and women: A brief overview. Alcoholism, Clinical and Experimental Research, 43(5), 774-779. https://doi.org/10.1111/acer.13985
Thørrisen, M. M., Bonsaksen, T., Hashemi, N., Kjeken, I., van Mechelen, W., & Aas, R. W. (2019). Association between alcohol consumption and impaired work performance (presenteeism): A systematic review. BMJ Open, 9(7), e029184. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2019-029184
Varghese, J., & Dakhode, S. (2022). Effects of alcohol consumption on various systems of the human body: A systematic review. Cureus, 14(10), e30057. https://doi.org/10.7759/cureus.30057
World Health Organization. (2024). Over 3 million annual deaths due to alcohol and drug use, majority among men. Retrieved September 15, 2024 from https://shorturl.asia/zbT5S.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of Nursing and Public Health Research

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารวิจัยการพยาบาลและการสาธารณสุข ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารวิจัยการพยาบาลและการสาธารณสุข


