การแยกมะเร็งของไตชนิดเซลล์ทรานซิชันนอลออกจากพยาธิสภาพอื่นที่มีลักษณะขอบเขตไม่ชัดเจนจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์

Main Article Content

พรพรรณ วิบุลผลประเสริฐ
ศศิวิมล จึงธีรพานิช
บุษณี วิบุลผลประเสริฐ

บทคัดย่อ

บทนำ: ลักษณะของก้อนในไตที่ขอบเขตไม่ชัดเจนเป็นลักษณะจำเพาะอย่างหนึ่งของมะเร็งไตชนิดเซลล์ทรานซิชันนอล (Transitional cell carcinoma, TCC) และอาจเกิดจากสาเหตุอื่นได้เช่นกัน การวินิจฉัยที่ถูกต้องและรวดเร็วมีความสำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับผลการรักษาที่ดีที่สุด


วัตถุประสงค์: เพื่อระบุลักษณะจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (Multidetector computed tomography, MDCT) ในการแยกมะเร็งของไตชนิดเซลล์ทรานซิชันนอลออกจากพยาธิสภาพอื่น


วิธีการศึกษา: การศึกษาย้อนหลังในกลุ่มผู้ป่วยที่มีลักษณะก้อนในไตที่ขอบเขตไม่ชัดเจนจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ในช่วงเดือนมกราคม พ.ศ. 2551 ถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2557 ลักษณะต่างๆ ที่เห็นจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ นำมาเปรียบเทียบกับผลการวินิจฉัยสุดท้ายโดยผลพิสูจน์ชิ้นเนื้อหรือการติดตามอาการ และติดตามภาพถ่ายรังสี จากนั้นทำการวิเคราะห์โดยใช้สถิติ Logistic regression analysis


ผลการศึกษา: ผู้ป่วย จำนวน 73 คน ที่มีก้อนขอบเขตไม่ชัดเจนในไต แบ่งเป็น มะเร็งไตชนิดเซลล์ทรานซิชันนอล จำนวน 18 คน คิดเป็นร้อยละ 24.6 มะเร็งไตชนิดเซลล์เนื้อเยื่อไต (Renal cell carcinoma, RCC) จำนวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 2.7 มะเร็งไตจากเซลล์มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma) จำนวน 11 คน คิดเป็นร้อยละ 15.1 มะเร็งไตจากการกระจายมาจากมะเร็งของอวัยวะอื่น (Renal parenchymal metastasis) จำนวน 15 คน คิดเป็นร้อยละ 20.5 ก้อนเนื้อในไตจากการติดเชื้อ จำนวน 17 คน คิดเป็นร้อยละ 23.3 และก้อนเนื้อในไตจากสาเหตุอื่นๆ จำนวน 10 คน คิดเป็นร้อยละ 13.7 โดยมะเร็งไตชนิดเซลล์ทรานซิชันนอลมีแนวโน้มที่จะมีลักษณะเป็นก้อนเดี่ยว ไม่มีหินปูนภายในก้อน ก้อนมีสัญญาณความเข้มหลังฉีดสารทึบรังสีน้อยจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ และมักจะมีลักษณะรุกล้ำไปที่ทางเดินปัสสาวะของกรวยไต และเนื้อเยื่อรอบไต เมื่อเปรียบเทียบกับพยาธิสภาพอื่นอย่างมีนัยสำคัญ (P < .05)


สรุป: ลักษณะสำคัญ 4 อย่างจากภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของก้อนเนื้อในไตที่มีขอบเขตไม่ชัดเจน ได้แก่การเป็นก้อนเดี่ยว ไม่มีหินปูนภายในก้อน enhancement น้อย และการรุกล้ำไปที่ทางเดินปัสสาวะบริเวณกรวยไต และเนื้อเยื่อรอบไต เป็นลักษณะที่สัมพันธ์กับเนื้องอกของไตชนิด TCC เมื่อเทียบกับพยาธิสภาพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

Pickhardt PJ, Lonergan GJ, Davis CJ Jr, Kashitani N, Wagner BJ. From the archives of the AFIP. Infiltrative renal lesions: radiologic-pathologic correlation. Armed Forces Institute of Pathology. Radiographics. 2000;20(1):215-243. doi:10.1148/radiographics.20.1.g00ja08215.

Hecht EM, Hindman N, Huang WC, Rosenkrantz AB, Melamed J. Extensive infiltrating renal cell carcinoma with minimal distortion of the renal anatomy mimicking benign renal vein thrombosis. Am J Kidney Dis. 2010;55(5):967-971. doi:10.1053/j.ajkd.2009.09.030.

Ambos MA, Bosniak MA, Madayag MA, Lefleur RS. Infiltrating neoplasms of the kidney. AJR Am J Roentgenol. 1977;129(5):859-864. doi:10.2214/ajr.129.5.859.

Silverman SG, Mortele KJ, Tuncali K, Jinzaki M, Cibas ES. Hyperattenuating renal masses: etiologies, pathogenesis, and imaging evaluation. Radiographics. 2007;27(4):1131-1143. doi:10.1148/rg.274065147.

Bosniak MA. The small (less than or equal to 3.0 cm) renal parenchymal tumor: detection, diagnosis, and controversies. Radiology. 1991;179(2):307-317. doi:10.1148/radiology.179.2.2014269.

Israel GM, Bosniak MA. How I do it: evaluating renal masses. Radiology. 2005;236(2):441-450. doi:10.1148/radiol.2362040218.

Kim JK, Kim TK, Ahn HJ, Kim CS, Kim KR, Cho KS. Differentiation of subtypes of renal cell carcinoma on helical CT scans. AJR Am J Roentgenol. 2002;178(6):1499-1506. doi:10.2214/ajr.178.6.1781499.

Zhang J, Lefkowitz RA, Ishill NM, et al. Solid renal cortical tumors: differentiation with CT. Radiology. 2007;244(2):494-504. doi:10.1148/radiol.2442060927.

Raza SA, Sohaib SA, Sahdev A, et al. Centrally infiltrating renal masses on CT: differentiating intrarenal transitional cell carcinoma from centrally located renal cell carcinoma. AJR Am J Roentgenol. 2012;198(4):846-853. doi:10.2214/AJR.11.7376.

Davenport MS, Neville AM, Ellis JH, Cohan RH, Chaudhry HS, Leder RA. Diagnosis of renal angiomyolipoma with Hounsfield unit thresholds: effect of size of region of interest and nephrographic phase imaging. Radiology. 2011;260(1):158-165. doi:10.1148/radiol.11102476.

Prando A, Prando P, Prando D. Urothelial cancer of the renal pelvicaliceal system: unusual imaging manifestations. Radiographics. 2010;30(6):1553-1566. doi:10.1148/rg.306105501.

McHugh ML. Interrater reliability: the kappa statistic. Biochem Med (Zagreb). 2012;22(3):276-282.

Hartman DS, Davidson AJ, Davis Jr CJ, Goldman SM. Infiltrative renal lesions: CT-sonographic-pathologic correlation. AJR Am J Roentgenol. 1988;150(5):1061-1064. doi:10.2214/ajr.150.5.1061.

Bree RL, Schultz SR, Hayes R. Large infiltrating renal transitional cell carcinomas: CT and ultrasound features. J Comput Assist Tomogr. 1990;14(3):381-385.

Phatak SV, Kolwadkar PK. Renal and ureteral transitional cell carcinoma: a case report. Indian J Radiol Imaging. 2006;16(4):907-909. doi:10.4103/0971-3026.32381.

Leder RA, Dunnick NR. Transitional cell carcinoma of the pelvicalices and ureter. AJR Am J Roentgenol. 1990;155(4):713-722. doi:10.2214/ajr.155.4.2119098.

Yousem DM, Gatewood OM, Goldman SM, Marshall FF. Synchronous and metachronous transitional cell carcinoma of the urinary tract: prevalence, incidence, and radiographic detection. Radiology. 1988;167(3):613-618. doi:10.1148/radiology.167.3.3363119.

Cohan RH, Dunnick NR, Leder RA, Baker ME. Computed tomography of renal lymphoma. J Comput Assist Tomogr. 1990;14(6):933-938.

Richmond J, Sherman RS, Diamond HD, Craver LF. Renal lesions associated with malignant lymphomas. Am J Med. 1962;32:184-207. doi:10.1016/0002-9343(62)90289-9.

Heiken JP, Gold RP, Schnur MJ, King DL, Bashist B, Glazer HS. Computed tomography of renal lymphoma with ultrasound correlation. J Comput Assist Tomogr. 1983;7(2):245-250.

Urban BA, Fishman EK. Renal lymphoma: CT patterns with emphasis on helical CT. Radiographics. 2000;20(1):197-212. doi:10.1148/radiographics.20.1.g00ja09197.

Prkačin I, Naumovski-Mihalić S, Dabo N, Palcić I, Vujanić S, Babić Z. Comparison of CT analyses of primary renal cell carcinoma and of metastatic neoplasms of the kidney. Radiol Oncol. 2001;35(2):105-110.