การกำเนิดของมนุษย์ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

การกำเนิดของมนุษย์ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย มีการบันทึกไว้ในคัมภีร์ประถมจินดาและคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา เช่น คัมภีร์จักรวาฬทีปนี สมุดภาพไตรภูมิ ที่กล่าวถึงภพภูมิต่าง ๆ ของสัตว์ทั้งหลายในจักรวาล ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงเกี่ยวกับการมีชีวิตของมนุษย์ และการกำเนิดของมนุษย์ที่ประกอบด้วยสองส่วน คือ รูป (กาย) และนาม (จิต) อย่างสอดคล้องกัน ชีวิตที่สมบูรณ์ต้องประกอบด้วยทั้งสองส่วนนี้ หากร่างกายไม่มีจิตครอง ก็จะไม่สามารถปฏิบัติภารกิจหรือกิจกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเกิดของมนุษย์หนึ่งคนนั้นต้องเกิดจากกรรมของบิดา มารดา และบุตร ทั้งสามส่วนประกอบกัน เมื่อบิดาและมารดามีเพศสัมพันธ์กัน ธาตุทั้ง 4 ของพ่อและแม่จะรวมกันเกิดเป็นรูปหรือร่างกายขึ้น เพื่อใช้เป็นที่รองรับจิตวิญญาณ เมื่อครรภ์ปฏิสนธิขึ้นแล้ว จากนั้นทารกจะค่อย ๆ เจริญเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ ในครรภ์ของมารดา ซึ่งแพทย์แผนไทยมีศาสตร์ในการดูแลครรภ์ที่เรียกว่า ครรภรักษา บทความนี้ได้ศึกษาค้นคว้าจากเอกสารชั้นต้นที่ได้รับการยอมรับ ได้แก่ พระไตรปิฎก คัมภีร์จักรวาฬทีปนี สมุดภาพไตรภูมิ และคัมภีร์ประถมจินดา สาระสำคัญของบทความแสดงให้เห็นภาพรวมเกี่ยวกับแนวคิดเรื่องการกำเนิดของมนุษย์และการดูแลรักษาครรภ์ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย ประกอบกับบทวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อให้คนสมัยใหม่เข้าใจ และเกิดความชื่นชมภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่ช่วยดูแลประชาชนคนไทยมาเป็นเวลาช้านาน
การนวดไทยเป็นองค์ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทย ในปัจจุบันมี 3 รูปแบบ คือ การนวดไทยแบบราชสำนัก การนวดไทยแบบทั่วไป และการนวดไทยพื้นบ้าน ซึ่งมีการนำไปใช้ในเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทยและการสร้างเสริมสุขภาพกันอย่างแพร่หลาย จากการสืบค้นโดยใช้คำค้นเกี่ยวกับการนวดไทย ระหว่างพ.ศ. 2552-2565 จากฐานข้อมูล PubMed และ Google Scholar พบงานวิจัยระดับคลินิกของการนวดไทยแบบราชสำนัก และการนวดไทยแบบทั่วไป จำนวน 24 และ 111 เรื่องตามลำดับ โดยงานวิจัยดังกล่าวเกี่ยวข้องกับการศึกษาผลการนวดไทยต่อการลดอาการปวด การคลายกล้ามเนื้อ กระตุ้นการไหลเวียนเลือด ระบบทางเดินอาหาร ระบบทางเดินปัสสาวะและระบบสืบพันธุ์ ด้านจิตใจและความเครียด จากการประเมินระดับหลักฐานเชิงประจักษ์และคำแนะนำตามหลัก OCEBM พบว่า งานวิจัยส่วนใหญ่เป็นรูปแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม จัดระดับหลักฐานอยู่ในระดับ 2-3 ซึ่งอยู่ในคำแนะนำระดับ B จึงสรุปได้ว่าการนวดไทยแบบราชสำนัก และการนวดไทยแบบทั่วไปสามารถนำไปใช้ในการทำเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทย และแนะนำให้ผู้ที่สนใจมารับบริการได้ ในขณะที่การนวดไทยพื้นบ้านมีการใช้ตามองค์ความรู้ของผู้เชี่ยวชาญหรือตามประสบการณ์ แต่ยังขาดข้อมูลด้านงานวิจัย