การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลลดอาการปวดกล้ามเนื้อบ่าระหว่างประคบด้วยลูกประคบสมุนไพรสดกับลูกประคบสมุนไพรแห้ง: การศึกษาวิจัยแบบสุ่ม
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ม.ค. 1, 2022
คำสำคัญ:
แพทย์แผนไทย ประคบความร้อน สมุนไพร ปวดกล้ามเนื้อ
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลการลดอาการปวดบ่าและหลังส่วนบนหรือโรคลมปลายปัตคาดสัญญาณ 4 หลัง/คอ เปรียบเทียบระหว่างลูกประคบสมุนไพรสดและลูกประคบสมุนไพรแห้ง
วิธีการศึกษา: อาสาสมัคร จำนวน 206 ราย สุ่มแบ่ง 2 กลุ่ม กลุ่มละ 103 ราย กลุ่ม 1 ประคบด้วยลูกประคบสด กลุ่ม 2 ประคบด้วยลูกประคบแห้ง โดยประคบบริเวณบ่าและหลังส่วนบนครั้งละ 45 นาที จำนวน 3 ครั้ง คือประคบในวันที่ 1 วันที่ 3 และ 5 เก็บข้อมูลระดับความปวด (NRS) ก่อนและหลังการประคบ และหลังการประคบสมุนไพร (วันที่ 14+2) และความพึงพอใจในวันที่ 5
ผลการศึกษา: ระดับความปวดของทั้ง 2 กลุ่มลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบก่อนและหลังการรักษาในวันที่ 1 วันที่ 3 และ 5 (p<0.001) ผลการเปรียบเทียบความสำเร็จในการหายปวด (คะแนนลดลงมากกว่า 2 ระดับ) ระหว่างการประคบสดและการประคบแห้งไม่แตกต่างกันในทางสถิติ ระดับความแตกต่างค่าเฉลี่ยคะแนนความปวด (diff. NRS) ในวันที่ 1 วันที่ 3 และ 5 มีค่าใกล้เคียงกันและไม่แตกต่างในทางสถิติ การลดลงของระดับความปวดหลังการรักษา 3 ครั้ง นอกจากนี้พบว่าอาสาสมัครมีความพึงพอใจต่อลูกประคบสดมากกว่าลูกประคบแห้ง และแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในด้านของกลิ่น ความร้อน และความนุ่ม
สรุป: ลูกประคบสดและลูกประคบแห้งสามารถลดปวดได้ในผู้ป่วยโรคลมปลายปัตคาดสัญญาณ 4 หลัง/คอได้ไม่แตกต่างกัน ดังนั้นการเลือกใช้อาจขึ้นอยู่กับความสะดวกและความเหมาะสม
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
1.
ตั้งจิตรเจริญ ส, เชื้อชั่ง พ, ใจวีระวัฒนา ฉ, อ่อนสอาด อ, สุวรรณไตรย์ เ, วรรณภูมิ แ, อัครเสรีนนท์ ป. การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลลดอาการปวดกล้ามเนื้อบ่าระหว่างประคบด้วยลูกประคบสมุนไพรสดกับลูกประคบสมุนไพรแห้ง: การศึกษาวิจัยแบบสุ่ม. เวชบันทึกศิริราช [อินเทอร์เน็ต]. 1 มกราคม 2022 [อ้างถึง 1 มกราคม 2026];15(1):22-30. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/simedbull/article/view/253056
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
1. ทวี เลาหพันธ์ เอจร, ชัชภาม จันทบุตร, เทียมจิต ทองลือ, ประมวล คำแก้ว, ประสพพร พันธ์เพ็ง และคณะ. การแพทย์แผนไทยในคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล. . ศุวภนิชการพิมพ์2552.
2. กระทรวงสาธารณสุข กมงมมปญแนสนแ. แนวทางเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทยในสถานบริการสาธารณสุขของรัฐ. โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก2550.
3. ชยันต์ พิเชียรสุนทร แนชตแเยจร. คำอธิบายพระโอสถนารายณ์. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง2548.
4. Health DfDoTTaAMMoP. list of medical products. 2016.
5. Tewtrakul S, Subhadhirasakul S. Anti-allergic activity of some selected plants in the Zingiberaceae family. Journal of ethnopharmacology. 2007;109(3):535-8.
6. Mitoshi M, Kuriyama I, Nakayama H, Miyazato H, Sugimoto K, Kobayashi Y, et al. Suppression of allergic and inflammatory responses by essential oils derived from herbal plants and citrus fruits. International journal of molecular medicine. 2014;33(6):1643-51.
7. Kaushik ML, Jalalpure SS. Effect of Curcuma zedoaria Rosc root extracts on behavioral and radiology changes in arthritic rats. Journal of advanced pharmaceutical technology & research. 2011;2(3):170.
8. Pongprayoon U, Tuchinda P, Claeson P, Sematong T, Reutrakul V, Soontornsaratune P. Topical antiinflammatory activity of the major lipophilic constituents of the rhizome of Zingiber cassumunar. Part II: hexane extractives. Phytomedicine. 1997;3(4):323-6.
9. Pongprayoon U, Soontornsaratune P, Jarikasem S, Sematong T, Wasuwat S, Claeson P. Topical antiinflammatory activity of the major lipophilic constituents of the rhizome of Zingiber cassumunar. Part I: The essential oil. Phytomedicine. 1997;3(4):319-22.
10. Panthong A, Kanjanapothi D, Niwatananant W, Tuntiwachwuttikul P, Reutrakul V. Anti-inflammatory activity of compound D {(E)-4-(3′, 4′-dimethoxyphenyl) but-3-en-2-ol} isolated from Zingiber cassumunar Roxb. Phytomedicine. 1997;4(3):207-12.
11. Francisco V, Costa G, Figueirinha A, Marques C, Pereira P, Neves BM, et al. Anti-inflammatory activity of Cymbopogon citratus leaves infusion via proteasome and nuclear factor-κB pathway inhibition: Contribution of chlorogenic acid. Journal of ethnopharmacology. 2013;148(1):126-34.
12. Boukhatem MN, Ferhat MA, Kameli A, Saidi F, Kebir HT. Lemon grass (Cymbopogon citratus) essential oil as a potent anti-inflammatory and antifungal drugs. Libyan Journal of Medicine. 2014;9(1).
13. Zhang Z, Leong DJ, Xu L, He Z, Wang A, Navati M, et al. Curcumin slows osteoarthritis progression and relieves osteoarthritis-associated pain symptoms in a post-traumatic osteoarthritis mouse model. Arthritis research & therapy. 2016;18(1):1-12.
14. Dhippayom T, Kongkaew C, Chaiyakunapruk N, Dilokthornsakul P, Sruamsiri R, Saokaew S, et al. Clinical effects of Thai herbal compress: a systematic review and meta-analysis. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2015;2015.
15. Trainapakul C CM, Kanavitoon W, Titumtaogerd R, Naka S, Mitrniyodom M, et al. . Effect of milk ejection performance of postpartum mothers after breasts massage and compression with mini hot and herbal compress. Journal of Nursing and Education. 2012;3(3):75-91.
16. Madeleine P, Vangsgaard S, Andersen JH, Ge H-Y, Arendt-Nielsen L. Computer work and self-reported variables on anthropometrics, computer usage, work ability, productivity, pain, and physical activity. BMC musculoskeletal disorders. 2013;14(1):1-10.
17. Puengsuwan P, Kamolrat T, Siritaratiwat W, Arayauuchanan P, Saetan O. A comparative study of heat effect between hot pack and Thai herbal ball on pain and physiological changes. J Med Tech Phy Ther. 2009;21(1):74-82.
18. Lekutai S, Tansuwannon W, Sereechotchahiran S, Buakham P. Pain-relieving Effects of Hot Herbal Compress in Patients with Knee Osteoarthritis. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine. 2008;6(2):219-28.
19. Phromjuang K. The Effects of Thai Herbal Compress on Knee Osteoarthritis Pain among Elderly. Buddhachinaraj Med J. 2010;27 (3):275-84.
20. ปราโมทย์ เสถียรรัตน์ และคณะ. ประสิทธิผลเบื้องต้นของการประคบสมุนไพร. สถาบันการแพทย์แผนไทย: นนทบุรี, 2546
21. Jung T. Kim MW, Germanine Cuff, David Serota, Michael Schlame, Deborah M. Axelrod, Amber A. Guth, Alex Y. Bekker. Evaluation of Aromatherapy in Treating Postoperative pain: Pilot study. World Institute of Pain. 1530-7085/06/$15. 2006;6(14):273-7.
22. Ou MC, Hsu TF, Lai AC, Lin YT, Lin CC. Pain relief assessment by aromatic essential oil massage on outpatients with primary dysmenorrhea: a randomized, double-blind clinical trial. The journal of obstetrics and gynaecology research. 2012 May;38(5):817-22. PubMed PMID: 22435409.
23. Shin BC, Lee MS. Effects of aromatherapy acupressure on hemiplegic shoulder pain and motor power in stroke patients: a pilot study. Journal of alternative and complementary medicine. 2007 Mar;13(2):247-51. PubMed PMID: 17388768.
24. Garra G, Singer AJ, Leno R, Taira BR, Gupta N, Mathaikutty B, et al. Heat or cold packs for neck and back strain: a randomized controlled trial of efficacy. Academic emergency medicine : official journal of the Society for Academic Emergency Medicine. 2010 May;17(5):484-9. PubMed PMID: 20536800.
25. LIn Y. Effects of thermal therapy in improving the passive range of knee motion: comparison of clod and superficial heat applications. Clinical rehabilitation. 2003;17:618-23.
2. กระทรวงสาธารณสุข กมงมมปญแนสนแ. แนวทางเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทยในสถานบริการสาธารณสุขของรัฐ. โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก2550.
3. ชยันต์ พิเชียรสุนทร แนชตแเยจร. คำอธิบายพระโอสถนารายณ์. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง2548.
4. Health DfDoTTaAMMoP. list of medical products. 2016.
5. Tewtrakul S, Subhadhirasakul S. Anti-allergic activity of some selected plants in the Zingiberaceae family. Journal of ethnopharmacology. 2007;109(3):535-8.
6. Mitoshi M, Kuriyama I, Nakayama H, Miyazato H, Sugimoto K, Kobayashi Y, et al. Suppression of allergic and inflammatory responses by essential oils derived from herbal plants and citrus fruits. International journal of molecular medicine. 2014;33(6):1643-51.
7. Kaushik ML, Jalalpure SS. Effect of Curcuma zedoaria Rosc root extracts on behavioral and radiology changes in arthritic rats. Journal of advanced pharmaceutical technology & research. 2011;2(3):170.
8. Pongprayoon U, Tuchinda P, Claeson P, Sematong T, Reutrakul V, Soontornsaratune P. Topical antiinflammatory activity of the major lipophilic constituents of the rhizome of Zingiber cassumunar. Part II: hexane extractives. Phytomedicine. 1997;3(4):323-6.
9. Pongprayoon U, Soontornsaratune P, Jarikasem S, Sematong T, Wasuwat S, Claeson P. Topical antiinflammatory activity of the major lipophilic constituents of the rhizome of Zingiber cassumunar. Part I: The essential oil. Phytomedicine. 1997;3(4):319-22.
10. Panthong A, Kanjanapothi D, Niwatananant W, Tuntiwachwuttikul P, Reutrakul V. Anti-inflammatory activity of compound D {(E)-4-(3′, 4′-dimethoxyphenyl) but-3-en-2-ol} isolated from Zingiber cassumunar Roxb. Phytomedicine. 1997;4(3):207-12.
11. Francisco V, Costa G, Figueirinha A, Marques C, Pereira P, Neves BM, et al. Anti-inflammatory activity of Cymbopogon citratus leaves infusion via proteasome and nuclear factor-κB pathway inhibition: Contribution of chlorogenic acid. Journal of ethnopharmacology. 2013;148(1):126-34.
12. Boukhatem MN, Ferhat MA, Kameli A, Saidi F, Kebir HT. Lemon grass (Cymbopogon citratus) essential oil as a potent anti-inflammatory and antifungal drugs. Libyan Journal of Medicine. 2014;9(1).
13. Zhang Z, Leong DJ, Xu L, He Z, Wang A, Navati M, et al. Curcumin slows osteoarthritis progression and relieves osteoarthritis-associated pain symptoms in a post-traumatic osteoarthritis mouse model. Arthritis research & therapy. 2016;18(1):1-12.
14. Dhippayom T, Kongkaew C, Chaiyakunapruk N, Dilokthornsakul P, Sruamsiri R, Saokaew S, et al. Clinical effects of Thai herbal compress: a systematic review and meta-analysis. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2015;2015.
15. Trainapakul C CM, Kanavitoon W, Titumtaogerd R, Naka S, Mitrniyodom M, et al. . Effect of milk ejection performance of postpartum mothers after breasts massage and compression with mini hot and herbal compress. Journal of Nursing and Education. 2012;3(3):75-91.
16. Madeleine P, Vangsgaard S, Andersen JH, Ge H-Y, Arendt-Nielsen L. Computer work and self-reported variables on anthropometrics, computer usage, work ability, productivity, pain, and physical activity. BMC musculoskeletal disorders. 2013;14(1):1-10.
17. Puengsuwan P, Kamolrat T, Siritaratiwat W, Arayauuchanan P, Saetan O. A comparative study of heat effect between hot pack and Thai herbal ball on pain and physiological changes. J Med Tech Phy Ther. 2009;21(1):74-82.
18. Lekutai S, Tansuwannon W, Sereechotchahiran S, Buakham P. Pain-relieving Effects of Hot Herbal Compress in Patients with Knee Osteoarthritis. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine. 2008;6(2):219-28.
19. Phromjuang K. The Effects of Thai Herbal Compress on Knee Osteoarthritis Pain among Elderly. Buddhachinaraj Med J. 2010;27 (3):275-84.
20. ปราโมทย์ เสถียรรัตน์ และคณะ. ประสิทธิผลเบื้องต้นของการประคบสมุนไพร. สถาบันการแพทย์แผนไทย: นนทบุรี, 2546
21. Jung T. Kim MW, Germanine Cuff, David Serota, Michael Schlame, Deborah M. Axelrod, Amber A. Guth, Alex Y. Bekker. Evaluation of Aromatherapy in Treating Postoperative pain: Pilot study. World Institute of Pain. 1530-7085/06/$15. 2006;6(14):273-7.
22. Ou MC, Hsu TF, Lai AC, Lin YT, Lin CC. Pain relief assessment by aromatic essential oil massage on outpatients with primary dysmenorrhea: a randomized, double-blind clinical trial. The journal of obstetrics and gynaecology research. 2012 May;38(5):817-22. PubMed PMID: 22435409.
23. Shin BC, Lee MS. Effects of aromatherapy acupressure on hemiplegic shoulder pain and motor power in stroke patients: a pilot study. Journal of alternative and complementary medicine. 2007 Mar;13(2):247-51. PubMed PMID: 17388768.
24. Garra G, Singer AJ, Leno R, Taira BR, Gupta N, Mathaikutty B, et al. Heat or cold packs for neck and back strain: a randomized controlled trial of efficacy. Academic emergency medicine : official journal of the Society for Academic Emergency Medicine. 2010 May;17(5):484-9. PubMed PMID: 20536800.
25. LIn Y. Effects of thermal therapy in improving the passive range of knee motion: comparison of clod and superficial heat applications. Clinical rehabilitation. 2003;17:618-23.
