การพยาบาลผู้ป่วยที่ติดเชื้อวัณโรคเทียม: กรณีศึกษา

Main Article Content

วิสุณี ประทุมมาตย์
สิริกาญจน์ หาญรบ

บทคัดย่อ

ผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยติดเชื้อวัณโรคเทียมมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นทั่วโลก วัณโรคเทียมเกิดจากเชื้อแบคทีเรียสกุลมัยโคแบคทีเรียมซึ่งเป็นกลุ่มเดียวกันกับเชื้อก่อโรควัณโรคในคนและสัตว์ วัณโรคเทียมพบได้ทั่วไปในสิ่งแวดล้อม ส่วนใหญ่ไม่ติดต่อระหว่างคนสู่คน มีความรุนแรงน้อยกว่าวัณโรคแต่เป็นโรคมีความสำคัญทางสาธารณสุข เนื่องจากเป็นโรคที่มีความซับซ้อนทั้งในการวินิจฉัยและการรักษา ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วย บางรายต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและติดตามอาการเป็นเวลานาน มีโอกาสติดเชื้อซ้ำ อาการรุนแรงและเสียชีวิตได้ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ พยาบาลเป็นทีมสุขภาพที่มีบทบาทสำคัญในการดูแลผู้ป่วย จึงจำเป็นต้องมีความรู้เกี่ยวกับโรควัณโรคเทียมและยาที่ใช้ในการรักษา เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่เหมาะสม ลดการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา รวมทั้งการป้องกันภาวะแทรกซ้อนทั้งขณะอยู่โรงพยาบาลและกลับบ้าน บทความนี้ได้ นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับวัณโรคเทียม กรณีศึกษาและบทบาทของพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยโดยครอบคลุมปัญหาอย่างองค์รวม  เพื่อใช้เป็นแนวทางในการดูแลผู้ป่วยวัณโรคเทียมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
ประทุมมาตย์ ว, หาญรบ ส. การพยาบาลผู้ป่วยที่ติดเชื้อวัณโรคเทียม: กรณีศึกษา. เวชบันทึกศิริราช [อินเทอร์เน็ต]. 1 กรกฎาคม 2023 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];16(3):230-7. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/simedbull/article/view/261197
ประเภทบทความ
บทความทั่วไป

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. Tuberculosis [Internet]. 2022 [cited 2023 April 5]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/tuberculosis

กองวัณโรค.รายงานสถานการณ์และการเฝ้าระวังวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (Extensively drug-resistant TB:XDR-TB) [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2566 เมษายน 4]. เข้าถึงได้จาก https://www.tbthailand.org

Dahl VN, Molhave M, Floe A, van Ingen J, Schon T, Lillebaek T, et al. Global trends of pulmonary infections with nontuberculous mycobacteria: a systematic review. Int J Infect Dis 2022;125:120-31.

Lipman M, Cleverley J, Fardon T, Musaddaq B, Peckham D, van der Laan R, et al. Current and future management of non-tuberculous mycobacterial pulmonary disease (NTM-PD) in the UK. BMJ Open Respir Res. 2020;7(1):e000591.

Lee MR, Chang LY, Ko JC, Wang HC, Huang YW. Nontuberculous mycobacterial lung disease epidemiology in Taiwan: A systematic review. J Formos Med Assoc 2020;119 Suppl 1: S4-S12.

Namkoong H, Kurashima A, Morimoto K, Hoshino Y, Hasegawa N, Ato M, et al. Epidemiology of pulmonary nontuberculous mycobacterial disease, Japan. Emerg Infect Dis 2016;22(6):1116-7.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. จำนวนผู้ป่วยใน (หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า และสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการและครอบครัว) รวมทุกการวินิจฉัยโรค จำแนกตามเพศและโรค/กลุ่มโรค 298 โรคตามบัญชีจำแนกโรคระหว่างประเทศ. [อินเตอร์เน็ต]. ฉบับแก้ไข ครั้งที่ 10 ทั่วราชอาณาจักร พ.ศ. 2560-2564. [เข้าถึงเมื่อ 2566 ม.ค. 5]. เข้าถึงได้จาก http://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/05.aspx/

ปาริสุทธิศีล บุญจูง, กมลวรรณ จุติวรกุล. การศึกษาลักษณะทางคลินิก การรักษา ผลการรักษาของผู้ป่วยติดเชื้อมัยโคแบคทีเรียที่ไม่ใช่เชื้อวัณโรคที่ถูกวินิจฉัยเป็นกลุ่มอาการ anti-interferon-gamma autoantibodies. จุฬาอายุรศาสตร์ 2561;1:1-13.

กรมควบคุมโรค. แนวทางการสอบสวนและควบคุมวัณโรค. กรุงเทพฯ: สำนักวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, 2561.

ไอริน คำงาม, เพลินจันทร์ เชษฐ์โชติศักดิ์, วิภา รีชัยพิชิตกุล, วิเศษ นามวาท, เกียรติไชย ฟักศรี. ระบาดวิทยาของการติดเชื้อ มัยโคแบคทีเรีย ฟอร์ตุยตุ้ม ที่แยกได้จากสิ่งส่งตรวจในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. การประชุมวิชาการระดับชาติ วิทยาลัยนครราชสีมา ครั้งที่ 5 ประจำปี 2561 (5th NMCCON 2018) “วิจัยและพัฒนาสู่การขับเคลื่อนสังคมอย่างยั่งยืน” วันที่ 31 มีนาคม พ.ศ.2561 ณ วิทยาลัยนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา.

Sharma SK, Upadhyay V. Epidemiology, diagnosis & treatment of non-tuberculous mycobacterial diseases. Indian J Med Res 2020;152(3):185-226.

Koh WJ. Nontuberculous Mycobacteria-Overview. Microbiol Spectr. 2017;5(1).

Centers for Disease Control and Prevention.Nontuberculous mycobacteria (NTM) infections. [Internet]. 2019 [cited 2023 Jan 12] Available from: https://www.cdc.gov/hai/organisms/nontuberculous-mycobacteria.html