การประยุกต์ใช้งานโปรแกรม Blender สำหรับงานผลิตสื่อทางการแพทย์: กรณีศึกษาเกี่ยวกับการใส่พื้นผิว (Texturing) ของโมเดลกระดูก 3 มิติ

Main Article Content

สมเกียรติ ฟักมี
ธีระสูต นุ่มวงษ์

บทคัดย่อ

การประยุกต์ใช้งานโปรแกรม Blender สำหรับงานผลิตสื่อทางการแพทย์ กรณีศึกษาเกี่ยวกับการใส่พื้นผิว (Texturing) ของโมเดลกระดูก 3 มิติ จุดประสงค์เพื่อแสดงแนวทางการพัฒนาสื่อการสอน สำหรับใช้ในการผลิตสื่อทางการแพทย์ ซึ่งปัจจุบันเทคโนโลยีทางการแพทย์มีความก้าวหน้าเป็นอย่างมาก ดังนั้นสื่อการศึกษาทางการแพทย์จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการนำมาประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนทางการแพทย์มีหลายรูปแบบ และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โปรแกรม 3 มิติ เป็นเทคโนโลยีที่นำมาใช้เพื่อผลิตสื่อการเรียนการสอนทางการแพทย์ โดยเฉพาะทางด้านกายวิภาคศาสตร์ สามารถจำลองกระดูกจริงเป็นโมเดล 3 มิติเสมือนจริงได้ ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน วิเคราะห์ข้อมูลและศึกษารายละเอียด การสร้างโมเดล 3 มิติ การกางพื้นผิวที่อยู่บนโมเดล 3 มิติให้เป็น 2 มิติ เพื่อให้สามารถทำการระบายสีหรือตัดต่อพื้นผิวในโมเดล ด้วยเทคนิคภาพกึ่งโปร่งใส (Stencil) เป็นการนำภาพถ่ายของกระดูกระบายหรือตัดต่อพื้นผิวใส่โมเดลกระดูก 3 มิติ ให้เหมือนวัตถุจริงถูกต้องตามหลักกายวิภาคศาสตร์ และใช้เครื่องมือโปรแกรม ปรับแต่ง สี รายละเอียด เพื่อให้ได้ภาพเหมือนกับวัตถุต้นแบบแล้วจึงทำการส่งออกไฟล์งาน เพื่อตรวจสอบงานก่อนนำไปใช้ผลิตสื่อการเรียนการสอน ลักษณะพื้นผิวโมเดลกระดูกที่ได้มีลักษณะใกล้เคียงกระดูกต้นแบบ โปรแกรม Blender สามารถนำมาใช้ใส่พื้นผิว (Texturing) โมเดลกระดูก 3 มิติ เพื่อพัฒนาสื่อการเรียนทางการแพทย์ได้ จึงนับเป็นแนวทางที่เหมาะสมในการดำเนินงานเพื่อพัฒนาสื่อสำหรับทางการแพทย์ที่มีคุณภาพ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
ฟักมี ส, นุ่มวงษ์ ธ. การประยุกต์ใช้งานโปรแกรม Blender สำหรับงานผลิตสื่อทางการแพทย์: กรณีศึกษาเกี่ยวกับการใส่พื้นผิว (Texturing) ของโมเดลกระดูก 3 มิติ. เวชบันทึกศิริราช [อินเทอร์เน็ต]. 1 มกราคม 2024 [อ้างถึง 1 มกราคม 2026];17(1):90-7. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/simedbull/article/view/261224
ประเภทบทความ
บทความทั่วไป

เอกสารอ้างอิง

กรรณิกา เย็นประสิทธิ์, อานนท์ ขาวละเอียด, ไพโรจน์ สมุทรักษ์.

การใช้พื้นผิวภาพ UV ในการโมเดล 3 มิติ เพื่อการประมวลผลที่รวดเร็วและสมจริง. [อินเทอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พ.ย. 8]. เข้าถึงได้จาก https://sc.chandra.ac.th/phairoj-s/index.php/2018/09/19/paper1/

คเณศ ประกอบแก้ว. งานวิจัยดีเด่นด้านภาพสามมิติ อีกหนึ่งก้าวของโลกเสมือนที่ใกล้เคียงโลกความเป็นจริง. [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พ.ย. 8]. เข้าถึงได้จาก https://as.nida.ac.th/

จินตนา เวชสวัสดิ์. กายวิภาคศาสตร์ Essential Atlas of Anatomy. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น; 2548:14-23

จิรัญดา กฤษเจริญ. การประยุกต์ใช้ Augmented Reality เพื่อการเรียนการสอนกายวิภาค. ศรีนครินทร์เวชสาร 2563;35(1):99-102.

ณัฐวัฒน์ โลหะนําเจริญ. สอนเทคนิคการ Preview ไฟล์ 3 มิติ โดยไม่ต้องเปิดโปรแกรม. [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พ.ย. 18]. https://www.siamreprap.com/2017/11/mixed-reality-viewer-for-preview-3d-modle/

บริษัท บิมอ็อบเจ็คท์ (ไทยแลนด์) จำกัด. รวม 10 โปรแกรมออกแบบ 3 มิติ ใช้ได้ตั้งแต่มือใหม่จนถึงมืออาชีพ. [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ม.ค. 18]. เข้าถึงได้จาก https://bimspaces.com/blog/best-of-3d-modeling-software/

พสิษฐ์ บริสุทธิ์ศรี. ขั้นตอนการสร้างโมเดลในสำหรับเกม 3 มิติ Progressive. ปริญญาวิทยาศาสตร์บัณฑิต สาขาเทคโนโลยีมัลติมีเดียคณะเทคโนโลยีสารสนเทศสถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น;2561.

พูนศักดิ์ ธนพันธ์พาณิช. ZBrush for modeling. กรุงเทพฯ: เอส.พี.ซี.บุ๊คส์; 2551:2-12

บริษัท มีฟาซอฟต์ จำกัด. UV Mapping คืออะไร. [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 10 กุมภาพันธ์ 2566]. เข้าถึงได้จาก https://www.mifasoft.com/uv-mapping

ศศิกร ผางามวิจิตร. กระบวนการผลิตโมเดลงานแอนิเมชั่น 3 มิติสำหรับเกมเพื่อบริษัท อิ้กดราซิลกรุ๊ป. ปริญญาวิทยาศาสตร์บัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีมัลติมีเดียคณะเทคโนโลยีสารสนเทศ สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น;2561.

สุพัตรา ธิชัย. การพัฒนาบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอนสำหรับเสริมการเรียนวิชา กายวิภาคศาสตร์และ สรีรวิทยา 1 เรื่อง Anatomy and Physiology of Skeletal Muscular System ของนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 1. วิทยานิพนธ์ศิลปะศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีการศึกษา มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2544.

อนันต์ อยูคําประเมิน. การเพนท์ภาพสีอะครีลิคเพื่อพื้นผิวโมเดลสามมิติ. สาขาวิชาคอมพิวเตอร์อาร์ต คณะดิจิทัลอาร์ต มหาวิทยาลัยรังสิต ปทุมธานี ประเทศไทย; 2562.

อรพิน ยงวัฒนา. Grand Atlas of Human Body ร่างกายมนุษย์. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น; 2555. 8-19

Baumberg, Adam. Blending Images for Texturing 3D Models. Proceedings of the British Machine Vision Conference. 2003 10.5244/C.16.38.

James Chronister. Blender Basics [Internet]. 2017 [cited 2023 Jun 10] Available from: https://www.cdschools.org/cms/lib/PA09000075/Centricity/Domain/81/BlenderBasics_5thEdition2017.pdf

Jay Versluis. Stencil Painting in Blender [Internet]. 2021 [cited 2023 Jun 10] Available from: https://www.versluis.com/2021/10/stencil-painting-in-blender/

Oliver Villar. Learning Blender: A Hands-On Guide to Creating 3D Animated Characters. Addison-Wesley Professional;2014.

Patricia Ließ. Analysis and improvement of Blender’s texture painting functionality [Internet]. 2019 [cited 2023 Jun 10] Available from: https://core.ac.uk/download/pdf/334755904.pdf

Pluralsight LLC. Differences between Displacement, Bump and Normal Maps [Internet]. 2022 [cited 2023 Jun 10] Available from: https://www.pluralsight.com/blog/film-games/bump-normal-and-displacement-maps

Dovramadjiev, Tihomir. BLENDER BASICS – UNWRAP - TUTORIAL. 2018. 10.13140/RG.2.2.12126.69441.