ผลของการให้คำแนะนำเรื่องการใช้ยาที่บ้าน ต่อความร่วมมือในการใช้ยา และความปลอดภัยจากยาในผู้สูงอายุชุมชนดอนเวียงจันทร์

บทคัดย่อ

การศึกษาผลการให้คำแนะนำการใช้ยาต่อความร่วมมือในการใช้ยาและความปลอดภัยจากยาในผู้สูงอายุโดยการเยี่ยมบ้าน เป็นการวิจัยเชิงทดลองในกลุ่มเดียว ประเมินผลก่อนและหลัง กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยอายุ ≥ 60 ปี มีโรคเรื้อรังและได้รับยารักษา จำนวน 33 คน ผู้สูงอายุจะได้รับคำแนะนำและติดตามการใช้ยาที่บ้านโดยเภสัชกร อย่างน้อย 2 ครั้งต่อคน ครั้งละ 45-90 นาที เก็บข้อมูลทั้งหมด 4 ครั้ง ระหว่างมกราคม – กุมภาพันธ์ 2559 ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุดอนเวียงจันทร์ อายุเฉลี่ย 68.7±6.6 ปี โรคเรื้อรังที่พบมากคือ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน และไขมันในเลือดผิดปกติ ร้อยละ 36.4 ได้รับยา ≥ 5 ชนิดต่อวัน โดยเป็นยาที่เสี่ยงสำหรับผุ้สูงอายุ 13 รายการ ที่พบมากที่สุดคือ ยากลุ่ม NSIADs หลังได้รับคำแนะนำที่บ้าน พบว่า ผู้สูงอายุมีความร่วมมือในการใช้ยาเพิ่มขึ้นร้อยละ 27.3 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 63.6 และ 90.9 ตามลำดับ, p=0.004) หลังติดตามต่อเนื่อง 2 เดือนไม่พบอาการไม่พึงประสงค์ คู่ยาที่พบโอกาสเกิดอันตรกิริยามากที่สุดคือ Aspirin กับ Enalapril พบในผู้สูงอายุ 6 คน ซึ่งยา Aspirin อาจมีผลลดประสิทธิภาพของยา Enalapril ทำให้ฤทธิ์ในการขยายหลอดเลือดและลดความดันโลหิตลดลง ส่งผลต่อการควบคุมระดับความดันโลหิตของผู้ป่วยได้ ผู้สูงอายุประเมินความพึงพอใจต่อการให้คำแนะนำที่บ้านในระดับดีมาก สรุปผลการศึกษาได้ว่า การให้คำแนะนำเรื่องการใช้ยาแก่ผู้สูงอายุที่บ้าน ช่วยส่งเสริมความร่วมมือในการใช้ยา เสนอแนะให้เภสัชกรมีบทบาทติดตามการใช้ยาที่บ้านต่อเนื่องต่อไป