ปัจจัยความรอบรู้ทางสุขภาพที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงตำบลโคกสี อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ทางสุขภาพ, การจัดการเงื่อนไขทางสุขภาพ, สมการการถดถอยพหุโลจิสติกบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยความรอบรู้ทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่เป็นความดันโลหิตสูง ตำบลโคกสี อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ประชากรที่ใช้ในการศึกษาคือ ผู้สูงอายุที่เป็นความดันโลหิตสูงตำบลโคกสี อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น จำนวน 269 คน โดยผู้วิจัยได้เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง 150 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเป็นระบบ ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูล ในเดือน กุมภาพันธ์ พ.ศ 2562 นำข้อมูลมาวิเคราะห์ด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป แจกแจงข้อมูลด้วยค่าสถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด และสมการการถดถอยพหุโลจิสติก พร้อมช่วงเชื่อมั่น (95%CI)
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 74.00 มีอายุเฉลี่ย 68.57 ± 5.85 ปี ด้านระดับการศึกษาพบว่า ส่วนใหญ่มีระดับการศึกษาชั้นประถมศึกษา ร้อยละ 82.67 ปัจจัยระดับความรอบรู้ทางสุขภาพ ด้านทักษะความรู้ความเข้าใจ ส่วนใหญ่อยู่ในระดับไม่ถูกต้อง ร้อยละ 43.33 ด้านทักษะการเข้าถึงข้อมูลและบริการสุขภาพ พบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับไม่ดี ร้อยละ 82.00 ด้านทักษะการสื่อสาร พบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับดีมาก ร้อยละ 62.00 ด้านการจัดการเงื่อนไขทางสุขภาพพบว่า มีระดับการจัดการเงื่อนไขทางสุขภาพอยู่ในระดับไม่ดี ร้อยละ 51.33 ด้านทักษะการรู้เท่าทันสื่อ พบว่า ส่วนใหญ่อยู่ในระดับไม่ดีร้อยละ 37.33 ด้านการตัดสินใจ พบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับพอใช้ ร้อยละ 50.00 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุ ได้แก่ ปัจจัยเพศ (ORadjusted=4.77 ; 95 % CI: 1.93 to 11.81 ; p-value 0.001) ปัจจัยความรอบรู้ทางสุขภาพ ด้านทักษะความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคประจำตัว (ORadjusted =2.66 ; 95 % CI: 1.03 to 6.89; p-value <0.001) และปัจจัยความรอบรู้ทางสุขภาพด้านการจัดการเงื่อนไขทางสุขภาพ (ORadjusted =2.01 ; 95 % CI: 1.51 to 2.68; p-value 0.044) ข้อเสนอแนะ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการรณรงค์สร้างกระแสให้เพิ่มความรอบรู้ทางสุขภาพและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ผ่านสื่อช่องทางต่างๆ และพัฒนาทักษะการสื่อสารด้านสุขภาพให้กับประชาชน เพื่อให้เข้าถึงข้อมูลด้านสุขภาพที่ถูกต้อง น่าเชื่อถือ และรู้เท่าทันสื่อ
References
Aekplakorn, W. (2014). Thai National Health Examination Survey, NHES V. (2014). National
Health Examination Survey Office, Health System Research Institute. (in Thai)
Afshari M, Khazaei S, Bahrami M, Merati H.(2004). Investigating adult health literacy in Tuyserkan
city. J Educ Community Health.1(2):48–55.
Bains SS, Egede LE. (2011). Associations between health literacy, diabetes knowledge, self-care
behaviors, and glycemic control in a low income population with type 2 diabetes. Diabetes Technol Ther.13(3):335–41.
Darvishpour, J., Omidi, S., & Farmanbar, R. (2016). The Relationship between Health Literacy
and Hypertension Treatment Control and Follow-up. Caspian Journal of Health Research, 2(1), 1-8. doi: 10.18869/acadpub.cjhr.2.1.1
Duongthipsirikul, S. (2010). Factors Related to Self- Health Care Behavior of Elderly at Tambon
Charoenmuang Amphoe Phan Changwat Chiang Rai. Master of Arts (Applied Sociology), Major Field: Applied Sociology, Department of Sociology and Anthropology kasetsart university.
Gazmararian JA, Baker DW, Williams MV, Parker RM, Scott TL, Green DC, et al..(2009). Health
literacy among Medicare enrollees in a managed care organization. JAMA. 10;281(6):545-551.
Gazmararian JA, Williams MV, Peel J, Baker DW. .(2003). Health literacy and knowledge of
chronic disease. Patient Educ Couns.51(3):267–75.
Gray NJ, Klein JD, Noyce PR, Sesselberh TS, Cantrill JA. .(2005). The Internet: a window on
adolescent health literacy. J Adolesc Health. 2005;37(3):243.
Hsieh,FY, Bloch DA, Larson MD. (1998). A simple method of sample size calculation for linear
and logistic regression.statistics in Medicine 17(14):1623-34.
Khoksi health promoting hospital. (2018). Koksi health promoting hospital. Khon Kaen. (in Thai)
Kitpreedaborisut, B. (2000). Social Sciences Research Methodology. Bangkok. Samchareunpanich
Publication. (in Thai)
Klumrat K, Jongwutiwes K, Mahakan P, Prasertsuk N. (2014). Factors of Health Behavior of Elderly
in Western Region of Thailand. RMU.J.(Humanities and Social Sciences), 7(3): 93 - 104. (in Thai)
Kris, P.B., Doering, J., Casbin, S., Patrick, T., Rbyne, P. (2010). Functional Health Literacy and
Mental Health in Urban and Rural mothers of Children Enrolled in Early Intervention Programs Infants & Young Children. 23(1): 42-51.
Kutner, M., Greenberg, E., Jin, Y., and Paulsen, C. (2006). The Health Literacy of America’s Adults:
Results From the 2003 National Assessment of Adult Literacy (NCES 2006–483). U.S. Department of Education. Washington, DC: National Center for Education Statistics.
Nakasaney, S. (2018). Self-Healthcare Behavior of The Elderly in Bangkok. Rajabhai Barni research
journal.12(1):39-48. (in Thai)
Phongsakchat, P. (2018).Health literacy development program and 3E behaviors with local
wisdom in student nurses. A Dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy in higher education department of educational policy, management, and leadership faculty of education Chulalongkorn University.
Shi, D., Li, J., Wang, Y., Wang, S., Liu, K., Shi, R., et. Al. (2017). Association between health literacy
and hypertension management in a Chinese community: a retrospective cohort study. Internal and Emergency Medicine, 12(6), 765-776. doi: 10.1007/s11739-017-1651-7.
Stiles,E. (2011). Promoting health literacy in patients with diabetes. Nursing Standards.
(8) : 35-40.
Sun X,Shi Y,Zeng Q,Wang Y, Du W,Wei N,et al.. (2013). Determinants of health literacy and health
behavior regarding infectious respiratory diseases: a pathway model. BMC Public Health. 2013;13:261.
Suriart, C. Rutchanagul, P. Thongba, W. (2014). Health Perceptions, Health Behaviors and Health
Service Needs among Inmates with Metabolic Disorders. Rama Nurs J.20(3):372-387. (in Thai)
World Health Organization. (2013). A global brief on hypertension. Retrieved January 15, 2015,
from https://ish-world.com/downloads/pdf/global_brief_hypertension.pdf
Weber, M. A., Schiffrin, E. L., White, W. B., Mann, S., Lindholm, L. H., Kenerson, J. G., Harrap,
S. B. (2014). Clinical practice guidelines for the management of hypertension in the community: a statement by the American Society of Hypertension and the International Society of Hypertension. J Clin Hypertens (Greenwich), 16(1), 14-26. doi:10.1111/jch.12237
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
บทความทุกบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารสาธารณสุข
