บทบาทพยาบาลในการส่งเสริมความสามารถในการดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภทเพื่อลดการรับรู้ตราบาป

บทคัดย่อ

โรคจิตเภท จัดว่าเป็นปัญหาสำคัญที่พบได้บ่อยเป็นอันดับหนึ่งและเป็นโรคจิตเวชที่มีความรุนแรง เนื่องจากผู้ป่วยโรคนี้ส่วนใหญ่มักมีการดำเนินโรคที่เรื้อรังและกำเริบ (relapse) ได้บ่อย เมื่อเป็นแล้วมักไม่หายขาด ส่วนใหญ่มีอาการกำเริบเป็นช่วงๆ และอุบัติการณ์ของโรคพบได้ประมาณร้อยละ 2.5-5 ต่อประชากร 1,000 คนต่อปีของประชากรทั่วโลก  ในประเทศไทยพบว่าอัตราการป่วยด้วยโรคจิตเภท ร้อยละ  24.19 ของผู้ป่วยทางจิตเวชทั้งหมด จึงอาจนับได้ว่าโรคจิตเภทเป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญอีกโรคหนึ่งของประเทศและเป็นสาเหตุของการฆ่าตัวตายทำให้อายุขัยลดลง 10 ปีด้วย ตราบาปที่เกิดกับผู้ป่วยจิตเวชเป็นปัญหาที่พบได้ทั่วโลก ไม่ได้เกิดเฉพาะประเทศในแถบเอเชีย แปซิฟิกเท่านั้น โรคทางจิตเวชที่ได้รับผลกระทบจากตราบาปมากและรุนแรงที่สุดได้แก่ โรค จิตเภท

การถูกตีตราหรือตราบาป จะทำให้ผู้ป่วยเกิดความตึงเครียด (tension) รู้สึกว่าตนไม่เป็นที่ยอมรับของสังคม บุคคลต้องดิ้นรนต่อสู้กับทัศนคติที่ไม่ดี และลดคุณค่าของตนเองลงพัฒนากลวิธีในการจัดการกับการตีตรา บุคคลที่ล้มเหลวก็ไม่สามารถทำสิ่งต่างๆ ได้อย่างเพียงพอเป็นสาเหตุทำให้บุคคลรู้สึกถูกทอดทิ้ง ถอยหนีจากการมีปฏิสัมพันธ์กับสังคม โกรธแค้นบุคคลอื่น และเกิดการตีตรายังทำให้บุคคลไม่บรรลุความต้องการพื้นฐานในด้านความรัก ความเป็นเจ้าของ การนับถือตนเอง ความปลอดภัย ความมั่นคง และอำนาจ  ในแง่ของการเจ็บป่วย การตีตราจะลดความสามารถในการปรับตัวต่อความเจ็บป่วยในระยะเฉียบพลัน และการปรับตัวระยะยาวเรื้อรัง

ฉะนั้นบทบาทพยาบาลในการส่งเสริมความสามารถในการดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภท เพื่อลดการรับรู้ตราบาป ต้องมีบทบาทหน้าที่แทนในการให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเจ็บป่วยทางจิตกับบุคคลในการส่งเสริมให้ผู้ป่วยเผชิญหน้าอย่างท้าทายกับตราบาป  การส่งเสริมให้ผู้ป่วยเข้ากลุ่มกับคนที่เข้าใจและยอมรับตนเอง การส่งเสริมให้ผู้ป่วยคิดเชิงบวก ส่งเสริมการสนับสนุนทางสังคมให้กับผู้ป่วย และการเสริมสร้างพลังอำนาจและการเพิ่มปฏิสัมพันธ์ทางสังคมให้กับผู้ป่วย เพื่อเป็นการส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนาให้ผู้ป่วยเกิดความสามารถในการจัดการกับตราบาปที่เกิดขึ้นอย่างเหมาะสม และพัฒนาความสามารถในการปรับตัวต่อความเจ็บป่วย ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยจิตเภทให้ดีขึ้น