การศึกษาข้อมูลเบื้องต้นด้านองค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ต้านการอักเสบของสมุนไพรที่ใช้แทนกันระหว่างโกษฐ์เชียงและไพล ตามทฤษฎีการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

ทฤษฎีการแพทย์แผนไทย กำหนดตัวยาสมุนไพรที่มีสรรพคุณใกล้เคียงกัน สามารถใช้แทนกันได้ โกษฐ์เชียงระบุให้ใช้ไพลทดแทน เนื่องจากโกษฐ์เชียงเป็นสมุนไพรที่ต้องนำเข้าจากต่างประเทศและมีราคาแพง งานวิจัยนี้จึงทำการศึกษาเพื่อเปรียบเทียบองค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ต้านการอักเสบ ระหว่างโกษฐ์เชียงและไพล โดยศึกษาองค์ประกอบทางเคมีด้วยวิธีทินเลเยอร์โครมาโตกราฟีแผ่นบาง และศึกษาฤทธิ์ต้านการอักเสบโดยการยับยั้งเอนไซม์ไลปอกซี่จีเนส  ผลการศึกษาพบว่า 1) ไพลกับโกษฐ์เชียงที่สกัดด้วยเมทานอล มีค่าอัตราการเคลื่อนที่ของสารบนตัวดูดซับตรงกันที่ตำแหน่ง 0.34,และ 0.42สารที่สกัดด้วยเอทธิลอะซิเตท มีค่าอัตราการเคลื่อนที่ของสารบนตัวดูดซับตรงกันที่ตำแหน่ง 0.64,0.68 และ 0.77 และสารที่สกัดด้วยเอ็น-เฮกเซน  มีค่าอัตราการเคลื่อนที่ของสารบนตัวดูดซับตรงกันที่ตำแหน่ง 0.22, 0.30 และ 0.60 2) สารสกัดโกษฐ์เชียงและไพล ที่สกัดด้วยเมทานอล  เอทธิลอะซิเตทและเอ็น-เฮกเซน  ความเข้มข้น  0.1mg/ml และ 1mg/ml  มีฤทธิ์ต้านการอักเสบไม่แตกต่างกัน จากผลการศึกษาโกษฐ์เชียงและไพลมีองค์ประกอบทางเคมีบางองค์ประกอบในกลุ่มเดียวกันและฤทธิ์ต้านการอักเสบไม่แตกต่างกัน อาจมีความเป็นไปได้ในการนำมาใช้ทดแทนกัน แต่จำเป็นต้องศึกษาทางการวิจัยเชิงคลินิกเพิ่มเติม