ประสิทธิผลของโปรแกรมการฝึกทักษะการใช้รถนั่งคนพิการของผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลัง สถาบันสิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบหนึ่งกลุ่ม วัดผลก่อนและหลังการทดลอง                                   มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบทักษะการใช้รถนั่งคนพิการและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลัง สถาบันสิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติก่อนและหลังเข้าร่วมโปรแกรม ในกลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังจำนวน 30 คน ใช้เกณฑ์การคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงเฉพาะ เข้ารับการฟื้นฟูแบบผู้ป่วยใน ใช้รถนั่งคนพิการแบบขับเคลื่อนด้วยแรงคน และเข้ารับการฝึกอย่างน้อย 5 ครั้งขึ้นไป เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์คุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อฉบับภาษาไทย และแบบประเมินทักษะการใช้รถนั่งคนพิการ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และสถิติทีแบบจับคู่

             ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ร้อยละ 80.0 เป็นผู้ป่วยอัมพาตครึ่งท่อนล่าง เพศชาย มีอายุเฉลี่ย 33 ปี (20-53 ปี) ทักษะการใช้รถนั่งคนพิการก่อนและหลังฝึกมีจำนวนคนที่สามารถปฏิบัติถูกต้องทุกข้อ คือทักษะขั้นพื้นฐาน (ร้อยละ53.3 และ100.0) ทักษะขั้นสูง (ร้อยละ3.3 และ 33.3 ) และทักษะขั้นพิเศษ (ร้อยละ 0.0 และ 3.3) ตามลำดับ คุณภาพชีวิตโดยรวมก่อนและหลังกลับบ้าน 1 เดือนอยู่ที่ระดับปานกลาง ดังนั้นเพื่อให้โปรแกรมดังกล่าวมีความยั่งยืนควรมีการติดตามผลเป็นระยะๆ หลังจากผู้ป่วยกลับบ้าน  ควรศึกษาเพิ่มในกรณีที่ผู้ดูแลหรือญาติมีส่วนร่วม และปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในการกลับเข้าสู่สังคมในการทำวิจัยครั้งต่อไป